Do 1 listopada banki powinny dostosować procedury oferowania ubezpieczeń ochronnych powiązanych z produktami bankowymi do wytycznych zawartych w Rekomendacji dobrych praktyk na rynku bancassurance. Rekomendacja została przygotowana przez Komitet do spraw Kredytu Konsumenckiego przy Związku Banków Polskich.
Jakie korzyści dla klientów banku wiążą się z wejściem w życie Rekomendacji?
Aldona Wnęk, Lovells: Klienci banków już od 1 listopada będą mogli wymagać od banków stosowania standardów określonych Rekomendacją.
Rekomendacja nakłada na banki szereg obowiązków, których wypełnienie ma zapewnić klientom zabezpieczenie ich praw. W szczególności banki będą musiały udzielać niezbędnego wsparcia swoim klientom w przypadku pytań dotyczących ochrony ubezpieczeniowej, zgłoszenia roszczenia czy też w razie ewentualnych zastrzeżeń, co do wykonania umowy ubezpieczenia przez zakład ubezpieczeń. Rekomendacja gwarantuje klientom prawo do zadawania pytań dotyczących ochrony ubezpieczeniowej i uzyskania przejrzystej i pełnej informacji o jej warunkach. Co więcej, z dokumentacji i materiałów informacyjnych wręczanych klientom powinno jasno wynikać, że klient przystępuje do ubezpieczenia grupowego, czy objęcie ochroną jest obowiązkowe, jaki jest tryb zgłaszania roszczeń i reklamacji. Bank powinien poinformować klienta o kosztach ochrony oraz o wyłączeniach i ograniczeniach odpowiedzialności ubezpieczyciela. Rekomendacja zapewnia klientowi prawo do żądania od banku dostarczenia mu ogólnych warunków ubezpieczenia i innych dokumentów do których odwołuje się przedstawiana klientowi dokumentacja ubezpieczeniowa.
Należy podkreślić, iż większość problemów dotyczących funkcjonowania usług bancassurace wynika z braku odpowiedniej wiedzy i świadomości klientów odnośnie zakresu i warunków świadczonej na ich rzecz ochrony ubezpieczeniowej.
Wydaje się, że dzięki Rekomendacji, świadomość klientów w tym zakresie znacząco się zwiększy. Klient będzie wiedział, o co zapytać bank, na co zwrócić uwagę oraz czego może oczekiwać ze strony banku.
Czy klient będzie mógł zrezygnować z umowy ubezpieczenia?
Rekomendacja zapewnia klientowi prawo do rezygnacji z ochrony ubezpieczeniowej w każdym czasie, z jednoczesnym zwrotem kosztów za niewykorzystany okres ochrony ubezpieczeniowej. Bank nie będzie mógł nakładać na klienta żadnych opłat manipulacyjnych z tego tytułu. Jeśli ubezpieczenie stanowi zabezpieczenie dla produktu bankowego, bank będzie musiał poinformować klienta, że rezygnacja może wiązać się z obowiązkiem dostarczenia innego zabezpieczenia, zmianą warunków umowy o produkt bankowy czy z wypowiedzeniem przez bank umowy o dany produkt bankowy.
Czy można będzie odzyskać poniesione koszty ubezpieczenia w razie wcześniejszej spłaty kredytu?
Zgodnie z Rekomendacją, w przypadku zakończenia ochrony ubezpieczeniowej przed upływem okresu ubezpieczenia, zatem także w przypadku wcześniej spłaty kredytu, bank będzie odpowiadał wobec klienta za zwrot kosztów za niewykorzystany okres ochrony. Dotychczas, praktyka w zakresie sposobu dokonywania zwrotu kosztów ubezpieczenia była niejednolita. Nie zawsze też ten, kto poniósł koszty ubezpieczenia otrzymywał pełen ich zwrot za okres niewykorzystanej ochrony w wysokości wynikającej z obliczeń aktuarialnych.
Czy zwrot kosztów niewykorzystanej ochrony będzie następował automatycznie czy na wniosek klienta?
Rekomendacja nie zawiera regulacji w tym zakresie. Natomiast wydaje się, że informacja o tym, w jaki sposób będzie odbywał się zwrot kosztów powinna znaleźć się w dokumentacji bankowej. Klient powinien zostać poinformowany o tym, na jakich zasadach będzie dokonywany zwrot np. automatycznie czy na wniosek, a także o terminie, w jakim zostanie dokonany zwrot. Niewątpliwie ustalony przez bank proces nie może być zbyć uciążliwy dla klienta.
Co można zrobić sytuacji, jeśli banki nie będą stosować się do wytycznych Rekomendacji?
Przede wszystkim, konsumenci będą mogli skierować swoją sprawę przed Bankowy Arbitraż Konsumencki, który działa przy Związku Banków Polskich.
Ponadto, jeżeli bank będzie w jakikolwiek sposób informował klientów, że jest związany Rekomendacją, a w rzeczywistości nie będzie jej stosował może to być uznane za niedozwoloną praktykę rynkową obarczoną sankcją na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. W takiej sytuacji, konsument może wystąpić przeciwko bankowi na drodze powództwa cywilnego i żądać m.in. zaniechania stosowanej praktyki czy usunięcia jej skutków. Jeżeli stosowanie nieuczciwej praktyki naruszać będzie zbiorowe interesy konsumentów, również Prezes UOKiK może podjąć odpowiednie działania w celu wyeliminowania tej praktyki.
Należy spodziewać się, że Rekomendacja stanie się dokumentem pomocniczym przy ocenie działalności banków i zakładów ubezpieczeń w zakresie bancassurace dokonywanej przez wyznaczone do tego organy nadzorcze. W razie jakichkolwiek sygnałów o niestosowaniu się do wytycznych Rekomendacji, najprawdopodobniej organy te wszczynać będą odpowiednie postępowania kontrolne czy wyjaśniające. Należy się spodziewać, że Komisja Nadzoru Finansowego i Rzecznik Ubezpieczonych po kilku miesiącach obowiązywania Rekomendacji dokonają oceny jej wpływu na rynek bancassurance oraz zastosowanie się banków do jej wymogów.
Aldona Wnęk, radca prawny, Counsel w kancelarii Lovells
Źródło: Przegląd Finansowy Bankier.pl