Wartość aktywów zarządzanych przez polskie fundusze inwestycyjne wzrosła w grudniu o +1,4% osiągając na koniec miesiąca poziom 208,9 mld zł.
Po świetnym roku 2013, w którym środki zarządzane przez krajowe fundusze wzrosły o blisko +30%, dynamika aktywów w 2014 roku była 3-krotnie niższa i ostatecznie wyniosła +10,4%. Spowolnienie dynamiki rozwoju rynku ma swoje źródło głównie w mniejszym zainteresowaniu funduszami przez klientów. Według szacunków Analiz Online saldo wpłat i wypłat w 2014 roku wyniosło +12 mld zł w porównaniu do +30 mld zł w 2013 roku.
Niższy bilans sprzedaży wynika głównie z mniejszego zainteresowania funduszami niedetalicznymi, skierowanymi do wąskiej grupy odbiorców, które w 2014 roku pozyskały ok +1,0 mld zł w porównaniu do +14 mld zł w 2013 roku. Również wyniki wypracowane przez zarządzających były nieco niższe niż rok wcześniej i wg szacunków Analiz Online w 2014 roku wyniosły ponad +6 mld zł.
Gdy spojrzymy na dynamikę aktywów funduszy z poszczególnych, jednorodnych pod względem polityki inwestycyjnej, grup, to okaże się, że liderem 2014 roku były fundusze sekurytyzacyjne, zarabiające na rynku wierzytelności. Wartość ich aktywów wzrosła w ciągu roku o blisko +60%. Choć stanowią one wciąż jedną z najmniejszych grup funduszy na polskim rynku, to wzrost aktywów o blisko +1 mld zł robi wrażenie.
Druga pozycja pod względem dynamiki przypadła w 2014 roku funduszom gotówkowym i pieniężnym, które na koniec roku zarządzały aktywami przekraczającymi 28 mld zł. Fundusze z tej grupy to świetny instrument do zarządzania płynnością w firmach, zarówno tych dużych dysponujących znacznymi nadwyżkami jak i w tych małych, w których wolne środki to kwoty rzędu kilku – kilkuset tysięcy złotych. Jednak w minionym roku ich jednostkami zainteresowani byli w dużej mierze klienci indywidualni, którzy poszukiwali atrakcyjnej alternatywy dla niskooprocentowanych lokat bankowych. W sumie klienci wpłacili do nich ponad +6,4 mld zł, a po uwzględnieniu także wyników z zarządzania wartość tego segmentu wzrosła o ponad +7 mld zł.
Kolejna, trzecia pod względem dynamiki, pozycja przypadła funduszom rynku surowców, które stanowią najmniejszy segment funduszy na rynku. Choć dynamika wyniosła blisko +30%, to odpowiada ona wzrostowi aktywów o zaledwie +74 mln zł.
Wysoką, przekraczającą +20% dynamikę osiągnęły w 2014 roku także fundusze dłużne. Rozwojowi tego segmentu sprzyjała hossa na rynku długu. Rentowność polskich papierów o długim terminie do wykupu i stałym oprocentowaniu spadła do najniższych w historii poziomów, co oznacza znaczny wzrost cen. Indeks obligacji skarbowych IROS zyskał w skali roku +9,3%, a fundusze polskich papierów skarbowych zarobiły średnio +7,2%. Również fundusze obligacji zagranicznych przynosiły klientom atrakcyjne stopy zwrotu. W efekcie sam wynik z zarządzania wszystkich funduszy dłużnych powiększył stan aktywów w 2014 roku o ponad +2 mld zł. Gdy do tej kwoty dołożymy blisko +6 mld zł, które wpłacili do funduszy klienci, to okazuje się, iż wartość środków zgromadzonych w tym segmencie wzrosła w sumie o blisko +9 mld zł, najwięcej ze wszystkich. Dzięki temu udało się utrzymać pozycję największego segmentu rynku z 20% udziałem.
Dodatnią dynamikę aktywów odnotowały w 2014 roku jeszcze fundusze mieszane. Była ona jednak stosunkowo niska (+1,5%), a o wzroście zadecydowały jedynie pojedyncze rozwiązania.
Mimo dwucyfrowego tempa wzrostu całej branży funduszy inwestycyjnych, mamy również na naszym rynku grupy, których aktywa w ciągu roku spadały. Najgłębszy spadek wartości zarządzanych środków dotknął w minionym roku fundusze nieruchomości. Mimo pewnego ożywienia w tym segmencie (kilka towarzystw uruchomiło nowe produkty), o spadku aktywów zdecydowały głównie uruchomione kilka lat temu produkty, które weszły w fazę końcową działalności, co m.in. wiązało się ze zwrotem zainwestowanych środków klientom. Ostatecznie wartość aktywów zgromadzonych w funduszach nieruchomości zmniejszyła się o blisko -0,5 mld zł do 2,1 mld zł na koniec grudnia.
Spory spadek aktywów odnotowały także fundusze ochrony kapitału. W tym przypadku również powodem była likwidacja kilku rozwiązań. Większość funduszy w tym segmencie to w rzeczywistości produkty strukturyzowane opakowane w FIZ. Są one uruchamiane na z góry założony okres, a wynik zależy od realizacji określonego scenariusza. W tym roku zakończyło działalność wiele tego typu produktów, jednocześnie praktycznie żaden nowy nie został uruchomiony.
Kolejnym segmentem, który zakończył rok z uszczuplonymi aktywami są fundusze akcyjne. Miały one w minionym roku dość trudne warunki, szczególnie na krajowym rynku akcji. O zarobek nie było łatwo, indeks szerokiego rynku WIG zakończył rok na poziomie o zaledwie +0,3% wyższym niż rok wcześniej. Inwestorom nie sprzyjały lokalne i globalne perturbacje, takie jak m.in. zmiany w systemie OFE, czy konflikt na linii Rosja-Ukraina. W sumie tylko co czwarty fundusz akcji polskich zakończył rok z dodatnim wynikiem. Nieco lepiej było w grupie funduszy akcji zagranicznych, gdyż na niektórych rynkach (jak Indie, Turcja, czy USA), można było sporo zarobić. To jednak nie wystarczyło do osiągnięcia dodatniego wyniku z zarządzania dla całego segmentu. Również bilans sprzedaży był ujemny. W efekcie aktywa zgromadzone w funduszach akcyjnych zmniejszyły się o blisko -1,5 mld zł, a ich udział w rynku spadł o -2,2 pkt proc. do 13,8% na koniec roku.
W przypadku OPERA TFI oraz Inventum TFI, ze względu na brak dostępu do aktualnych danych, publikowany jest stan aktywów odpowiednio na koniec listopada i na koniec sierpnia.
Zespół Analiz Online