Na koniec 2010 roku wartość oszczędności zgromadzonych przez polskie gospodarstwa domowe sięgnęła 910,4 mld PLN. To rekordowa wartość w ujęciu historycznym, przy czym zachowane zostało relatywnie wysokie tempo ich wzrostu, które w IV kwartale minionego roku wyniosło +3,9%.
W całym 2010 r. oszczędności Polaków zgromadzone w różnych formach oszczędzania wzrosły o +107,7 mld PLN, czyli o +13%. W sumie w ciągu minionych 10 lat powiększyły się one o ponad +600 mld PLN, czyli ponad 3-krotnie.
W czwartym kwartale 2010 r. przyrost oszczędności ukształtował się na poziomie +34,6 mld PLN. Największy wpływ na ich wzrost w tym okresie miały, podobnie jak przed rokiem, depozyty bankowe, których wartość wzrosła o +18,4 mld PLN, czyli o +4,5%. Kolejnym pod względem wartości wpływu segmentem były środki zgromadzone w OFE, które zwiększyły się o +11,8 mld PLN (+5,6%). Z kolei zdecydowanie największą dynamikę przyrostu wynoszącą +17,2% mogliśmy zaobserwować w przypadku środków pozyskanych przez fundusze zagraniczne. Na wartości zyskały również oszczędności Polaków zgromadzone w krajowych funduszach inwestycyjnych (+3,1 mld PLN), ubezpieczeniowych funduszach kapitałowych (+1,9 mld PLN) oraz gotówce w obiegu poza kasami banków (+1,0 mld PLN). W przypadku TFI oraz UFK, wzrost aktywów wynikał zarówno z napływu nowych środków, jak i ze wzrostu wycen tytułów uczestnictwa funduszy. Było to możliwe przede wszystkim dzięki dobrej koniunkturze na warszawskiej GPW, gdzie indeks szerokiego rynku WIG wzrósł w ciągu ostatnich trzech miesięcy ubiegłego roku o blisko +5%.
Wzrost giełdowych indeksów nie przełożył się jednak na wzrost lokat czynionych bezpośrednio na rynku akcji. Można powiedzieć, że gospodarstwa domowe stroniły od akcji, co jest ciągle efektem dotkliwych strat poniesionych w bessie i stosunkowo wysokiej awersji do ryzyka. Akcje obok obligacji, były jedynymi klasami aktywów w oszczędnościach Polaków, które w 4 kwartale 2010 r. odnotowały spadek w stosunku do danych z końca września 2010. W pierwszym przypadku wyniósł on -2,7%, zaś w przypadku bonów i obligacji skarbowych -8,5%. Negatywne nastawienie do akcji ma swoje odzwierciedlenie w wysokim poziomie depozytów bankowych, który na koniec grudnia 2010 r. wyniósł 426 mld PLN.
Przy analizowaniu oszczędności Polaków istotną wartość poznawczą posiada ich relacja w stosunku do PKB. W oparciu o wstępne dane wartość tego wskaźnika dla minionego roku była rekordowa i wyniosła 65,4%. Wzrost udziału oszczędności gospodarstw domowych w krajowym PKB w 2010 r. wskazuje również na pewną analogię wobec szczytu hossy w 2007 r. Nie oznacza to jednak wyczerpania dalszego potencjału wzrostowego w tym zakresie. Przykładowo dla niektórych krajów rozwiniętych z Europy Zachodniej wartości, te są około trzy razy wyższe.
Z punktu widzenia oszczędności, największym zagrożeniem dla ich wzrostu byłoby wprowadzenie w życie projektu zmian systemu emerytalnego w Polsce zakładającego redukcję składki do OFE z 7,3% do 2,3%. Nasze dane pokazują bowiem, że to właśnie otwarte fundusze emerytalne w obecnej formie stanowią jeden z najważniejszych filarów oszczędnościowych Polaków. W samym 2010 r. ich aktywa zyskały na wartości +42,6 mld PLN. Było to drugie co do wielkości tempo wzrostu aktywów biorąc pod uwagę wszystkie formy oszczędzania.
Źródło: Analizy Online