Październik nie przyniósł znaczących zmian na wtórnym rynku nieruchomości. Jedynie w dwóch miastach – Wrocławiu i Łodzi, nabywcy celowali w droższe mieszkania niż przed miesiącem. Nieco taniej niż we wrześniu sprzedawane są natomiast lokale w Poznaniu. W innych lokalizacjach ceny utrzymują się na niezmienionych poziomach. Ciekawostką jest to, że po raz pierwszy od czasu publikacji raportu najniższe ceny transakcyjne pojawiają się w innym mieście niż Łódź.
Końcówki roku zawsze przebiegają pod dyktando różnego rodzaju zmian zachodzących na rynku nieruchomości. Tym razem mamy do czynienia z dwoma zjawiskami mającymi związek z rynkiem kredytów hipotecznych. Dzięki obniżkom stóp procentowych jesteśmy świadkami historycznie najniższego oprocentowania kredytów hipotecznych. Ponadto jest to też ostatni moment, kiedy można sfinansować zakup nieruchomości w 95 proc. kredytem. Od nowego roku znowelizowana Rekomendacja S będzie wymuszała na kredytobiorcach 10 proc. wkładu własnego. Jak jednak wynika z naszych obserwacji, korzystne warunki nie zwiększają zainteresowania kupujących mieszkaniami z drugiej ręki. Na taką sytuację mają wpływ również zmiany struktury finansowania zakupów nieruchomości.
Z analiz Metrohouse wynika, że już co trzecie mieszkanie nabywane jest za gotówkę, np. w Łodzi ten wskaźnik wynosi już 40 proc. Zwykle za oszczędności kupujemy małe i niedrogie mieszkania, choć w stolicy 15 proc. gotówkowych zakupów dotyczy mieszkań w cenie powyżej pół miliona złotych. Tego typu transakcje często są związane z niską rentownością depozytów bankowych. Klienci dysponujący większymi oszczędnościami wolą zainwestować je w mieszkania z myślą o wynajmie, niż trzymać na nisko oprocentowanych lokatach.
Właściciele sprzedający nieruchomości odczuwają coraz większą konkurencję ze strony deweloperów wspieranych przez program MdM, który lokalnie dość silnie wpływa na kształtowanie się popytu na używane mieszkania. Korzystają na tym kupujący, którzy zyskują dodatkowy argument przy negocjacji cen. W pięciu z siedmiu analizowanych przez Metrohouse miastach średnie koszty nabywanych mieszkań są obecnie niższe niż przed miesiącem.
Najbardziej widoczne obniżki pojawiły się w Poznaniu, gdzie cena metra kwadratowego spadła o 70 zł (obecnie wynosi 5 127 zł). W ujęciu rocznym mieszkania w stolicy Wielkopolski są tańsze dokładnie o 2%. W kilku kolejnych miastach różnice cenowe nie przekraczają 1%. Z podsumowania ostatnich transakcji wynika, że w Gdyni nabywane są lokale o 0,9% tańsze niż przed rokiem. To właśnie tu kupujący decydowali się na największe lokale – przeciętny metraż to 57,2 mkw. Jednocześnie ceny przedstawiane przez sprzedający są dalekie od przeciętnej sumy zapisanej w aktach notarialnych – różnica przekracza już 15%. W Warszawie ceny są niższe o 0,4%. (za metr kwadratowy należy zapłacić średnio 7 363 zł), ale przeciętna wartość transakcji nadal przekracza 400 tys. zł. Mediana z kolei wynosi zaledwie 339 tys. zł, co na rynku warszawskim nie jest wygórowaną stawką. W Gdańsku i Krakowie średnie ceny zmieniły się bardzo nieznacznie i wynoszą odpowiednio 4 871 i 6 057 zł za mkw. Znamienne jest, że Kraków stał się miastem, w którym przeciętny metraż nabywanych mieszkań jest najmniejszy i wynosi zaledwie 47,5 mkw. Zwykle najmniejsze nieruchomości były kupowane w Łodzi. Niewielkie lokale (o powierzchni nawet poniżej 20 mkw.) w ostatnim czasie zyskały na popularności wśród kupujących. W ogólnej liczbie transakcji mieszkania nieprzekraczające 40 mkw. stanowiły prawie 40% wszystkich sprzedawanych nieruchomości.
Dwa ostatnie analizowane miasta to Wrocław i Łódź. W stolicy Dolnego Śląska w dalszym ciągu trwa huśtawka cen. Tym razem zauważalny jest nieznaczny wzrost (obecnie przeciętny koszt metra kwadratowego to 5 207 zł). W tym roku średni zakres cen we Wrocławiu oscylował w granicach 5100-5500 zł za mkw. W Łodzi przez cztery kolejne miesiące koszty zakupu nieruchomości rosły. Obecnie za metr kwadratowy płaci się 3 691 zł. Jest to najwyższa wartość uzyskana w tym roku w Łodzi. Warto zauważyć, że średnie ceny obliczane na podstawie danych portalu Szybko.pl są o 1,8% niższe niż realne ceny transakcyjne. Taka sytuacja zdarza się naprawdę rzadko i świadczy m.in. o coraz wyższych preferencjach odnośnie standardu nabywanych mieszkań.
| Tab. 6 Średnie ceny ofertowe i transakcyjne mieszkań w X w 2014 r. | |||||||
| Miasto | Śr. cena ofert. z VIII-X 14 | Śr. cena trans. z VIII-X 14 | Różnica w cenie trans.a ofert. | Zmiana proc. w cenach trans. m/m | Zmiana proc. w cenach trans. r/r | Śr. cena | Śr. metraż |
| Wrocław | 5760 | 5207 | 9,6% | 1,7% | 2,2% | 280 000 zł | 54 m kw. |
| Kraków | 6700 | 6057 | 9,6% | -0,2% | 9,3% | 275 700 zł | 47,5 m kw. |
| Warszawa | 7667 | 7363 | 4,0% | -0,4% | 3,9% | 412 400 zł | 56,2 m kw. |
| Poznań | 5417 | 5127 | 5,3% | -1,3% | -2,0% | 270 400 zł | 54,1 m kw. |
| Gdańsk | 5417 | 4871 | 10,1% | -0,1% | 0,5% | 265 100 zł | 54,1 m kw. |
| Gdynia | 5608 | 4724 | 15,8% | -0,9% | -4,0% | 272 300 zł | 57, 2m kw. |
| Łódź | 3625 | 3691 | -1,8% | 1,9% | 1,2% | 186 200 zł | 49,2 m kw. |
Wykres 4. Średnie ceny transakcyjne mieszkań X 2013 – X 2014
Źródło: Raport Szybko.pl, Metrohouse i Expandera.
Marcin Jańczuk
Metrohouse S.A.