„Udział obrotów faktoringowych w PKB w 2006 roku stanowi około 1,5 proc.”, powiedziała Elżbieta Urbańska, przewodnicząca Polskiego Związku Faktorów. „Wartość obrotów uzyskanych przez firmy faktoringowe w Polsce w ubiegłym roku wskazuje na rosnące zapotrzebowanie na tego typu usługi wśród polskich przedsiębiorstw. Faktoring coraz częściej stanowi alternatywę dla kredytu bankowego w sytuacji finansowania bieżącej działalności firm”.
Według danych uzyskanych przez PZF, liczba sfinansowanych faktur w 2006 roku przez firmy należące do związku, wyniosła 1,41 mln. Z usług firm należących do PZF skorzystało 1600 firm – o 200 więcej niż w rok wcześniej. Usługi oferowane przez faktorów pomagały w utrzymaniu płynności finansowej przedsiębiorstwom, przede wszystkim z branży motoryzacyjnej, spożywczej, hutniczej, stalowej, budowlanej czy w handlu.
Zmienia się również struktura udziału poszczególnych usług faktoringowych w obrotach faktoringowych ogółem. Mimo nominalnego wzrostu obrotów na koniec 2006 roku procentowy udział faktoringu krajowego spadł z 91 do 86,6 proc. Zmiana ta wynika ze znacznego wzrostu obrotów w faktoringu eksportowym – z 6 do 11,4 proc. Wielkość faktoringu importowego nie uległa znaczącym zmianom i stanowiła 2,02 proc.
Faktoring, w odróżnieniu od kredytu bankowego, umożliwia przedsiębiorcy szybki dostęp do jego środków, zamrożonych w należnościach od odbiorców. Bez faktoringu, przedsiębiorca musiałby czekać na swoje płatności przynajmniej tak długo, ile wynoszą terminy płatności na wystawianych przez niego fakturach. Korzystanie z faktoringu nie wiąże się ze spłacaniem uzyskanego finansowania przez firmę, gdyż spłaca je odbiorca, płacąc za faktury. Koszty tej usługi składają się na prowizję naliczaną od wartości faktur i odsetek od udzielonego finansowania. Faktoring ułatwia również przedsiębiorcom współpracę z kontrahentami zagranicznymi oraz pozwala na przejęcie od klienta ryzyka wypłacalności odbiorców.
W przypadku faktoringu znacznie łagodniejsze są zabezpieczenia wymagane od przedsiębiorcy, ponieważ instytucja faktoringowa opiera ocenę ryzyka również na portfelu jego odbiorców oraz jakości bieżących należności. W odróżnieniu od oceny ryzyka stosowanej przez banki główny nacisk kładzie się na ocenę transakcji a nie samej zdolności kredytowej klienta czy też posiadania przez niego zabezpieczeń majątkowych.
***
Na świecie faktoring jest od lat powszechnie stosowanym narzędziem finansowym. Polega on na wykupie nieprzeterminowanych wierzytelności przedsiębiorstw, należnych im od odbiorców z tytułu dostaw towarów lub usług. Faktorzy (instytucje świadczące usługi faktoringowe) dostarczają przedsiębiorstwom środki finansowe: firmy korzystające z ich usług mogą w ten sposób uzyskać średnio 80 procent wartości wystawionych faktur w momencie wysłania towarów (lub świadczenia usług), a wypłata pozostałej części następuje po zapłacie odbiorcy.
Podstawowe produkty oferowane przez faktorów to: faktoring krajowy z regresem/bez regresu, gwarancja zapłaty (import) oraz faktoring eksportowy. Korzystając z faktoringu, firma uzyskuje natychmiastowe finansowanie, dzięki czemu zachowuje płynność. Może spłacać swoje zobowiązania, planować zarządzanie swoimi finansami, w znaczący sposób minimalizować ryzyko ściągnięcia należności i przeciwdziałać negatywnym skutkom inflacji.
Typowy adresat faktoringu to firma prowadząca sprzedaż z odroczoną płatnością, mająca ograniczony kapitał własny i dostęp do kredytów bankowych, realizująca ekspansywną strategię zwiększenia obrotów m.in. poprzez stosunkowo długie terminy płatności. Firma ta jest stabilna finansowo, a co najważniejsze posiada stałych, wiarygodnych odbiorców.
Największym rynkiem usług faktoringowych jest Europa, na którą przypada ponad 70 proc. wartości globalnych transakcji z Wielką Brytanią i Włochami na czele. Kolejnymi rynkami są obie Ameryki (Stany Zjednoczone i Brazylia) oraz Azja (z Japonią i Tajwanem w czołówce) na te kontynenty przypada po 13 proc. światowego faktoringu.