Po co kredytówka?
Na pierwszy rzut oka koncepcja karty kredytowej zabezpieczonej lokata bankową wydaje się być absurdalna. Po co bowiem zostawiać bankowi pieniądze na lokacie, by potem pożyczyć je od niego na wyższy procent. Jest to rozumowanie prawidłowe, które jednak nie zauważa, że wydanie karty pod lokatę ma mieć jedynie charakter czasowy. Wydanie karty zabezpieczonej lokatą ma na celu przekonanie banku, że osoba, która taką kartę posiada jest godnym zaufani partnerem i może w przyszłości otrzymać kartę bez konieczności dodatkowego zabezpieczenia.
Tego rodzaju konstrukcje wywodzą się ze Stanów Zjednoczonych. Tam decyzje odnośnie wydawania kart kredytowych lub wszystkich innych typów kredytów, podejmowane są na podstawie historii kredytowej klienta. W takim systemie osoby, które doświadczyły problemów finansowych i niemożności pełnej obsługi własnego zadłużenia, nawet po spłacie wszystkich zobowiązań, mają poważny kłopot z otrzymaniem kolejnych kredytów (także kart kredytowych). Aby polepszyć swoją historię kredytową, osoby takie korzystają właśnie z secured credit cards, czyli kart kredytowych zabezpieczonych lokatą lub np. hipoteką na nieruchomości.
Także w Polsce znaczenie historii kredytowej klienta, gromadzonej przez Biuro Informacji Kredytowej znacząco wzrasta. To właśnie m.in. do osób, które ze względu na zapisy w BIK nie mogą otrzymać kart w zwykłej procedurze, polskie banki kierują ofertę kart zabezpieczonych lokatą. Wadą kart oferowanych w Polsce jest jednak brak procedur zamiany kart zabezpieczonych, na zwykłe kart kredytowe. Banki nie oferują klientom „drogi dojścia” do rezygnacji z zabezpieczenia, a w takiej sytuacji karta zabezpieczona lokatą nie ma rzeczywiście większego sensu. Na szczęście istnieją inne możliwości zamiany karty zabezpieczonej lokatą na zwykła kartę, o czym powiemy w dalszej części artykułu.
Przeszkody nie do przebycia
Aby otrzymać kartę kredytową w normalnej procedurze, należy wykazać się zdolnością kredytową. Zdolność kredytowa to zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu lub pożyczki wraz z odsetkami w umownych terminach spłaty. Aby określić zdolność kredytową klienta bank bierze pod uwagę miesięczny dochód oraz wszystkie jego obciążenia.
Banki najczęściej podają pewne minimalne progi zarobków niezbędne do uzyskania karty. Wskaźniki ta mają charakter pomocniczy, który ma ułatwić jedynie decyzję co do wyboru typu karty lub samego sensu ubiegania się o nią. Podawane przez bank progi dotyczą sytuacji gdy klient nie ma żadnych innych kredytów i związanych z nimi obciążeń. Banki przy ocenie zdolności kredytowej biorą pod uwagę ryczałtowe koszty utrzymania zależne od miejsca zamieszkania klienta. Im większe miasto tym koszty te są wyższe, dlatego mieszkańcy Warszawy aby dostać taką sama kartę kredytową musza zarabiać od 200 do nawet 500 zł więcej niż osoba mieszkająca na wsi.
Jeśli klient nie posiada odpowiednich dochodów wtedy bank odmawia mu wydania karty. Jest jednak szereg jeszcze innych powodów z których banki odmawiają klientom. Większość banków na przykład nie wyda karty mężczyźnie, który posiada nieuregulowany stosunek do służby wojskowej. Bez względu na to, jak dużo będzie zarabiać, to w większość banków nie będzie nawet w stanie złożyć nawet wniosku kartę.
Innym popularnym powodem odmów jest wiek. Dotyczy to zarówno osób młodych, banki niechętnie wydaja karty osobom poniżej 25 roku życia, oraz osób starszych w wieku powyżej 65 lat. Dyskryminacja osób starszych przy wydawaniu kart kredytowych, była ostatnio szeroko opisywana przez prasę, jako drastyczny przykład agingu, czyli dyskryminacji ze względu na wiek. Banki nie przyznają się do tego otwarcie, jednak odmawiają wydawania kart osobom starszym.
W szarej strefie
Wymaganie stałych dochodów z tytułu umowy o pracę lub ewentualnie z prowadzonej działalności gospodarczej powoduje, że karty w normalnej procedurze nie mogą uzyskać osoby, które uzyskują dochody z umów cywilno-prawnych, takich jak umowy o dzieło czy zlecenia. Nieliczne banki biorą tego rodzaju dochody pod uwagę, jednak w takiej sytuacji konieczne jest udokumentowanie stałości tego rodzaju dochodów prze okres nawet 12 miesięcy wstecz.
Karty kredytowej nie uzyskają także osoby, które formalnie nie posiadają żadnych dochodów, czyli pracujący w „szarej strefie”. Taka sama sytuacja czeka osoby prowadzące działalność gospodarczą, jednak nie wykazujących z tego tytułu żadnych dochodów. Dla tych osób jedyną możliwością uzyskania karty kredytowej jest zabezpieczenie jej lokatą.
Karta za kaucją
Aby otrzymać zabezpieczoną kartę, klient musi zdeponować na lokacie odpowiednią sumę pieniędzy i jednocześnie złożyć wniosek o kartę kredytową. Gdy karta zostanie wydana, lokata jest blokowana tak, że klient nie może jej zerwać, dopóki jest posiadaczem karty.
Większość banków korzysta z lokat jako formy zabezpieczenia kart, choć Bank BPH proponuje klientowi skorzystanie albo z lokaty albo z kaucji. Różnica jest taka, że w przypadku lokaty pieniądze na niej zgromadzone pozostają własnością klienta, natomiast w przypadku kaucji zostają przewłaszczone na rzecz banku. Ma to znaczenie w sytuacji zajęcia majątku dłużnika – posiadacza karty przez komornika. Pieniądze zgromadzone na lokacie komornik może zająć, a w przypadku kaucji już nie.
Aby dostać kartę w Banku BPH trzeba wpłacić 110% wnioskowanego limitu w formie kaucji, lub 200% jako lokatę. Inne banki stosują lokaty: Multibank na 110% a Nordea Bank Polska na 125% limitu karty.
Zatem aby dostać zwykła kartę kredytową o najniższym limicie 1000 zł w Multibanku musimy założyć lokatę na 1100 zł, a w banku Nordea na 1250 zł. W Multibanku można także uzyskać kartę złotą przy lokacie na minimum 11.000 zł, albo platynową przy 50.000 zł.
W przypadku ING oraz Banku Millennium klienci także mają możliwość uzyskania karty zabezpieczonej lokatą, jednak wspomniane banki nie posiadają dokładnych kryteriów przyznawania tego rodzaju kart. Za każdym razem decyzje o przyznaniu takiej karty podejmuje oddział, z którym klient negocjuje warunki.
|
Bank |
Nazwa karty |
Opłata za wydanie |
Oproc. kredytu |
Grace period |
Min. limit karty |
Warunki |
|
BPH |
Visa Mastercard Silver |
75 zł* |
22,90% |
55 dni |
3 000 zł |
kaucja 110% limitu lub lokata 200% |
|
ING |
Visa Classic MasterCard |
80** |
17% |
52 dni |
1 000 zł |
brak dokładnych procedur, wydanie karty pod lokatę można negocjować w oddziale |
|
Millennium |
Visa Economic |
35 zł |
19,90% |
50 dni |
500 zł |
brak dokładnych procedur, wydanie karty pod lokatę można negocjować w oddziale |
|
Multibank |
Visa Classic Credit |
70 zł |
25,90% |
53 dni |
1 000 zł |
lokata na 110% limitu karty |
|
Nordea |
MasterCard Aspiracje |
60 zł** |
12,5%** |
54 dni |
1 000 zł |
limit karty to 80% środków zdeponowanych na odnawialnej lokacie |
* do końca grudnia 2005 karta jest wydawana za darmo
** do końca grudnia 2005 karta jest wydawana za darmo
*** karta do końca marca 2006 jest wydawana za darmo, a promocyjne oprocentowanie kredytu wynosi 5,5%
Lokata na 3 miesiące
Lokata zabezpieczająca kartę może być zerwana dopiero po zakończeniu korzystania z karty. Jest jednak sposób by wcześniej odzyskać te pieniądze. Niektóre banki wydają bowiem karty na preferencyjnych warunkach klientom, którzy posiadają kartę w konkurencyjnych bankach. Aby uzyskać kartę w takim banku należy przynieść wyciągi z innej karty za okres ostatnich 3 miesięcy.
Aby odzyskać pieniądze z lokaty trzeba udać się do konkurencyjnego banku i przestawić tam 3 kolejne wyciągi z karty zabezpieczonej lokatą (np. Multibanku). Na tej podstawie drugi bank wyda swoja własną kartę z tym samym limitem. Kiedy już ją otrzymamy, wystarczy zrezygnować z karty zabezpieczonej lokatą. W ten sposób uzyskamy zwykła kartę kredytową, natomiast pieniądze z lokaty wrócą do naszej kieszeni.
Ten sposób nie zawsze jednak działa, trzeba bowiem pamiętać, że nawet w przypadku przenoszenia kart, banki zawsze sprawdzają informacje o kliencie w BIKu. Niektóre banki nie wydadzą także karty, nawet w formie przeniesienia, osobom, które mają nieuregulowany stosunek do służby wojskowej.
Oferta kart zabezpieczonych lokatą staje się coraz większa, dzieje się tak ponieważ banki dostrzegają, że istnieje poważna grupa klientów, których stać na obsługę karty kredytowej, jednak nie mogą oni spełnić kryteriów wyznaczanych przez banki w zwykłej procedurze. Karty zabezpieczone lokatą są wygodną drogą do uzyskania zwykłej karty kredytowej także dla studentów, czy osób osiągających dochody z umów cywilno-prawnych.
Błędem polskich banków, jest to, że nie oferują one klientom, którzy przez dłuższy czas posiadają karty zabezpieczone lokatą, rezygnacji z zabezpieczenia. Na szczęście konkurencja na rynku powoduje, że klienci mogą na podstawie wyciągów z zabezpieczonej karty, otrzymać zwykła kartę w innym banku.