Oferta banków dla organizacji pozarządowych

1. Organizacje non-profit

Organizacje pozarządowe (stowarzyszenia i fundacje) tworzą tzw. trzeci sektor. Określenie to nawiązuje do podziału aktywności spo­łeczno-gospodarczej państw demokratycznych na trzy sektory:

– administrację publiczną, określaną jako sektor państwowy,

– sferę biznesu, czyli instytucje i organizacje, których działalność jest nastawiona na zysk, nazywaną też sektorem prywatnym,

– ogół prywatnych organizacji, działających społecznie i nie dla zysku, czyli organizacje pozarządowe (organizacje non-profit) .

Określenie NGO (non-governmental organization) oznaczające or­ganizacje pozarządowe akcentuje niezależność tych organizacji od administracji publicznej (rządu). Z kolei nazwa non-profit odróż­nia je od organizacji drugiego sektora i podkreśla to, że ich działalność nie jest nastawiona na zysk, ale na zaspokajanie jakichś potrzeb. Nie znaczy to jednak, że organizacje nie mogą prowadzić działalności gospodarczej. Mogą, tyle tylko, że dochody są przeznaczane na dalszą działalność statutową. W 2006 roku działalność gospodar­czą zadeklarowało nieco ponad 8% organizacji. W ciągu ostatnich 2 lat udział procentowy organizacji ją prowadzących zmniejszył się dwukrotnie (w roku 2004 było ich 16%). Rośnie za to liczba organiza­cji angażujących się w działalność odpłatną nie dla zysku – nową formułę aktywności ekonomicznej, wprowadzoną przepisami Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. W roku 2006, prowadzenie takiej działalności zadeklarowało około 15% organiza­cji, co oznacza dwukrotny wzrost w stosunku do roku 2004. Według wyników badań Stowarzyszenia Klon/Jawor, pobieranie opłat deklaruje prawie 40% organizacji. O tym, że taki stan rzeczy będzie się prawdopodobnie utrzymywał, przekonują odpowiedzi organizacji na pytanie o to, czy planują w najbliższym czasie podjąć działalność gospodarczą lub odpłatną. Tego rodzaju plany zadeklarowało ok. 5% organizacji (po 5% dla każdej z dwóch form).

Z raportu „Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych w Pol­sce 2006” wynika, że na koniec trzeciego kwartału 2006 roku w Pol­sce zarejestrowanych było 55 016 stowarzyszeń (nie licząc Ochotni­czych Straży Pożarnych) oraz 8 212 fundacji. Do lutego 2007 roku, liczba ta sięgnęła odpowiednio 63 411 w przypadku stowarzyszeń i 8 514 w przypadku fundacji. Każdego roku, w rejestrze REGON przybywa średnio 4-5 tysięcy nowych stowarzyszeń i 500 fundacji. Nie oznacza to jednak, że sektor pozarządowy istotnie zwiększa się o taką właśnie liczbę – w praktyce bowiem, w rejestrze tym figurują również organizacje, które zakończyły już działalność, ale nie po­twierdziły tego wypisując się z rejestru.

Jeżeli natomiast chodzi o liczbę osób pracujących w sektorze pozarządowym w Polsce to obecnie zatrudnienie w nim znajduje ok. 120 tys. osób (w przeliczeniu na pełne etaty daje to 65 tys. miejsc pracy). Organizacje pozarządowe są głównym miejscem pracy dla ok. 75 – 80 tys. osób (bez względu na formę zatrudnienia).

Najwięcej organizacji pozarządowych działa w obszarze „sportu, turystyki, rekreacji i hobby” (39,2% organizacji wskazuje ten obszar jako najważniejsze pole swoich działań). Inne obszary działań wska­zywane najczęściej przez organizacje jako ich główne pola działań to: „kultura i sztuka” (12,8% organizacji), „edukacja i wychowanie” (10,3% organizacji) oraz „usługi socjalne i pomoc społeczna” (9,9% organizacji) i „ochrona zdrowia” (8%).

Największym problem, z jakim stykają się organizacje pozarządowe jest zła sytuacja finansowa i trudności w pozyskiwaniu środków. 73% instytucji wymienia ten problem na pierwszym miejscu. W 2005 roku organizacje pozarządowe najczęściej finansowały się ze składek członkowskich (59,5%), funduszy samorządowych (43,3%) i rządowych (19,3%), darowizn od osób fizycznych (35,5%) oraz darowizn od instytucji i firm (34,5%). Dodatkowym źródłem finansowania, które ułatwi­łoby realizację wyznaczonych celów mógłby być kredyt bankowy. Problem polega jednak na tym, że warunkiem udzielenia kredytu przez bank jest posiadanie zdolności kredytowej oraz przedstawienie odpo­wiedniego zabezpieczenia. 81% organizacji pozarządowych twierdzi natomiast, że nie posiada żadnego istotnego majątku. Być może dla­tego, tylko 4% organizacji zaangażowało się w ciągu ostatnich 2 lat w znaczące inwestycje. Bardzo rzadko korzystały przy tym z oferty kre­dytowej banków (niespełna 1% wszystkich organizacji).

W 2005 roku przychody połowy organizacji nie przekroczyły 10 tys. zł. To o 3 tys. mniej niż w roku 2003 i o 9 tys. mniej niż w roku 2001. Co dziesiąta organizacja pozarządowa (10%) nie miała w roku 2005 żadnych przychodów, zaś mniej więcej 1 na 5 organizacji (20,4%) dysponowała przychodami nieprzekraczającymi 1 tys. zł. Ale już 19,3% organizacji rozporządzało budżetem większym niż 100 tys. zł, z czego co piąta (4% wszystkich organizacji) zadeklarowała przycho­dy przewyższające 1 mln zł.

Warto jednak zauważyć, że mimo to organizacje mogą stanowić atrak­cyjny rynek dla banków: całkowity budżet sektora pozarządowego w roku 2006 sięgnął bowiem ok. 7 mld złotych, z czego ok. 18% stano­wiły przychody z własnej działalności gospodarczej lub odpłatnej.

Biorąc pod uwagę realia funkcjonowania organizacji, zwłaszcza zaś wymogi związane z korzystaniem ze środków publicznych lub gran­tów oferowanych przez prywatne instytucje nie dziwi, że stopień ubankowienia organizacji pozarządowych jest jednak dosyć wysoki. 81% organizacji posiada rachunek bieżący w banku. Organizacje oka­zują się przy tym dość lojalnymi klientami – tylko 12% z nich w ciągu ostatnich 3 lat zmieniło bank. Pytane o to, z jakich produktów i usług najczęściej korzystają w swoich bankach (pytano o okres ostatnich 12 miesięcy), głównie wskazują oczywiście na wpłaty i wypłaty, przelewy oraz subkonta. Około 10% korzysta także ze zleceń stałych i poleceń zapłaty, elektronicznych i telefonicznych usług bankowych lub kart bankowych. 6,5% przechowuje środki na lokatach. Inne produk­ty wykorzystywane są przez nie tylko sporadycznie.

Od redakcji: Wstęp został opracowany na podstawie badania „Kondycja sektora organizacji pozarządowych w Polsce 2006”, przeprowadzonego na zlecenie Stowarzyszenia Klon/Jawor przez Centrum Badania Opinii Społecznej na reprezentatywnej próbie ponad 1000 organizacji pozarządowych.

Organizacje pozarządowe wciąż nie są na tyle atrakcyjną grupą klien­tów dla banków, aby banki przygotowały dla nich specjalną ofertę produktową. Z badania przeprowadzonego przez portale NGO.pl oraz Bankier.pl wynika, że jedynie trzy banki w Polsce mają w swo­jej ofercie produkty skierowane wyłącznie do organizacji pozarządo­wych (są to: PKO BP, DnB Nord (dawny BISE) oraz Bank Pocztowy). Pozostałe instytucje finansowe oferują organizacjom pozarządowym produkty przeznaczone dla małych i średnich firm. Tylko nieliczne banki decydują się na udzielenie odstępstw od standardowych warunków, jeżeli ich klientem zostaje fundacja czy stowarzyszenie.

2. PKO BP

Ofertę specjalnie dedykowaną dla organizacji pozarządowych posia­da PKO Bank Polski. Organizacjom pozarządowym oferuje zestaw „Wspólny Cel”. W jego skład wchodzą: rachunek bieżący typu Partner, wypłaty gotówkowe z rachunku bez opłat, lokaty oraz zbiorcze zesta­wienie operacji raz w miesiącu. Opłata za korzystanie z zestawu wy­nosi 14 zł miesięcznie i jest niższa o 11 zł od standardowej opłaty za posiadanie rachunku tego typu. Do rachunku wydawana jest karta de­betowa typu Partner (opłata 12 zł/ rok), karta obciążeniowa (opłata: karta srebrna 100 zł/rok, karta złota 300 zł/rok) lub karta kredytowa (opłata: w przypadku gdy wartość operacji zrealizowanych przy użyciu karty w danym roku ważności przekroczy średniomiesięcznie kwotę 1400 zł – 0 zł, w przeciwnym przypadku 50 zł). Organizacje pozarzą­dowe mogą również otworzyć rachunek walutowy w CHF, EUR, USD, GBP (opłaty: 20 zł otwarcie + 40 zł/ m-c prowadzenie rachunku).

Fundacje i stowarzyszenia mają także możliwość zakładania lo­kat standardowych oraz lokat negocjowanych. Lokaty standardowe – złotowe i walutowe (EUR, USD, CHF, GBP) zakładane mogą być na okres 7, 14 i 21 dni oraz 1, 3, 6 i 12 miesięcy. Minimalna wpłata na lokatę to 2 000 zł, 2 000 dolarów lub równowartość 2 000 dolarów wg kursu średniego NBP obowiązującego w dniu otwarcia rachunku lokaty terminowej w innej walucie wymienialnej. Organizacje poza­rządowe mogą też zakładać lokaty negocjowane – złotowe i waluto­we (EUR, USD, CHF, GBP). Lokaty te otwierane są na okres umowny indywidualnie wynegocjowany wyrażony w dniach, miesiącach lub latach. Minimalna kwota potrzebna do założenia lokaty to 100 000 PLN, 25 000 USD, USD, CHF, GBP.

Organizacje pozarządowe mogą korzystać praktycznie ze wszyst­kich instrumentów finansowych będących w ofercie banku i adreso­wanych do klientów z segmentu MSP, m.in. z lokat automatycznych, obligacji, bonów skarbowych czy funduszy inwestycyjnych PKO Cre­dit Suisse.

Instytucje trzeciego sektora mają również dostęp do pełnej gamy kredytów różniących się celem finansowania. Aby otrzymać, kredyt organizacje pozarządowe muszą jednak spełnić takie same warunki, jak inni klienci banku – przede wszystkim posiadać zdolność kredy­tową i ustanowić zabezpieczenie kredytu. Organizacje mogą także korzystać z gwarancji – na takich zasadach jak inni klienci – w za­leżności od rodzaju zabezpieczanej transakcji, gwarancja może być udzielona na zlecenie zarówno kupującego, jak i sprzedającego oraz na rzecz zarówno sprzedającego, jak i kupującego. Gwarancje udzie­lane są w złotych i walutach wymienialnych.

Bank ma również w swojej ofercie usługi dla organizacji pozarządo­wych, korzystających ze współfinansowania Unii Europejskiej. PKO BP oferuje im Program Europejski, który stanowi kompleksową ofer­tę obsługi bankowej przedsięwzięć współfinansowanych ze środków funduszy pomocowych Unii Europejskiej. Program ten obejmuje: doradztwo, finansowanie, rozliczenia i zabezpieczenia

Bank PKO BP posiada 1155 placówek zlokalizowanych na terenie Polski. Zarówno w placówkach banku, jak i w centrali pracują osoby dedykowane do współpracy z organizacjami pozarządowymi. Bank obsługuje około 15 tys. organizacji pozarządowych, czyli około 24% zarejestrowanych na koniec trzeciego kwartału 2006 roku fundacji i stowarzyszeń.

3. DnB Nord (dawny BISE)

Drugim bankiem, który w swojej ofercie posiada produkty dedyko­wane dla organizacji pozarządowych jest bank DnB Nord (dawny BISE). Bank DnB Nord posiada w swojej ofercie trzy pakiety usług skierowane do organizacji pozarządowych:

– Pakiet za 10 PLN miesięcznie – obejmuje otwarcie i prowadze­nie rachunku, składanie i realizację poleceń stałych oraz korzysta­nie z infolinii.

– Pakiet za 25 PLN miesięcznie – obejmuje otwarcie i prowadzenie rachunku oraz następujące usługi: udzielanie informacji o koncie przez telefon, wpłaty gotówkowe na rachunek, wypłaty gotówkowe z rachunku w cenie 75% opłaty określonej w taryfie prowizji i opłat, składanie i realizację zleceń stałych.

– Pakiet za 60 PLN miesięcznie – obejmuje otwarcie i prowadzenie rachunku oraz następujące usługi: udzielanie informacji o koncie przez telefon, wpłaty gotówkowe na rachunek, wypłaty gotówkowe z rachunku w cenie 75% opłaty określonej w taryfie prowizji i opłat, przelewy krajowe i zagraniczne na rachunki bankowe w cenie równej 75% opłaty określonej w taryfie prowizji i opłat, składanie i realizację zleceń stałych, wydanie dwóch kart VISA BUSINESS (po spełnieniu warunków otrzymania karty płatniczej) w cenie równiej 75% opłaty określonej w taryfie prowizji i opłat.

Bank DnB Nord (dawny BISE) oferuje organizacjom pozarządowym również lokaty terminowe. Dostępne są następujące rodzaje lokat:

– RIVIERA – umożliwia lokowanie środków w złotych lub walutach wymienialnych na okresy: 7 i 14 dni – na stałej stopie procentowej oraz 1, 2, 3, 6, 9, 12 i 24 miesiące – na stałej lub zmiennej stopie pro­centowej.

– LOARA – lokata polecana organizacjom, które chcą lokować środki na dłuższy okres – z możliwością wycofania środków wcześniej, bez utraty odsetek. Lokata w PLN jest zakładana na 12 miesięcy, kwotą minimalną jest 1000 PLN.

– LUWR – indywidualnie negocjowana lokata adresowana do orga­nizacji, które mają do zagospodarowania min. 40.000 PLN lub rów­nowartość w walutach wymienialnych na bardzo krótki termin – od 1 do 29 dni.

– WERSAL – ta indywidualnie negocjowana lokata umożliwia uloko­wanie min. 40 000 PLN lub równowartości w walutach wymienial­nych na dłuższy okres – od 30 dni do 24 miesięcy.

Bank DnB Nord (dawniej BISE) umożliwia instytucjom non-profit również zakup bonów i obligacji skarbowych, bonów korporacyjnych, bonów i papierów wartościowych oraz funduszy inwestycyjnych.

Jeżeli chodzi o produkty kredytowe, to bank DnB Nord (dawniej BISE) udostępnia następujące rodzaje kredytów:

– kredyt inwestycyjny – przeznaczony na finansowanie przedsię­wzięć inwestycyjnych służących realizacji działalności statutowej.

– kredyt europejski Leader+ przeznaczony na finansowanie szyb­kiej realizacji zatwierdzonych projektów w ramach Programu LE­ADER+.

– kredyt krótkoterminowy odnawialny w rachunku bieżącym – kre­dyt przeznaczony na finansowanie działalności bieżącej, finansowa­nie krótkoterminowych zobowiązań publicznoprawnych, prefinan­sowanie środków mających wpłynąć do klienta,

– kredyt obrotowy z terminarzem spłat w rachunku kredytowym – przeznaczony na finansowanie środków obrotowych, spłata kredytu następuje zgodnie z ustalonym harmonogramem.

Bank DnB Nord (dawniej BISE) udziela organizacjom pozarządowym gwarancji, które mogą być udzielane jako zabezpieczenie realizacji podpisanych umów i kontraktów. Zwiększają one wiarygodność finansową zleceniodawcy oraz pozwalają na zrealizowanie transakcji bez konieczności natychmiastowego angażowania własnych środków.

Funkcjonują 52 oddziały banku DnB Nord (dawniej BISE), w placówkach zatrudnione są osoby specjalnie dedykowane do pracy z organizacjami pozarządowymi. Bank obsługuje około 600 fundacji i stowarzyszeń.

4. Bank Pocztowy

Specjalną ofertę produktową dedykowaną organizacjom pozarzą­dowym posiada również Bank Pocztowy. Jest to „Pakiet dla sektora non-profit” . W skład pakietu wchodzi: rachunek bieżący i pomocni­czy, wyciąg elektroniczny wraz z przeglądarką oraz system bankowości elektronicznej – Infokonto. Opłata miesięczna za pakiet wynosi 15 zł. Do rachunku wydawana jest karta VISA Business Electron (opłata 3,99 zł/ m-c). Organizacje pozarządowe mogą również otworzyć w banku konto walutowe w EUR, USD, GBP, CHF, SEK oraz DKK.

Bank Pocztowy oferuje organizacjom pozarządowym również lokaty standardowe oraz lokaty negocjowane. Produkty kredytowe dostęp­ne są na warunkach takich, jak dla sektora MSP.

Bank Pocztowy posiada sieć liczącą 48 placówek plus okienka pocztowe.

Pozostałe banki oferują organizacjom pozarządowym ofertę dostosowaną do potrzeb i specyfiki sektora MSP. W niektórych instytucjach finansowych organizacje pozarządowe mogą jednak liczyć na preferencyjne traktowanie. Praktyka pokazuje, że wiele pozarządowych stowarzyszeń i fundacji decyduje się na współpracę z bankiem, który wprawdzie nie prowadzi specjalnej obsługi tego segmentu, ale oferuje produkty bankowe po atrakcyjnej cenie i na konkurencyjnych warunkach.

5. Bank Ochrony Środowiska

Na uwagę zasługuje oferta Banku Ochrony Środowiska. Bank nie ma w swojej ofercie produktów przygotowanych specjalnie dla organiza­cji pozarządowych, ale w przypadku pewnych produktów organiza­cje pozarządowe są traktowane preferencyjnie. Organizacje pozarządowe mogą otworzyć rachunek bieżący, taki jak dla MSP (opłata: 35 zł/m-c), do którego wydawana jest karta Maestro Business (opłata: 30 zł/rok), z tym że organizacje pozarządowe są zwolnione z opłat za wpłaty gotówkowe, o ile ich działalność ma charakter charytatywny lub posiadają status organizacji pożytku publicznego.

Bank posiada również „Europejską Ofertę” dedykowaną m.in. dla podmiotów trzeciego sektora, w ramach której udziela m.in. kredy­tów pomostowych na prefinansowanie zadań, które mają być realizowane z dotacji UE i kredytów na zbilansowanie źródeł.

Bank Ochrony Środowiska planuje również utworzyć specjalny fun­dusz poręczeń i gwarancji, który ułatwiłby instytucjom finansowym współpracę z ekologicznymi organizacjami pozarządowymi (i innymi instytucjami, takimi jak np. parki narodowe, korzystającymi ze środków pomocowych UE). Fundusz, działający na zasadach non-profit, w ścisłej współpracy z Bankiem Ochrony Środowiska, miałby być na­rzędziem wspomagającym rynek ekologii, przede wszystkim miałby usprawnić proces pozyskiwania przez organizacje pozarządowe nie­zbędnego finansowania przedsięwzięć proekologicznych.

Obecnie Bank Ochrony Środowiska dysponuje siecią liczącą 108 oddziałów. Z usług banku korzysta około 200 fundacji i stowarzyszeń.

6. Invest-Bank

Invest Bank należy do grupy banków, które traktują organizacje po­zarządowe na preferencyjnych warunkach. Co prawda, nie dedykuje im specjalnej oferty, jednak zwalnia je z opłat za otwarcie i prowadzenie rachunku przeznaczonego dla małych firm – Invest Konto Biznes. Do rachunku wydawana jest karta VISA Business Charge (opłaty: wydanie 30 zł, użytkowanie 10 zł/m-c) oraz VISA Business Electron (opłaty: wydanie 10 zł, użytkowanie 3 zł/m-c).

Bank dysponuje siecią liczącą 108 placówek. Obecnie obsługuje około 50 organizacji pozarządowych.

7. BRE Bank

W BRE Banku instytucje non-profit, nieprowadzące działalności gospodarczej, mogą liczyć na zwolnienie z opłat za prowadze­nie rachunku bieżącego. Natomiast te organizacje, które prowadzą działalność gospodarczą, zapłacą już standardowo za prowadzenie rachunku (90 zł/ m-c). Bank umożliwia organizacjom non-profit otwarcie do 99 subkont oraz pełny dostęp do rachunku przez In­ternet. Do rachunku dołączona jest karta VISA Business Electron lub Mastercard Business (opłata 4 zł/ m-c).

BRE Bank dysponuje siecią 27 placówek.

8. Kredyt Bank

Kredyt Bank nie posiada oferty dedykowanej specjalnie organiza­cjom pozarządowym. Mimo to obsługuje około 1 400 fundacji i stowarzyszeń. Organizacjom pozarządowym oferowany jest standardowy pakiet dla małych i średnich firm Ekstrabiznes. Co ważne, dla większych organizacji pozarządowych oferta jest indywidualnie negocjowana. W ramach pakietu klient ma do dyspozycji rachunek bieżący Ekstrabiznes i depozytowy oraz rachunki pomocnicze. Może też korzystać z rachunku walutowego. Bank oferuje ponadto lokaty terminowe (Biznes Constans, i Biznes Zysk – automatyczna lokata typu overnight, jeśli saldo na rachunku bieżącym przekroczy określoną kwotę oraz Euro Biznes – lokata w walucie). Produktem powiązanym z pakietem jest karta Visa Electron Ekstrabiznes (opłata: wyda­nie 20 zł/ rok, użytkowanie 4 zł/ m-c). Opłata miesięczna za pakiet wynosi 35 zł.

Kredyt Bank oferuje organizacjom pozarządowym kredyt inwestycyjny „Inwestycja z Unią” zapewniający finansowanie projektów inwestycyjnych, objętych wsparciem w ramach funduszy UE .

9. Volkswagen Bank Direct

Volkswagen Bank Direct nie posiada w swojej ofercie produktów przeznaczonych dla organizacji pozarządowych, ale w przeciwień­stwie do innych banków internetowych udostępnia rachunek dla

firm, niezależnie od formy prawnej prowadzonej działalności. Bank proponuje organizacjom pozarządowym Plus Konto Biznes. Zarów­no otwarcie, jak i prowadzenie rachunku jest bezpłatne. W pakiet usług wliczone są: miesięczne wyciągi, przelewy (wewnętrzne i z ra­chunku) oraz zlecenia (w tym ZUS i US) wykonane przez internet, dostęp do obsługi telefonicznej TELEdirect, zastrzeżenie karty oraz dyspozycja zerwania lokaty przed terminem zapadalności. Co dwa lata bank pobiera opłatę w wysokości 50 zł za korzystanie z karty płatniczej. Bank nie posiada własnych bankomatów, udostępnia za to bezpłatnie – jeżeli wypłata gotówki jest powyżej 400 zł – wszystkie bankomaty obsługujące karty VISA. Przy niższych kwotach wypła­ty pobierana jest prowizja w wysokości 1,5 zł. Do dyspozycji fundacji i stowarzyszeń pozostają także lokaty (lokata Plus Biznes oraz Lokata Overnight Plus). Bank nie udziela kredytów. Klienci mogą kontakto­wać się z bankiem jedynie przez Internet oraz telefon.

Bank dysponuje siecią 330 placówek.

10. Podsumowanie

Z przeprowadzonego badania wynika, że zdecydowana większość banków nie posiada w swojej ofercie konkretnych rozwiązań dla or­ganizacji non-profit. Dla większości banków jest to zbyt mały i zbyt mało dochodowy segment klientów, by opłacalne było tworzenie spe­cjalnej oferty. Należy jednak podkreślić, że organizacje z III sektora mają możliwość korzystania ze standardowych usług dedykowanych małym i średnim przedsiębiorstwom. W niektórych przypadkach banki udzielają organizacjom pozarządowym odstępstw od podsta­wowych stawek opłat i prowizjioraz umożliwiają wynegocjowanie ła­godniejszych warunków.

Kliknij aby powiększyć.

Jeżeli natomiast chodzi o ofertę kredytową to niedostosowanie jej do specyfiki organizacji pozarządowych zdecydowanie ogranicza jej dostępność dla fundacji i stowarzyszeń. A to właśnie zła sytuacja fi­nansowa i trudności w pozyskiwaniu środków na finansowanie bie­żącej działalności są największymi problemami, z jakimi borykają się organizacje pozarządowe. Niestety organizacje pozarządowe, które zdecydują się na skorzystanie ze standardowej oferty, muszą speł­nić standardowe wymogi stawiane przez bank kredytobiorcy z sek­tora MSP. Krótko mówiąc – muszą posiadać zdolność kredytową i ustanowić odpowiednie zabezpieczenie kredytu. Większość ban­ków zapowiada rozwój współpracy z organizacjami pozarządowymi, wzbogacenie i dostosowanie ofert do specyfiki i potrzeb tego typu in­stytucji. Należy wspomnieć jednak, że już podczas poprzedniej edy­cji raportu część banków składała tego typu obietnice. Można od­nieść wrażenie, że deklaracje banków dotyczące rozwoju współpracy z trzecim sektorem należy traktować bardziej jako zabiegi marketin­gowe, służące wzmocnieniu własnego wizerunku, niż jako rzeczywi­stą próbę wyjścia naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom tego typu instytucji.

Kliknij aby powiększyć.

Od redakcji: Raport został opracowany na podstawie ankiet nadesła­nych z banków w okresie czerwiec-lipiec 2007 r. (dane aktualizowane 30 listopada 2007 r.). Autorzy raportu nie ponoszą odpowiedzialno­ści za jakość informacji podanych w ankietach. W raporcie zawarte zostały opisy ofert banków, które odpowiedziały na ankietę.

Michał Macierzyński, Bankier.pl

Izabela Dembicka, Ngo.pl