Pojęcie „inwestycje ekologiczne” oznacza zaangażowanie kapitału w spółki lub indeksy spółek z „zielonych” sektorów gospodarki, takich jak „czysta” energia, gospodarka wodna, czy recykling. Dodatkowy kapitał pozyskany od inwestorów pozwala takim firmom na szybszy rozwój, a tym samym rozpowszechnianie oferowanych przez nie technologii i rozwiązań, przyczyniając się do poprawy jakości środowiska naturalnego. Dla inwestorów podstawowym kryterium wyboru inwestycji jest jednak nie poczucie moralnej satysfakcji, a oczekiwany zysk. Dlatego największą zachętę do angażowania się w ekologiczne inwestycje stanowią doskonałe perspektywy rozwoju „zielonych” branż: energii odnawialnej, efektywności energetycznej, gospodarki wodą i gospodarki odpadami.
Woda będzie w najbliższych latach towarem coraz bardziej deficytowym. Wiąże się to zarówno z rosnącą liczbą ludności, jak i większym zużyciem wody na jedną osobę, które wzrosło z 580m3 w 1950 r. do 625m3 w 2000 r. Zużycie wody butelkowanej na jednego mieszkańca jest w Azji dziesięciokrotnie niższe niż w Ameryce Północnej. Obrazuje to fakt, że konsumpcja wody zależy bezpośrednio od poziomu rozwoju gospodarczego, a szybki wzrost krajów rozwijających się pozwala wyobrazić sobie potencjał rozwoju rynku wody. Zapotrzebowanie na wodę ze strony rolnictwa, przemysłu i gospodarstw domowych do 2025 r. wzrośnie odpowiednio o 28%, 60% i 71% w stosunku do 1995 r. W związku z tym należy oczekiwać szybkiego rozwoju spółek z sektorów dystrybucji wody, uzdatniania wody oraz infrastruktury wodnej.
Optymistyczne prognozy dotyczą również firm oferujących rozwiązania w zakresie odnawialnych źródeł energii: energii słonecznej, wiatrowej, wodnej, geotermalnej, biomasy, a także biopaliw. Wartość globalnych inwestycji w te sektory wyniosła w 2007 r. 94 mld USD i była o 25% wyższa niż rok wcześniej. Obecnie najszybciej rozwija się segment energii wiatrowej, który osiągnął konkurencyjny poziom ceny energii (4 centy/kWh), pokonując tym samym najważniejszą barierę rozwoju energii odnawialnej. Obecnie z odnawialnych źródeł pochodzi jedynie 2,7% wytwarzanej energii. Sektor ten ma ogromny potencjał wzrostu ze względu na konieczność ograniczenia emisji dwutlenku węgla i zmian klimatycznych związanych z efektem cieplarnianym.
Perspektywiczny jest również sektor efektywności energetycznej. W tej branży działają firmy specjalizujące się w technologiach ogrzewania, zarządzania energią, oświetlenia, silników i paliw, które zmierzają do zmniejszenia poboru energii. Zapotrzebowanie na energię w ciągu 10 najbliższych lat wzrośnie według prognoz o 50%, a surowców energetycznych zaczyna brakować. Od 2002 r. obserwujemy deficyt ropy naftowej, której poziom zużycia przewyższa wolumen wydobycia. Wzrost w sektorze efektywności energetycznej stymuluje też zagrożenie wystąpienia dramatycznych dla środowiska skutków, jakie będzie miało podniesienie się globalnej temperatury o 2 stopnie Celsjusza do 2010 r., jeśli utrzymane zostanie wysokie zużycie tradycyjnych surowców energetycznych.
Szacuje się, że dynamicznie rozwijać będzie się również sektor gospodarki odpadami, w którym działają przedsiębiorstwa zajmujące się recyklingiem, utylizacją odpadów, gospodarką ściekami oraz kompostowaniem. Zarówno spodziewany wzrost liczby ludności, do 9 mld w 2050 r., jak i wzrost konsumpcji, powodują zwiększenie ilości odpadów. Walką z zaśmiecaniem naszego otoczenia zajmuje się obecnie wiele krajów, zarówno rozwiniętych, jak i rozwijających się, w ramach narodowych programów zarządzania odpadami. Dla przykładu, szacuje się Wielka Brytania będzie musiała zainwestować 9 mld GBP w obiekty do odzysku surowców wtórnych oraz do spalania i uzdatniania odpadów, aby osiągnąć rządowy cel 20% odzyskanych surowców do roku 2020.
Zyskowność ekologicznych inwestycji wygląda zatem obiecująco. Potwierdzają to wyniki historyczne indeksów ekologicznych spółek: BNP Paribas Global Renewable Energy, BNP Paribas Global Energy Efficiency, BNP Paribas Global Water oraz BNP Paribas Global Waste Management. Każdy z tych indeksów odnotował w latach 2004-2008 wzrost wartości wyższy od indeksu MSCI World, odzwierciedlającego zmiany cen spółek różnych sektorów na całym świecie. Zysk z inwestycji w ww. indeksy wyniósłby w tym okresie 75% na przestrzeni 3,5 roku. Wartość aktywów funduszy inwestujących w sposób odpowiedzialny społecznie (SRI) w USA wzrosła z 639 mld USD w roku 1995 do 2,71 bln USD w roku 2007, co oznacza wzrost o 324%. Porównanie ze zwiększeniem w tym samym okresie wartości aktywów amerykańskich funduszy inwestycyjnych w ogóle o 260% dowodzi, że odpowiedzialne inwestycje odnotowują szybszy wzrost w dłuższej perspektywie.
Wykorzystać wzrostowy trend w ochronie środowiska mogą inwestorzy indywidualni. Pierwsze ekologiczne inwestycje pojawiły się w Polsce w 2007 r. Obecnie mamy do dyspozycji kilka możliwości: inwestycję bezpośrednio w akcje spółek, w jednostki uczestnictwa TFI oraz w produkty strukturyzowane. Wybierając spółkę, w której akcje chcemy zaangażować kapitał, powinniśmy brać pod uwagę przyjęte przez nią programy zrównoważonego rozwoju. Inwestycję w spółki stricte z branży ekologicznej umożliwił rynek NewConnect, na którym notowana jest np. spółka Krynicki Recycling, a do notowań przygotowuje się działająca na rynku biomasy Vivena. Wśród funduszy inwestycyjnych jako pierwsze „zielone” inwestycje udostępniły fundusze zagraniczne. Spośród rodzimych funduszy jedynym dostępnym produktem jest obecnie Arka BZ WBK Energii FIO, który inwestuje w spółki energetyczne, w tym w firmy z branży „czystej energii”. Ciekawą propozycją są coraz liczniejsze produkty strukturyzowane oferowane przez banki, pośredników finansowych i firmy inwestycyjne. Zapewniają one gwarancję zwrotu kapitału, co jest szczególnie ważne w okresie bessy. Doczekaliśmy się pierwszego w Polsce ekologicznego certyfikatu strukturyzowanego, który wkrótce będzie notowany na GPW w Warszawie. Dostępny w subskrypcji tylko do 20 października b.r. Certyfikat Przyjazna Planeta BZ WBK, bo o nim mowa, poza gwarancją zwrotu 100% kapitału w terminie wykupu umożliwia wycofanie się z inwestycji i realizację zysku w każdym momencie, również przed końcem okresu trwania inwestycji.
Tomasz Kaczmarek, Doradca Inwestycyjny Domu Maklerskiego BZ WBK