Ponad 20 tys. przedsiębiorców skorzystało już z pożyczek i gwarancji na łączną kwotę 182 mln euro w ramach europejskiego instrumentu mikrofinansowego Progress – tak wynika z ostatniego sprawozdania Komisji Europejskiej dotyczącego wdrożenia tego instrumentu.
W sprawozdaniu stwierdzono przede wszystkim, że mikrofinansowanie Progress znacznie przyczyniło się do stworzenia nowych miejsc pracy, udostępniając kredyty osobom bezrobotnym i nieaktywnym zawodowo, mającym trudności z zaciągnięciem pożyczki w instytucjach finansowych. Nowy instrument mikrofinansowy, który ma zostać uruchomiony w drugiej połowie 2014 r. w ramach programu na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI), będzie opierać się na tych doświadczeniach.
Europejski komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego László Andor powiedział: „Europejski instrument mikrofinansowy Progress pomaga przyszłym przedsiębiorcom, dzięki czemu stanowi skuteczne narzędzie służące wspieraniu osób z grup defaworyzowanych w ich dążeniu do powrotu do pracy i integracji społecznej. Pozyskanie środków potrzebnych na rozpoczęcie działalności gospodarczej może być trudne dla osób bezrobotnych, ludzi młodych i grup mniejszości. Niewielkie pożyczki, jakie udostępnia instrument mikrofinansowy Progress, mogą mieć ogromne znaczenie dla potencjalnych przedsiębiorców, którzy w przeciwnym razie nigdy nie byliby w stanie wcielić w życie swojego pomysłu”.
Trudności w dostępie do środków finansowych stanowią jedną z głównych przeszkód dla osób pragnących rozwijać działalność biznesową. W sprawozdaniu wskazano, że 60 proc. użytkowników ostatecznych stanowiły w chwili występowania o pożyczkę osoby bezrobotne lub nieaktywne zawodowo, 36 proc. beneficjentów stanowiły kobiety, a 5,9 proc. nie ukończyło jeszcze 25 roku życia.
Do beneficjentów wsparcia finansowego należały mniejszości, np. społeczności romskie we Francji i Bułgarii.
Najczęściej ze wsparcia w ramach instrumentu Progress korzystały dwa sektory: rolnictwo i handel – pochodzi z nich ponad połowa wszystkich przedsiębiorstw, którym udzielono wsparcia.
W uzupełnieniu do sprawozdania opublikowano zewnętrzne badanie wskazujące na niezaspokojony popyt na mikrokredyty w UE oraz potrzebę wypełnienia istniejącej luki na europejskim rynku mikrokredytów, szacowanej wstępnie na ok. 2.7 mld euro. Dlatego też Komisja zachęca państwa członkowskie do większej aktywności w oferowaniu krajowych programów na rzecz instrumentów mikrofinansowych i korzystania w tym celu zwłaszcza ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego lub Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Kontekst
Europejski instrument mikrofinansowy Progress ma pomagać osobom, które mają trudności z uzyskaniem tradycyjnego kredytu bankowego, w dostępie do mikrokredytów w celu samozatrudnienia lub założenia własnej firmy. Instrument ten finansuje pożyczki dla prawie 25 tys. osób bezrobotnych, osób zagrożonych utratą pracy lub osób należących do grup w niekorzystnej sytuacji, na przykład młodzieży, osób starszych lub migrantów. Celem mikrofinansowania Progress jest nie tylko udostępnianie środków UE, lecz także stworzenie efektu dźwigni w odniesieniu do inwestycji wynoszących ogółem ok. 500 mln euro, czyli pięć razy więcej niż wkład UE. Ten efekt dźwigni jest osiągany przez współinwestowanie z innymi partnerami (Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, Parlamentem Europejskim w ramach działania przygotowawczego „Promowanie bardziej sprzyjającego otoczenia dla udzielania mikrokredytów w Europie”), rotacyjny charakter funduszy oraz rodzaj oferowanych produktów. Na przykład pośrednicy mikrofinansowi (podmioty udzielające mikrokredytów) mogą w ramach mikrofinansowania Progress uzyskać gwarancję portfelową, która ułatwi im pozyskanie kapitału od inwestorów rynkowych i wykorzystanie go do udzielenia mikrokredytów.
Europejski Fundusz Inwestycyjny zarządza instrumentem mikrofinansowym Progress i działa za pośrednictwem podmiotów udzielających mikrokredytów na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym. W 2013 r. istniało 40 podmiotów udzielających mikrokredytów w 18 państwach członkowskich: Belgii, Bułgarii, Danii, Irlandii, Grecji, Hiszpanii, Francji, Włoszech, Cyprze, Litwie, Holandii, Austrii, Polsce, Portugalii, Rumunii, na Słowenii, Słowacji i w Wielkiej Brytanii. Ponadto po sporządzeniu wspomnianego wyżej sprawozdania Komisji podpisano dwie umowy w Chorwacji i Szwecji.
Nowy Europejski program na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych 2014–2010 (EaSI) został zainicjowany przez Komisję Europejską w październiku 2011 r., a porozumienie polityczne z Parlamentem Europejskim i Radą w tej sprawie osiągnięto w czerwcu 2013 r. (zob. MEMO/13/628).
Zakres działań mikrofinansowych w ramach nowego programu został rozszerzony na finansowanie budowania potencjału na rzecz podmiotów udzielających mikrokredytów, aby umożliwić im dalszy rozwój działalności i dotarcie do większej liczby klientów. Nowy program obejmuje także instrument służący wspieraniu przedsiębiorstw społecznych – tj. przedsiębiorstw, które głównie służą celom społecznym. Całkowity budżet programu EaSI na lata 2014–2020 wynosi 919 mln euro w cenach z 2013 r., z czego ponad 193 mln euro przeznaczono na obszar mikrofinansowania i przedsiębiorczości społecznej.
Instrument mikrofinansowy Progress będzie działał do 2016 r. Po zakończeniu działania instrumentu saldo należne UE może zostać wykorzystane na wsparcie mikrofinansowania i przedsiębiorczości społecznej w ramach EaSI.
/ Komisja Europejska