Jak wynika z raportu, prezes powinien posiadać wyższe wykształcenie i dobrą znajomość przynajmniej jednego języka obcego. Kierunek ukończonych studiów nie jest decydujący w procesie rekrutacji na to stanowisko. Idealny manager uzupełnia bowiem swoją wiedzę na studiach podyplomowych MBA, kursach i szkoleniach. Specjaliści HR zapytani jednak o studia kształcące przyszłych prezesów, wymieniają kierunki ekonomiczne, handlowe oraz prawo. Na stanowisku wiceprezesa chętnie widzieliby natomiast także absolwenta kierunku marketing i zarządzanie. – Dobry manager powinien znać profil działalności firmy, którą zarządza. Ważniejsza jest jednak chęć stałego doskonalenia. Powinna to być osoba głodna wiedzy, nieprzestająca się uczyć – mówi Ewa Adamczyk, Dyrektor Generalny NAJ International. – Nic jednak nie zastąpi umiejętności komunikowania się z ludźmi – dodaje. Rola umiejętności miękkich rośnie i, jak przewidują HR-owcy, trend ten się nie zmieni.
Wśród cech idealnego top managementu wymieniane są charyzma, umiejętności negocjacyjne, przywódcze, zarządzanie czasem i kultura osobista. Kierownicy HR zgodnie twierdzą, że młody wiek nie zawsze jest atutem. Osoby starsze postrzegane są bowiem jako osoby z doświadczeniem, dojrzałe emocjonalnie i zrównoważone. – Zarządzanie firmą wiąże się z dużym stresem i wiecznie napiętym grafikiem. Nie mniej istotne są więc asertywność, umiejętność pracy pod presją czasu i delegowania uprawnień – twierdzi Ewa Adamczyk.
Raport prezentuje także rozbieżności między modelowym top managementem a rzeczywistością. Różnice występują głównie w obszarach umiejętności językowych i kontaktu z pracownikami.
Według niektórych specjalistów od HR zastrzeżenia budzą zdolności interpersonalne zarządzających. Dotyczy to głównie sposobu komunikacji i braku opanowania w sytuacjach stresowych. Nie każdy potrafi współpracować z personelem, słuchać go i świadomie nim zarządzać. Relacje międzyludzkie są, zdaniem specjalistów, równie ważne w firmie, jak poza nią, w świecie biznesu.
W przypadku języków obcych, dobrą znajomością przynajmniej jednego z nich nie zawsze mogą pochwalić się prezesi firm z kapitałem polskim i mieszanym. Nie jest też ona od nich wymagana, gdy firma działa wyłącznie na rynku polskim. – Równie istotna jest umiejętność poprawnego posługiwania się językiem polskim, nie tylko w przypadku prezesa, który jest obcokrajowcem – twierdzi Ewa Adamczyk.
Respondenci poproszeni zostali także o ocenę polskiego top managementu pod kątem jego efektywności. Najniższe noty otrzymywali głównie prezesi firm z kapitałem mieszanym (częściowo polskim, częściowo zagranicznym), najwyższe z kapitałem zagranicznym (100% kapitału). Wszyscy HR-owcy uważają jednak kadrę zarządzającą firm, w których pracują, za efektywną.
Badanie zlecone przez NAJ International i Forbesa przeprowadzono w formie wywiadów pogłębionych. Wzięło w nim udział 50 ekspertów HR z Top 500 firm działających w Polsce.