W Sejmie trwają prace nad ostatecznym kształtem ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym. Projekt odpowiedniej ustawy został przekazany właśnie do komisji finansów. Kto będzie mógł skorzystać z tego rozwiązania?
Kredyt z odwróconą hipoteką przeznaczony jest dla osób w podeszłym wieku, które są właścicielami nieruchomości. W zamian za świadczenia pieniężne po ich śmierci tytuł własności przejdzie na bank.
Obecnie funkcjonują już na rynku produkty pozwalające właścicielom nieruchomości odzyskać część zamrożonych w niej pieniędzy bez konieczności szukania nowego lokum. Opierają się one jednak na rencie dożywotniej. W tej opcji fundusz hipoteczny udzielający tego rodzaju świadczenia zostaje nowym właścicielem nieruchomości już w chwili podpisania umowy. Ze względu na relatywnie krótką historię działalności firm świadczących tego rodzaju usługi spora grupa osób obawia się zawarcia z nimi długoletniej umowy, w której zrzeka się prawa własności do nieruchomości.
W przypadku kredytu z odwróconą hipoteką gwarantem usługi miałyby zostać banki, a sam kredytobiorca mógłby dosyć łatwo wycofać się w późniejszym czasie z zawartej umowy. Także wypłata świadczenia będzie wyglądać inaczej. Sam kredytobiorca będzie mógł podjąć decyzję, czy wypłata będzie jednorazowa, czy też będzie co miesiąc zasilała konto. W odróżnieniu jednak od renty dożywotniej wpłaty będą dokonywane jedynie przez ograniczony okres, do momentu aż świadczenie osiągnie swoją maksymalną wysokość.
Może więc dojść do sytuacji, gdy długowieczna osoba przestanie otrzymywać świadczenia z tego tytułu. Zabezpieczone mają zostać ponadto interesy spadkobierców. Będą mieli oni 12 miesięcy od śmierci kredytobiorcy, by zgłosić swoje ewentualne roszczenia. Jeśli spłacą kredyt zachowają prawo do nieruchomości. Jeśli się na to nie zdecydują, będą musieli przenieść prawo do nieruchomości na kredytodawcę. Gdy różnica pomiędzy wartością zobowiązania wobec banku a wartością nieruchomości wycenioną przez rzeczoznawcę będzie dodatnia, otrzymają oni tę kwotę.
Dodatkowe pieniądze w kontekście mizernej wysokości emerytur z pewnością się przydadzą, szczególnie jeśli nie będą wymuszały zmiany stylu życia. Tym niemniej odwrócona hipoteka nie stanie się rozwiązaniem atrakcyjnym dla każdego emeryta. Najbardziej zainteresowane będą nim osoby samotne, nie posiadającej bliskiej rodziny, której chciałyby przekazać swój majątek. Jak wiadomo, kwestie związane z finansami starszych osób bywają przedmiotem licznych kontrowersji i etycznych dylematów. Trudno oczekiwać, by w przypadku zwykle najcenniejszego ich majątku jakim jest nieruchomość, było inaczej. Dlatego też, im lepiej wszystkie kwestie zostaną uregulowane w przepisach, tym mniejsze będzie pole do nadużyć.
Jarosław Mikołaj Skoczeń