BOŚ: Możliwości finansowania inwestycji w zakresie gospodarki odpadami

Bank Ochrony Środowiska S.A. jest uczestnikiem rynku finansowania ochrony środowiska w Polsce od prawie 15 lat. Misją banku, będącego uniwersalnym bankiem komercyjnym, jest finansowa obsługa przedsięwzięć proekologicznych.

Inwestycje wspomagane kredytami banku charakteryzują się wymiernymi efektami ekologicznymi. Kredytowane przez bank zadania zrealizowane w ciągu 6 miesięcy 2005r. pozwoliły na:

• redukcję emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych (SO2, NOx) 481 ton/rok

• produkcję energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych 3.375 MWh/rok

• zmniejszenie zużycia i strat ciepła (w wyniku inwestycji termomodernizacyjnych) 91.711 GJ/rok

• budowę sieci kanalizacyjnej o długości 90 km,

• utylizację odpadów i odzysk surowców wtórnych w ilości 1.245 tys. ton/rok

W dziedzinie gospodarki odpadami efekty są uzależnione od rodzaju realizowanych inwestycji i są one mierzone – w przypadku budowy składowisk – wielkością powierzchni i pojemnością zrealizowanych składowisk, w przypadku innych obiektów – ilością zagospodarowanych odpadów. Obserwowane wielkości efektów ekologicznych są potwierdzeniem tendencji zmian w sposobie zagospodarowania odpadów w kierunku technologii bardziej zaawansowanych niż składowanie (w tym recyklingu), wynikających m.in. z konieczności respektowania coraz wyższych wymogów prawa. Więcej inwestujemy w nowoczesne technologie do przerabiania i unieszkodliwiania odpadów oraz odzyskiwania z nich cennych surowców niż w powierzchnie pod budowę nowych składowisk. W 2004 roku w odniesieniu do tych przedsięwzięć uzyskano efekt – 503 tys. ton/rok, natomiast już w I półroczu 2005 roku – 1 245 tys. ton/rok.

Oferta proekologicznych kredytów BOŚ S.A. jest wynikiem współpracy z krajowymi i zagranicznymi podmiotami dysponującymi środkami na ochronę środowiska i rozwój infrastruktury komunalnej, w tym zaopatrzenia w wodę, odbioru ścieków, zagospodarowania odpadów itp. W zakresie finansowania projektów w gospodarce odpadami partnerami Banku są: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, międzynarodowe jednostki finansujące, a także producenci i dystrybutorzy urządzeń i wyrobów służących ochronie środowiska.

Obecnie oferta kredytowa banku w zakresie finansowania przedsięwzięć w gospodarce odpadami obejmuje:

1. kredyty preferencyjne we współpracy z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,

2. konsorcja finansowe z udziałem Narodowego oraz Wojewódzkich Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki,

3. kredyty ze środków banków zagranicznych: Nordic Investment Bank, Europejski Bank Inwestycyjny, Bank Rozwoju Rady Europy

4. kredyty pomostowe i uzupełniające na inwestycje realizowane przy udziale środków Unii Europejskiej (w ramach Oferty Europejskiej),

5. kredyty ze środków Banku na zakup i montaż urządzeń i wyrobów służących ochronie środowiska.

Do końca sierpnia br. bank posiadał w ofercie linie kredytowe ze środków NFOŚiGW pozwalające finansować na zasadach preferencyjnych różnorodne inwestycje w gospodarce odpadami (środki zostały już rozdysponowane). Zakres przedmiotowy linii obejmował różnorodne działania wchodzące w skład łańcucha gospodarki odpadami, tj. zakup oraz montaż urządzeń i linii technologicznych do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, zakup specjalistycznych środków transportu odpadów, a także usuwanie wyrobów zawierających azbest oraz przedsięwzięcia mające na celu minimalizację odpadów. Linie kredytowe stanowią element powtarzalny współpracy banku z NFOŚiGW. Dotychczas bank obsługiwał 6 edycji linii kredytowych.

Przykładem inwestycji współfinansowanej kredytem z linii kredytowej na zagospodarowanie odpadów jest „Budowa Zakładu Odpadów Powęglowych jako element rekultywacji pola Maczki-Bór Wschód”. Efekt ekologiczny został określony jako:

– sukcesywna rekultywacja terenu poprzemysłowego z wykorzystaniem co najmniej 855 tys. ton na rok odwęglonej skały płonej,

– wykorzystanie co najmniej 105 tys. ton odpadów powęglowych rocznie.

Zadanie zostało zakończone w połowie bieżącego roku.

Współpraca banku z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w zakresie preferencyjnego kredytowania inwestycji służących gospodarce odpadami aktualnie dotyczy województw: mazowieckiego, opolskiego, warmińsko-mazurskiego, śląskiego i kujawsko-pomorskiego. Kredyty są dostępne dla inwestorów realizujących zadania na obszarze tych województw. Zakres kredytowania obejmuje szerokie spektrum przedsięwzięć, między innymi systemowe rozwiązania w gospodarce odpadami, budowę obiektów odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych i innych niż komunalne, zakup urządzeń i środków transportu służących gospodarce odpadami. Warunki udzielania kredytów są preferencyjne, ale zróżnicowane, bowiem każdy z Funduszy kieruje się zasadami polityki regionalnej.

Bank jest organizatorem konsorcjów dla inwestycji proekologicznych, których finansowanie wymaga indywidualnego podejścia, np. dla zadań o bardzo wysokich kosztach realizacji (dotyczą one także gospodarki odpadami). Partnerami banku w tworzeniu konsorcjów są Narodowy oraz Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wynikiem tych działań są kredyty o preferencyjnym oprocentowaniu dla klienta.

Nordic Investment Bank, Europejski Bank Inwestycyjny, Bank Rozwoju Rady Europy to partnerzy BOŚ S.A. w ofercie długoterminowych kredytów walutowych, denominowanych lub złotowych udzielanych na atrakcyjnych warunkach samorządom i przedsiębiorcom. Wśród wielu inwestycji, których kredytowanie przewidują umowy z tymi bankami, jest również miejsce dla przedsięwzięć z zakresu ochrony środowiska.

Pod hasłem „Europejskiej Oferty” Bank Ochrony Środowiska ma do zaproponowania korzystne kredyty służące potrzebom związanym z absorpcją środków pomocowych celem dostosowania się do nowych standardów w ochronie środowiska:

– kredyty pomostowe, udzielane na okres realizacji inwestycji, do momentu refundacji wydatków z dotacji unijnej oraz

– kredyty uzupełniające, służące zbilansowaniu środków na realizację przedsięwzięcia.

„Europejska Oferta” obejmuje również udzielanie przez bank pomocy w zakresie identyfikacji możliwości uzyskania dotacji, doradztwa oraz przygotowania wniosku o dotację (we współpracy z firmami partnerskimi), opracowania sposobu finansowania, najlepiej spełniającego oczekiwania inwestora pod względem długości okresu kredytowania, harmonogramu wypłat i spłat, okresu karencji, oprocentowania i zabezpieczenia kredytu.

Produktem banku powstałym w oparciu o własne środki są kredyty na zakup i montaż urządzeń i wyrobów służących ochronie środowiska. Dzięki formule, zakładającej finansową partycypację sprzedawców tych urządzeń w spłacie odsetek od kredytów, oprocentowanie środków kredytowych dla klienta może być bardzo niskie i wynosić nawet 1% w skali roku. W formule tej Bank udziela nisko oprocentowanych kredytów także na zakup i montaż urządzeń mających zastosowanie w gospodarce odpadami.

Innym źródłem pozyskania środków na inwestycje w gospodarce odpadami mogą być wpływy z tytułu emisji obligacji. Rosnąca popularność pozyskiwania długoterminowego finansowania komunalnych zadań inwestycyjnych w drodze emisji obligacji komunalnych wynika z relatywnie niskich kosztów finansowania, krótkiego czasu pozyskania środków, elastyczności finansowania, prostego sposobu załatwiania formalności oraz nieodpłatnej promocji emitenta. Bank Ochrony Środowiska S.A., rozwijając kompleksową ofertę obsługi jednostek samorządu terytorialnego, jest w czołówce banków – agentów emisji obligacji komunalnych w Polsce. Do chwili obecnej BOŚ S.A. podpisał umowy organizacji 54 programów emisji obligacji komunalnych o łącznej wartości 364,41 mln zł, co daje mu drugie miejsce na rynku pod względem liczby obsługiwanych programów i trzecie miejsce pod względem zadłużenia emitentów.

Obserwując obszar gospodarki odpadami w naszym kraju oraz prawo, określające coraz szersze wymagania, mamy podstawę uważać, że rynek inwestycji w tej dziedzinie będzie się rozwijał. Już samo sprostanie wymaganiom prawa będzie wiązało się z koniecznością realizacji nowych inwestycji oraz dokonywania ulepszeń z zakresu ochrony środowiska w istniejących obiektach. Prawie 2,5-krotny wzrost wartości kredytów udzielonych na zadania z zakresu gospodarki odpadami przez Bank Ochrony Środowiska w 2004 r. w stosunku do roku 2003 jest świadectwem wzrostu zainteresowania inwestycjami, ale także atrakcyjności form pomocy oferowanej inwestorom przez bank.