Z danych sektora bankowego zebranych przez UKNF wynika, że na dzień 31 lipca br. zobowiązania przedsiębiorstw z tytułu opcji walutowych wyniosły około 2,21 mld zł (spadek o 51% w porównaniu ze stanem na dzień 17 kwietnia br.).
Zaangażowanie przedsiębiorstw z tytułu pozostałych walutowych instrumentów pochodnych: transakcje forward – około 2,24 mld zł (spadek o 39%), swapy (w tym CIRS-y) – około 1,06 mld zł (spadek o 7%).
Zmniejszenie zobowiązań przedsiębiorstw jest przede wszystkim wynikiem spadku kursów walut obcych względem złotego (w porównaniu z końcem czerwca kurs złotego względem euro i dolara umocnił się odpowiednio o około 3% i 10%), a także wygaśnięcia lub zamykania transakcji.
Do końca 2009 r. wygaśnie w przybliżeniu 40% obecnie otwartych pozycji (w ujęciu wartościowym), a do połowy 2010 r. – 63% .
Struktura transakcji
W ostatnich kilku miesiącach struktura zaangażowania przedsiębiorstw – zarówno transakcji zawieranych w 2008 r., jak i nowych kontraktów – uległa istotnej zmianie. Udział opcji w walutowych transakcjach pochodnych spadł z 52% w lutym br. do 40% obecnie. W przypadku pozostałych typów transakcji nastąpił wzrost udziału: dla transakcji forward z 38% do 41%, dla swapów z 10% do 19%.
Bieżąca struktura nowo zawieranych transakcji: udział opcji spadł z 87% do 45%, udział swapów wzrósł z 2% do 5%, natomiast 50% kontraktów dotyczy forwardów. Przedsiębiorstwa zaczęły w sposób bardziej świadomy dopasowywać instrumenty pochodne do swoich rzeczywistych potrzeb, skłaniają się ku wyborze instrumentów nieskomplikowanych, których istota działania jak i profil wypłaty są dla nich zrozumiałe.
Również banki, m.in. w wyniku działań nadzorczych, zaczęły dbać o dostosowanie produktów do potrzeb klientów, rozpoczęły modyfikację procesów sprzedaży instrumentów pochodnych, jak i sposobu zarządzania ryzykiem rynkowym.
Liczba klientów i stopień koncentracji
Na koniec lipca br. otwarte pozycje w walutowych instrumentach pochodnych miało 2,4 tys. przedsiębiorstw. Około 25% z nich posiadało opcje walutowe, 80% – forward, a 10% – otwarte pozycje w swapach (udziały nie sumują się do 100% ponieważ część klientów miała otwarte pozycje w więcej niż jednym instrumencie). Liczba klientów posiadających zobowiązania z tytułu transakcji pochodnych zmniejszyła się do 1,6 tys. (w porównaniu z ok. 2,1 tys. na początku br.).
Około 78% ogółu klientów przeprowadza transakcje na walutowych instrumentach pochodnych tylko z jednym bankiem. Ponad 15% klientów zaangażowanych jest w dwóch bankach, a ok. 7% w trzech lub więcej bankach.
Źródło: Komisja Nadzoru Finansowego