Najczęstsze błędy przy transakcjach fuzji i przejęć w Polsce

Aż 62% polskich firm nie przeprowadza wyliczeń dotyczących korzyści płynących
z zawieranych transakcji fuzji i przejęć – pokazuje badanie polskiego rynku fuzji i przejęć przeprowadzone przez ekspertów z Obszaru Rynków Kapitałowych Banku Zachodniego WBK. Inny niepokojący wynik wskazuje, że aż 36% firm nie prowadzi wyliczeń dotyczących godziwej wartości kupowanych aktywów.

Najważniejsze wnioski z przeprowadzonych przez Obszar Rynków Kapitałowych BZ WBK badań są następujące – polskie firmy przygotowują się do transakcji fuzji i przejęć znacznie mniej starannie niż firmy z zachodnim kapitałem. Zgromadzone dane pokazują również wyraźną różnicę, jeśli chodzi o działania spółek notowanych i nie notowanych na giełdzie. Spółki giełdowe lepiej przygotowują się do fuzji i przejęć, przeprowadzają te procesy z większą starannością i częściej zatrudniają wyspecjalizowane w tej tematyce podmioty.

„W Polsce nie ma ani tradycji rozwoju poprzez fuzje i przejęcia, ani kultury korzystania
 ze wsparcia specjalistycznych firm. Konsekwencją tych dwóch faktów jest cały czas niewielka konsolidacja większości sektorów naszego rynku oraz niewielka liczba fuzji i przejęć, o których możemy powiedzieć, że zostały zakończone sukcesem” – mówi Rafał Skowroński, dyrektor Departamentu Doradztwa w Rynkach Kapitałowych BZ WBK.

Najczęstszym błędem popełnianym przez polskie firmy jest brak dokładanych wyliczeń dotyczących korzyści jakie firma uzyska z transakcji.
 

Jest to szczególnie istotna informacja jeśli weźmiemy pod uwagę, że najczęściej wymienianą przeszkodą na drodze do realizacji transakcji fuzji i przejęć jest cena, którą wskazuje aż 46% firm.

Drugi z najpoważniejszych problemów w zakresie transakcji fuzji i przejęć w Polsce również jest związany z ceną. Chodzi o określenie godziwej ceny przejmowanego aktywa. Zaledwie 31% firm godzi się na zapłatę premii (najczęściej do 20% wartości), a aż 36% w ogóle nie prowadzi takich kalkulacji.

„Największym problemem polskiego rynku fuzji i przejęć jest brak precyzyjnych wyliczeń. Decyzje o zakupie przedsiębiorstw podejmowane są na podstawie fragmentarycznych analiz lub szacunków. W sytuacji, gdy firmy nie wiedzą, jakie profity będą czerpały z transakcji trudno im płacić premię za przejmowane firmy” – komentuje Rafał Skowroński.

Jednym z wyjaśnień tego problemu może być brak tradycji korzystania z usług specjalistycznych firm doradczych. Wśród przedsiębiorstw nieobecnych na GPW z usług profesjonalnych doradców korzysta zaledwie  39% badanych firm. Znacznie lepiej ta statystyka wygląda wśród firm notowanych na giełdzie – aż 61% z nich korzysta przy fuzjach i przejęciach z profesjonalnych firm doradczych i banków inwestycyjnych. Jedną z podstawowych korzyści ze współpracy z taką firma jest właśnie opracowanie dokładnych wycen oraz analiza opłacalności transakcji.

„Tam gdzie Zarządy firm są nadzorowane, czyli najczęściej w spółkach publicznych, znacznie częściej korzysta się z usług firm doradczych i banków inwestycyjnych. Zespoły wyspecjalizowane w zakresie fuzji i przejęć mogą nie tylko dokonać właściwych wycen i modeli opłacalności transakcji, ale również doradzić, jak przeprowadzić pozostałe aspekty transakcji, tak aby osiągnąć z nich jak najwięcej korzyści” – mówi Rafał Skowroński.

Powodów do optymizmu dostarczają odpowiedzi na pytania o elementy, które firmy chcą poprawić przy realizacji przyszłych transakcji. Najczęściej wskazywane to bardziej dokładne badanie due diligence, lepsze przygotowanie procesu transakcyjnego, opracowanie dokładnego planu integracji podmiotów, dokładne kalkulacje efektów ekonomicznych.

Badanie przeprowadzone  przez Obszar Rynków Kapitałowych Banku Zachodniego WBK objęło 38 średnich i dużych firm, które dokonały 102 akwizycji. Przychody firm biorących udział w badaniu to minimum 200 mln zł, a ponad połowa firm miała przychody większe niż miliard złotych. Wśród badanych znajdowały się firmy zarówno z polskim (63%), jak i zagranicznym kapitałem (37%). Były to zarówno firmy publiczne (45%), jak i niepubliczne (55%). Najwięcej akwizycji wśród badanych podmiotów zostało przeprowadzone w branży produkcji przemysłowej (34 firmy) oraz budowlanej (30 spółek).
Źródło: BZWBK