Ubiegły rok przyniósł w Polsce kolejny już wzrost dochodów rozporządzalnych na osobę. W 2013 roku przeciętna kwota, jaką dysponował Polak, wynosiła 1 299 PLN i była wyższa o 0,7% w porównaniu z 2012 rokiem. Na przestrzeni dekady dochód rozporządzalny wzrósł prawie dwukrotnie: np. w 2003 stanowił zaledwie 54% tego, co w 2013 roku.
Przeciętne miesięczne wydatki w gospodarstwach domowych na jedną osobę w 2013 roku wyniosły 1 062 PLN. Inflacja w 2013 roku wyniosła 0,9%, a co z a tym idzie, wydatki w 2013 roku w stosunku do roku poprzedniego pozostały praktycznie na tym samym poziomie.
Od 2003 roku przeciętne miesięczne wydatki wzrosły o 82%, jednak następowało to wolniej, niż w przypadku dochodów. To znaczy, że z roku na rok więcej pozostawało w naszych kieszeniach? Tak. Przed jedenastoma laty udział wydatków w dochodzie wynosił 95,2%, w 2006 roku nie przekraczał 90%, a w ubiegłym roku różnica między dochodami a wydatkami wynosiła 18,3%.
Wykres 1. Przeciętny poziom miesięcznych dochodów i wydatków na jedną osobę
w gospodarstwie domowym oraz udział wydatków w dochodzie rozporządzalnym
w latach 2003-2013
Źródło: opracowanie własne Sedlak&Sedlak na podstawie danych GUS
Dochody i wydatki w różnych grupach zawodowych społeczno-ekonomicznych
W 2013 roku najwyższym przeciętnym dochodem rozporządzalnym (PDR) (w przeliczeniu na osobę) dysponowały gospodarstwa pracujących na własny rachunek. Dochód wyniósł tam 1 581 PLN. Jednak to w grupie rolników udział wydatków w PDR był najniższy i wyniósł niespełna 68%, co ciekawe również ich dochód rozporządzalny był prawie najniższy w badanych grupach. Jedna osoba w rolnictwie miała do dyspozycji 1 156 PLN. Grupą o największym udziale wydatków w PDR byli renciści – 94%, tym samym mając najmniejszy PDR.
Wykres 2. Przeciętny dochód rozporządzalny i przeciętne wydatki na jedną osobę
w gospodarstwach różnych zawodowych grup społeczno-ekonomicznych (PLN)
Źródło: opracowanie własne Sedlak&Sedlak na podstawie GUS
W niniejszym artykule zostały wykorzystane dane z publikacji Głównego Urzędu Statystycznego „Sytuacja gospodarstw domowych w 2013 roku w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych”. Na potrzeby artykułu wykorzystane zostały dane dotyczące dochodu rozporządzalnego gospodarstw oraz wydatków. Według definicji GUS dochód rozporządzalny to suma bieżących dochodów gospodarstwa domowego pomniejszona o podatki. Dochód ten jest przeznaczany na wydatki oraz oszczędności.
Sylwia Radzięta, Adam Wrona
Sedlak&Sedlak