Najnowszy raport Capgemini Research Institute „World Payments Report 2023” dotyczący globalnych płatności, ujawnia, że liczba transakcji bezgotówkowych osiągnie na świecie 1,3 biliona w 2023 roku. W 2027 roku będzie ich 2,3 biliona. Czy znaczenie tradycyjnej gotówki będzie już tylko szybko spadać? Niekoniecznie.
Szybko rozwijająca się technologia płatności cyfrowych, regulacje prawne i otwarta bankowość zmieniają sposób, w jaki klienci i firmy płacą za towary oraz usługi. Według raportu „World Payments Report 2023”, do 2027 roku cyfrowe metody płatności (zbliżeniowe, portfele cyfrowe, kody QR) będą stanowić około 30% całkowitej liczby transakcji bezgotówkowych. Udział tradycyjnych płatności bezgotówkowych (czeki, polecenia zapłaty, karty i polecenia przelewu) spadnie do około 70%, między innymi z powodu wysokich kosztów obsługi, które obciążają głównie mniejszych sprzedawców detalicznych.
Płatności bezgotówkowe w Polsce
Tegoroczne badanie konsumenckie „Zwyczaje płatnicze Polaków”[1] (Fundacja Polska Bezgotówkowa) ujawnia, że w 2022 roku nastąpiło przyspieszenie rozwoju płatności bezgotówkowych w Polsce. Wykorzystanie gotówki spadło po raz pierwszy poniżej 40% wszystkich transakcji płatniczych w fizycznych punktach sprzedaży. Łączny udział różnych typów płatności bezgotówkowych osiągnął aż 62% całkowitej liczby transakcji. Oznacza to spadek udziału gotówki o 5% w stosunku do 2021 roku i aż o 19% w relacji do 2018 roku.
– Polacy i Polki bardzo polubili płatności bezgotówkowe. Pomogły temu nowe technologie w postaci na przykład aplikacji mobilnych oraz ich szersze zastosowanie w tzw. wereables. Nie oznacza to jednak, że porzuciliśmy na dobre gotówkę. W jednym z niedawnych badań aż 86% ankietowanych w naszym kraju deklaruje korzystanie także z tradycyjnego pieniądza. A tylko 9% dokonuje płatności wyłącznie bezgotówkowo[2]. Bardzo wielu rodaków źle przyjmuje próby wyłączania gotówki z obrotu finansowego – mówi Piotr Siuda, Head of Financial Services w Capgemini Polska.
Kryzysy bardzo lubią gotówkę
Wygląda na to, że świat nie pożegna się z gotówką tak szybko, jak mogłoby się wydawać. Paradoksalnie, ostatnie trzy lata (wysoka inflacja, recesja i pandemia), które wywołały „trzęsienie ziemi” w wielu branżach, nie przyniosły osłabienia tradycyjnych portfeli. Wręcz przeciwnie. Według raportu „World Payments Report 2023” w pierwszym roku pandemii (2020) wykorzystanie gotówki nawet wzrosło. Podobnie zresztą jak w okresie światowej recesji – lata 2007-2008. Według brytyjskiej Nationwide Banking Society w 2022 roku liczba wypłat gotówki wzrosła aż o 19% rok do roku[3]. Dlaczego tak się dzieje?
– Po raz kolejny okazuje się, że w czasach kryzysowych konsumenci zaczynają przypominać sobie o gotówce. Dzieje się tak dlatego, że daje im ona większe poczucie bezpieczeństwa i kontroli nad wydatkami. Łatwo i szybko płaci się kartami czy telefonami. Tracimy przez to świadomość skali wydatków, a to w gorszych czasach może być bardzo bolesne – tłumaczy Piotr Siuda.
Zdaniem eksperta, tradycyjny pieniądz ma szersze znaczenie niż wyłącznie finansowe. Pomaga nie tylko panować nad skalą wydatków. Jest to także bezpieczny sposób płacenia, chroniący istotne dane przed kradzieżą oraz prywatność – zapewniając możliwość anonimowego dokonywania mniejszych zakupów. Nie mniej ważne jest tutaj również prawo do wyboru metody płatności. Równy dostęp do rynku finansowego i jego narzędzi jest przywilejem każdego z nas.
[1] https://api.polskabezgotowkowa.pl/uploads/Zwyczaje_platnicze_Polakow_2022_POLASIK_Research_v20230802_07e6ddbe3c.pdf
[2] https://managerplus.pl/38-polakow-uwaza-ograniczenia-w-poslugiwaniu-sie-gotowka-za-probe-jej-eliminacji-z-obrotu-gospodarczego-18091
[3] https://www.nationwidemediacentre.co.uk/news/note-to-self-cash-usage-rises-for-first-time-in-13-years-amid-cost-of-living-crisis
Źródło: Capgemini