216 tys. młodzieży ze szkół średnich wzięło udział w programie pomagającym dbać o finanse domowe

Wyniki badań wiedzy ekonomicznej i finansowej Polaków wskazują, że stan tej wiedzy jest niezadowalający i wymaga podejmowania szeroko zakrojonych działań edukacyjnych w mediach, jak również wprowadzenia obowiązkowych elementów edukacji finansowej do szkolnych programów nauczania, zwłaszcza na etapie gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej. Dowodem na możliwość znaczącej poprawy znajomości i umiejętności z zakresu finansów osobistych jest program „Moje finanse” realizowany w około 1750 szkołach ponadgimnazjalnych od 2005 r.

Jak wynika z badań, Polacy nie potrafią regularnie oszczędzać – zdecydowana większość z nas (64%) wszystkie dochody przeznacza na życie i bieżące potrzeby, jedynie 27% „coś” odkłada w ciągu roku. Z drugiej strony chętnie zadłużamy się biorąc kredyty zarówno mieszkaniowe, jak i konsumpcyjne, nie myśląc o tym, co może zdarzyć się jutro. Nie przejmujemy się ryzykiem walutowym i chętnie zaciągamy kredyty w walutach obcych, zwłaszcza we franku szwajcarskim. Nie przejmujemy się informacjami płynącymi z zagranicy na temat problemów Amerykanów ze spłatą długoterminowych kredytów mieszkaniowych i przyjmujemy na siebie zobowiązania kredytowe już na 30, a nawet 50 lat. Nie potrafimy skutecznie inwestować własnych zasobów, gdyż niemal 62% Polaków za najlepszą formę przechowywania oszczędności ciągle uważa oprocentowane konto, a 35% – obligacje skarbowe. Nadal zbyt wielu z nas nie ma konta bankowego, zaś gotówkę często trzyma w domu, nie zdając sobie sprawy z tego, że w ten sposób pieniądze tracą na wartości z powodu inflacji.

W czym tkwi problem? Między innymi w programie nauczania w polskiej szkole. Edukacja finansowa powinna zaczynać się już na etapie edukacji szkolnej. Podstawy tej wiedzy powinny być przekazane uczniom w szkole podstawowej i gimnazjum (etap kształtowania się świadomości ekonomicznej młodego człowieka), podczas gdy w liceum młody człowiek musi już otrzymać pełną wiedzę na temat sposobów zarządzania i gospodarowania własnymi środkami finansowymi, tak aby w dorosłym życiu (czyli już podczas studiów) móc samodzielnie i odpowiedzialnie realizować swoje cele życiowe i zawodowe.

Niestety w Polsce tak nie jest. Tematyka finansów osobistych praktycznie nie jest obecna w obowiązkowym programie nauczania na poziomie gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych, a w większości przypadków młody człowiek uczy się finansów na swoich błędach lub polega na wiedzy innych – rodziców, znajomych, rzadziej ekspertów rynku finansowego.

Wprowadzenie tematyki finansowej do szkół zdecydowanie poprawia znajomość finansów osobistych. Świadczą o tym wyniki programu edukacji finansowej „Moje finanse” realizowanego od 2005 r. w szkołach ponadgimnazjalnych przez trzy instytucje – Narodowy Bank Polski, Fundację Kronenberga przy banku Citi Handlowy oraz Fundację Młodzieżowej Przedsiębiorczości. W programie bierze udział ponad 2560 nauczycieli z około 1750 szkół. Z przygotowanych na potrzeby programu zasobów edukacyjnych skorzystało już ponad 216 tysięcy uczniów.

Wyzwania związane z edukacją finansową społeczeństwa, rezultaty programu „Moje finanse”, jak również wyniki badań przeprowadzonych wśród nauczycieli i uczniów, zostały ujęte w raporcie „Stan edukacji finansowej w Polsce”.