Globalna gospodarka wielu prędkości oznacza, że niektóre rynki silniej odczują wpływ inflacji i rosnących stóp procentowych. Dla konsumentów doświadczenia nadal są ważniejsze niż towary, o czym świadczą nieustający, niewykorzystany popyt na podróże i ciągłe zmiany w preferencjach zakupowych.
Mastercard Economics Institute opublikował coroczną prognozę na nadchodzący rok, która pokazuje, jak nowa, globalna gospodarka wielu prędkości wpłynie na wzrost gospodarczy i zachowania konsumentów w zakresie wydatków. „Economic Outlook 2023” czerpie z wielu publicznych i zastrzeżonych źródeł danych, a także modeli ekonomicznych, które mają na celu oszacowanie aktywności gospodarczej. Raport bada obszary, które dalej będą kształtować globalne środowisko gospodarcze:
– wysokie stopy procentowe i mieszkalnictwo,
– preferencje i zwyczaje zakupowe oraz wydatki konsumentów
– ceny i trendy w obszarze wielokanałowości.
Kluczowe wnioski:
- Po latach boomu mieszkaniowego oczekuje się, że wyższe stopy procentowe będą bardziej obciążać budżety przeznaczone na bieżące koszty utrzymania, zmieniając sposób wydatkowania. W krajach rozwiniętych oczekujemy, że na przestrzeni 2023 roku wydatki związane z mieszkalnictwem, jako udział w dobrach, spadną szacunkowo o 4,5%[1], czyli poniżej poziomu sprzed pandemii.
- W Polsce udział wydatków związanych z mieszkalnictwem spadł o 0,7 punktu procentowego w 2022 r. w porównaniu do 2019 r. Co więcej, obciążenie hipoteczne Polaków wynosi 46,5% dochodu rozporządzalnego. Ponieważ wartość ta jest niższa niż 100, oznacza to, że polskie gospodarstwa domowe nie są narażone na znaczne ryzyko związane z ich zobowiązaniami hipotecznymi.
- W Danii udział wydatków związanych z mieszkalnictwem spadł o 3,2 punktu procentowego w 2022 r. w porównaniu do 2019 r. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że obciążenie hipoteczne w Danii wynosi 205,5% dochodu rozporządzalnego, zatem, jako że jest to wartość jest powyżej 100, oznacza to, że gospodarstwa domowe w Danii są bardziej narażone na ryzyko popadnięcia w nadmierne zadłużenie z powodu zobowiązań hipotecznych.
- W Chorwacji udział wydatków związanych z mieszkalnictwem spadł o 0,9 punktu procentowego w 2022 r. w porównaniu z 2019 r.
- W Portugalii udział wydatków związanych z mieszkalnictwem wzrósł o 9,3 punktu procentowego w 2022 r. w porównaniu z 2019 r.
- Bieżące wydatki powinny pozostać odporne w obliczu inflacji, o ile konsumenci będą szukać okazji i wybierać tańsze marki. Globalnie, kupujący artykuły spożywcze chodzili do sklepów o 31% częściej w porównaniu z 2019 rokiem – częściowo w celu ograniczenia marnotrawstwa żywności – ich średnie wydatki na wizytę spadły o około 9%[2].
- Od września 2022 r. konsumenci w Hiszpanii chodzili po zakupy spożywcze o 31,7% częściej w porównaniu z wrześniem 2019 r., ale wydali 20,9% mniej na wizytę.
- W tym samym okresie w Niemczech, konsumenci wybierali się do sklepów spożywczych o 23,1% częściej niż w analogicznym czasie w 2019, ale wydawali o 14,5% mniej.
- W przypadku Włoch od września 2022 r. konsumenci chodzili po zakupy spożywcze o 29% częściej w porównaniu z wrześniem 2019 r., ale wydali tylko 7,2% mniej na wizytę.
- W miarę jak koszty żywności i energii pochłaniają coraz większą część budżetu konsumentów, gospodarstwa domowe o niższych dochodach odczują to szczególnie mocno. Od 2019 do 2022 roku widzieliśmy, że wydatki uznaniowe[3] gospodarstw domowych o wysokich dochodach rosną prawie dwa razy szybciej niż gospodarstw domowych o niższych dochodach. Jednak duża część tej luki zmniejszy się wraz z normalizacją inflacji. Mastercard Economic Insitute spodziewa się, że presja inflacyjna będzie się zmniejszać w przyszłym roku, a średnia stopa inflacji gospodarek rozwiniętych spadnie z 7,1% r/r w IV kwartale 2022 r. do 3,1% r/r w IV kwartale 2023 r[4].
- W Polsce w latach 2019-2022 wydatki uznaniowe dla zamożnych posiadaczy kart płatniczych wzrosły o 69,8%, natomiast wydatki uznaniowe dla niezamożnych posiadaczy kart wzrosły o 43,3%.
- W Szwecji w latach 2019-2022 wydatki uznaniowe dla zamożnych posiadaczy kart płatniczych wzrosły o 81,9%, podczas gdy wydatki uznaniowe dla niezamożnych posiadaczy kart wzrosły o 21,6%.
- We Francji w latach 2019-2022 wydatki uznaniowe dla zamożnych posiadaczy kart wzrosły o 88,7%, podczas gdy wydatki uznaniowe dla niezamożnych posiadaczy kart wzrosły o 45,7%.
- Firmy prowadzące sprzedaż w modelu omnichannel są bardziej odporne na wstrząsy, ponieważ spotykają się ze swoimi klientami w tym miejscu, w którym ci chcą robić zakupy. Analizy ekspertów Mastercard Economic Institute wskazują, że wielokanałowość do 2022 r. zapewniła wzrost sprzedaży w sektorze detalicznym o 6 punktów procentowych[5]. Podczas szczytu lockdownów, małe i duże restauracje ochroniły przed stratą dodatkowe 31% sprzedaży, dzięki wprowadzeniu wielokanałowowości[6]. Podobnie, małe sklepy odzieżowe prowadzące sprzedaż wielokanałową wyprzedziły firmy działające tylko w internecie lub tylko stacjonarnie, rosnąc odpowiednio o 10% i 26% szybciej[7].
Pełny raport: Economic Outlook 2023 r. dostępny jest tutaj.
Dodatkowe raporty Mastercard Economic Institute można przeczytać tutaj.
[1] Mastercard Economics Institute estimates. Based on an analysis of aggregated & anonymized Mastercard switched volumes (nominal US dollars unadjusted for FX) and national accounts data from various national statistics agencies.
[2] Across a 15-country sample, based on an analysis of aggregated & anonymized Mastercard switched volumes (nominal local currency) through September 2022.
[3] Discretionary spending, as defined by the Mastercard Economics Institute, includes categories of consumption where consumers typically shop for non-essential goods and services. For example, it includes spending at apparel, jewelry, interior furnishings, events, and electronics stores. Non-discretionary spending includes essential categories of consumption such as food and fuel.
[4] Mastercard Economics Institute estimates of average global inflation.
[5] Based on an analysis of aggregated & anonymized Mastercard switched volumes (nominal local currency) through September 2022. Classification of SMB vs. large-sized firms based on a classification model proprietary to the Mastercard Economics Institute.
[6] Across a 12-country sample, based on an analysis of aggregated & anonymized Mastercard switched volumes (nominal local currency) through September 2022, using a fixed panel of active merchants to reduce bias in measurement.
[7] Based on an analysis of aggregated & anonymized Mastercard switched volumes (nominal local currency) through September 2022. Classification of SMB vs. large-sized firms based on a classification model proprietary to the Mastercard Economics Institute.
Źródło: Mastercard