Wbrew oczekiwaniom banków, chętni po kredyty mieszkaniowe nie pchają się drzwiami i oknami. Nie ma też tłumów napraszających się o pożyczki gotówkowe – wynika z raportu NBP pt. „Sytuacja na rynku kredytowym w I kw.” Klienci zwlekają z zakupami na kredyt lub idą po pieniądze do instytucji pozabankowych.
W ostatnim kwartale zeszłego roku popyt na kredyty mieszkaniowe spadł w sześciu na dziesięć banków. W przypadku kredytów konsumpcyjnych pogorszenie sprzedaży dotknęło nawet dwie trzecie banków – wynika z ankiety przeprowadzanej przez NBP. Badanie przeprowadzane jest regularnie co kwartał i uczestniczą w nim szefowie komitetów kredytowych.
Kredyty i pożyczki udzielone osobom prywatnym przez banki (w mln zł)
|
Okres |
Konsumpcyjne |
w tym:z |
Na nieruchomości |
||||||
|
w rachunku bieżącym |
związane z kartami kredytowymi |
||||||||
|
złotowe |
walutowe |
ogółem |
złotowe |
walutowe |
ogółem |
||||
|
XI 2010 |
133 741,8 |
9 700,0 |
143 441,8 |
11 651,1 |
14 623,1 |
101 394,7 |
165 315,3 |
266 710,0 |
|
|
XII 2010 |
133 148,7 |
9 641,3 |
142 790,0 |
11 427,3 |
14 569,1 |
104 106,7 |
166 756,3 |
270 863,0 |
|
|
Zmiana m/m |
-0,44% |
-0,60% |
-0,45% |
-1,92% |
-0,37% |
2,67% |
0,87% |
1,56% |
|
|
-593,06 |
-58,68 |
-651,75 |
-223,76 |
-53,98 |
2 711,97 |
1 441,04 |
4 153,00 |
||
Do zaciągnięcia pożyczki gotówkowej nie skłoniła rodaków nawet perspektywa uświetnienia święta Bożego Narodzenia zakupami za pożyczone pieniądze. Jak wynika z danych NBP za grudzień wartość kredytów konsumpcyjnych skurczyła się o 650 mln zł do 142,7 mld zł. Lepiej było nawet rok wcześniej, gdy kredyty były droższe i mniej dostępne – wówczas zadłużenie osób prywatnych w tytułu kredytów konsumpcyjnych w ostatnim miesiącu 2009 roku wzrosło o ponad 400 mln zł. Promocje i kampanie reklamowe świątecznych pożyczek w które zaangażowała się większość banków poszła na marne. Wzrost sprzedaży dostrzegło jedynie 8 proc. banków.
Niewiele lepiej jest w przypadku kredytów mieszkaniowych. Mimo ulepszania ofert, obniżania cen i oczekiwania skoku sprzedaży kredytów mieszkaniowych, w ostatnim kwartale 2010, sześć na dziesięć banków zauważyło spadek popytu na kredyty mieszkaniowe, a w co dwudziestym banku spadek był znaczny. Nieznaczny wzrost popytu na kredyty mieszkaniowe dostrzegło 30 proc. ankietowanych. Te niezbyt optymistyczne oceny sytuacji potwierdzają statystyki NBP. Z danych za grudzień wynika, że wartość zadłużenia osób prywatnych z tytułu nieruchomości wzrosła o 2,7 mld zł (po odliczeniu wpływu efektów kursowych). Nie jest to oszałamiająca kwota biorąc pod uwagę, że w 2010 roku zdarzały się miesiące, gdy przyrost zadłużenia klientów indywidualnych wzrastał o ponad 3 mld zł. A banki mogą być tym bardziej zmartwione, że listopad również nie był rewelacyjny (wzrost o 2,3 mld zł).
Co mogło być powodem takiej sytuacji? W przypadku kredytów konsumpcyjnych coraz więcej osób szuka pożyczki w instytucjach pozabankowych. Jak ujmują to bankowcy: rośnie rola alternatywnych źródeł finansowania. Bankowcy przyznają jednocześnie, że Polacy po prostu wolą nie kupić niż się zadłużać. Zdaniem ankietowanych negatywnie na popyt może działać również zmiana sytuacji ekonomicznej i zmiany warunków udzielania kredytów.
Do podobnych tłumaczeń bankowcy odwołują się przypadku kredytów mieszkaniowych. Uznając, że to zaostrzenie kryteriów przyznawania kredytu, głównie oceny zdolności kredytowej zaszkodziło popytowi. Choć w ankietach Open Finance zdolność kredytowa trzyosobowej rodziny z 6 tys. zł dochodu netto pod koniec roku wzrosła. Około połowa odpowiadających wskazała również większą rolę w finansowaniu zakupu nieruchomości oszczędnościami oraz pieniędzmi z innych źródeł. Tylko jak sfinansować zakup mieszkania z oszczędności? Przypuszczalnie więc wiele osób zwleka z decyzją o zakupach na kredyt. Ewentualnie osoby, które mogły sobie pozwolić na kredyt, już taki wzięły, a nowych potencjalnych klientów nie przybywa w takim tempie jak spodziewały się banki.
Źródło: Open Finance