Do uniwersalnego pytania zadanego w tytule debaty historia dopisała swój aktualny kontekst. Odbyła się ona w czasie kiedy Ukraina toczy na oczach świata swoją walkę o prawdę i demokrację. Słowo demokracja odmieniane jest we wszystkich językach, a pytania o jej sens i przyszłość stały się jednym z najważniejszych dzisiaj tematów dyskusji.
Podczas debaty, która odbyła się 6 grudnia 2004 roku na Zamku Królewskim w Warszawie odpowiedzi na pytanie „Jaka demokracja ma przyszłość?” poszukiwali zaproszeni przez Bank Millennium wybitni goście:
· Prof. Samuel P. Huntington – światowej sławy politolog, autor bestsellera “Zderzenie cywilizacji”
· Prof. Benjamin R. Barber – światowej sławy politolog, autor bestsellera “Dżihad kontra McŚwiat”
· Prof. Zygmunt Bauman – jeden z najbardziej cenionych na świecie socjologów i filozofów,
· Prof. Dariusz Rosati – ekonomista poseł do Parlamentu Europejskiego były minister Spraw Zagranicznych
Rolę moderatora pełnił Jacek Żakowski – publicysta tygodnika POLITYKA, autor programu „Summa zdarzeń” w TVP1.
Przebieg debaty dzięki bezpośredniej transmisji internetowej, śledzili studenci 12 polskich wyższych uczelni (szczegółowe informacje: www.bankmillennium.pl).
Bezpośrednimi gośćmi konferencji byli przedstawiciele środowisk opiniotwórczych, naukowych, biznesowych, politycznych, media oraz partnerzy i klienci Banku Millennium.
O przyszłości demokracji, według uczestników debaty, zdecyduje przede wszystkim jakość edukacji i poziom wykształcenia społeczeństwa. To właśnie jego wysoki poziom umożliwia zrozumie złożonych procesów społecznych i politycznych, pozwala na eliminację populizmów i budowę społeczeństwa obywatelskiego. Benjamin Barber zwracając się bezpośrednio do studentów mówił: „…to wy jesteście tymi, na których czekacie!”. Słowa te były zachętą do obywatelskiej aktywności i nabrały wyjątkowego znaczenia w kontekście tezy, że demokracje – zamiast od wewnątrz – budowane są dziś z zewnątrz, na ogół z bronią w ręku.
Podkreślano też – odwołując się do aktualnych wydarzeń na Ukrainie – że jakość demokracji nie zależy od jakości przywódców, ale od jakości obywateli. To oni decydują każdorazowo i różnie w różnych krajach o treści słowa demokracja.
Demokracja, to proces, droga, a nie punkt docelowy. Naród, który sądzi, że dobił do stacji z napisem demokracja , już ją traci. Dlatego nie możemy walczyć tylko o nową demokrację, ale również o tę, która już jest, bo nie jest ona nikomu dana raz na zawsze i łatwo można ją stracić.
Bank Millennium, rówieśnik polskich przemian, podjął się roli gospodarza i organizatora debaty „Jaka demokracja ma przyszłość?” w ramach realizacji swojej misji społecznej wspierając budowę społeczeństwa obywatelskiego opartego na nieskrępowanej wymianie myśli, rzetelnej wiedzy i najlepszych praktykach.