Fala wyprzedaży, zatrzymała się dopiero pod koniec października. Nie dość, że traciły wszystkie główne rynki akcji, to nasz lokalny klimat dodatkowo pogorszyła sytuacja na rynkach walutowych. Awersję do naszego regionu na dobre zapoczątkowała wyprzedaż węgierskich aktywów wywołana spekulacjami o problemach płynnościowych węgierskiego banku OTP. W konsekwencji wpłynęło to na spadek innych walut w naszym regionie, który pogłębiły problemy ekonomiczne Węgier. W październiku złoty stracił wobec dolara i euro odpowiednio -15,1% i -6,5%. Obawy o recesję światowej gospodarki, skutkujące wzrostem awersji do ryzyka (tym samym silną wyprzedażą aktywów na rynkach wschodzących), wpłynęły również na przecenę rynku polskiego długu. Rentowność skarbowych papierów dłużnych została wywindowana do poziomów nie notowanych od 4 lat – rentowność obligacji o terminie wykupu zbliżonym do 3 lat, w szczytowym momencie (27 października) wyniosła nawet +7,46%. Indeks IROS, który odzwierciedla sytuację na rynku długu, stracił w październiku -2,24% – to najgorszy wynik od października 2003 roku.
W październiku najwyższą i jednocześnie jedyną dodatnią stopę zwrotu, na poziomie +9,62%, wypracowała grupa uniwersalnych dłużnych funduszy dolarowych (PDU_UN), w skład której wchodzą jedynie 2 ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe. Najlepszy wynik w tej małej grupce, ale i na całym rynku UFK, zanotował fundusz HDI-Gerling – UniDolar Obligacje UFK, którego jednostka wzrosła o +15,53%. Warto zaznaczyć, iż fundusze klasyfikowane właśnie w tej kategorii również w miesiącu ubiegłym pozwoliły na największy zarobek. Wypracowanie zysków było możliwe dzięki słabnącej złotówce. Drugą pozycję, ze stopą zwrotu -0,14%, zajęła grupa polskich funduszy ochrony kapitału z gwarancją (OKP_GW). Na 869 jednostek funduszy kapitałowych, działających przynajmniej od miesiąca, tylko 9% wypracowało zysk. Najwięcej, bo aż -40%, stracili posiadacze jednostek funduszu, z grupy akcji sektora surowców przemysłowych AEGON UFK – JPMorgan Global Natural Resources Fund (USD).
W październiku sytuacja na polskim rynku była bardzo nieprzyjazna dla inwestorów. Podstawowy indeks giełdowy WIG, stracił na wartości aż -24,01%. Wszystkie indeksy branżowe, średnio kilkakrotnie, pogłębiły poziom spadków sprzed miesiąca – liderami zostali deweloperzy i banki. Indeksy WIG-banki i WIG-deweloperzy potaniały odpowiednio o -32% i -28%. Miniony miesiąc przyniósł również nie notowane od dawna, bardzo niskie wartości indeksów małych i średnich spółek, które zniżkowały odpowiednio: sWIG80 o -22,7% oraz mWIG40 o -27,9%. W obliczu tak niekorzystnych warunków inwestycyjnych, grupą funduszy, które odnotowały największe spadki wartości jednostek rozrachunkowych, okazały się być fundusze akcji polskich małych i średnich spółek oraz uniwersalnych akcji polskich (AKP_MS oraz AKP_UN). Na koniec miesiąca wykazały one średnią stopę zwrotu na poziomach odpowiednio: -22,67% oraz -22,44%. Na 127 funduszy inwestujących w tych segmentach rynku żadnemu nie udało się zakończyć miesiąca na plusie. Najwięcej stracili uczestnicy Generali – Arka BZ WBK Akcji UFK, którego zarządzający wypracowali wynik na poziomie -32,36%. Najlepiej, w niesprzyjających warunkach, poradził sobie natomiast fundusz Nordea – Portfel Agresywny UFK (-12,97%).
Na świecie dosłownie, kilka indeksów akcji zdołało wykazać straty mniejsze od dwucyfrowych. Jednym z nich był indeks giełdy w Hong Kongu tj. indeks Hang Seng. Ochrony kapitału nie zagwarantowało również złoto, którego cena spadła o -16,6% w porównaniu z końcem września. Warto jednak dodać, że w tym samym czasie dolar gwałtownie się umocnił, co częściowo złagodziło skutki spadku cen złota w ujęciu realnym. Baryłka ropy potaniała o -32,9% osiągając poziom 65 dolarów – od czerwcowych szczytów jej cena jest niższa o ponad połowę. Spadek tego surowca w sposób bezlitosny pociągnął w dół giełdy krajów, silnie uzależnionych od surowców – m.in. w Sao Paulo i w Moskwie. W pierwszym przypadku spadki wyniosły -36,2%, a w drugim -24,8%. Mimo tego liderem zniżek w październiku nie były te rynki lecz giełda w Sofii, której indeks stracił blisko -38%. Zmniejszenie rządowych prognoz tempa rozwoju Chin nie mogło pomóc rynkom azjatyckim i indeks CSI 300 spadł o -25,9%. Najlepiej wypadł rynek amerykański, który tracił mniej od innych rozwiniętych państw. Indeks amerykańskich blue chipów tj. S&P500 stracił -16,9%. W wyniku takiego stanu rzeczy w szerokiej grupie zagranicznych funduszy inwestycyjnych liczącej 230 sztuk, tylko 7 wypracowało dodatni wynik inwestycyjny. Najlepiej, ze stopą zwrotu +3,91%, wypadł PKO/CS Japońskiego Rynku Akcji UFK (AXA, Polisa Życie), najsłabiej zachował się natomiast AEGON UFK – JPMorgan Global Natural Resources Fund (USD), którego jednostka spadła o -40%. Wśród wszystkich grup funduszy zagranicznych najlepiej wypadły fundusze akcji amerykańskich (AKZ_US) oraz akcji globalnych rynków rozwiniętych (AKZ_GL). Fundusz należący do pierwszej z wymienionych kategorii średnio odnotował stratę na poziomie -2,5%, fundusze z grupy AKZ_GL zniżkowały natomiast średnio o -7,42. Największe straty odnieśli natomiast uczestnicy lokujący w ramach funduszy akcji zagranicznych sektora nieruchomości (AKZ_RE) oraz akcji europejskich rynków wschodzących (AKZ_NE). Fundusze należące do tych grup średnio straciły na wartości odpowiednio -21,82% oraz -20,17%.
W październiku zawiódł również rynek instrumentów dłużnych. Słaby popyt na skarbowe papiery dłużne spowodował spadek ich cen. Październik, w opozycji do miesiąca ubiegłego, przyniósł spadki cen wszystkich obligacji rządowych. Najsłabiej wypadły papiery wartościowe o najdłuższych terminach do wykupu – IROS-10, czyli subindeks obligacji dziesięcioletnich, spadł o -5,17% (+2,46% we wrześniu). Na drugim miejscu znalazły się 5-latki, które tak wysokich rentowności (przekraczających 7%) nie notowały od 2004 roku, co spowodowało obniżkę ich cen w ciągu miesiąca o -2,87% (+1,18%). Najmniej straciły na wartości obligacje o najkrótszym terminie do wykupu: IROS-2 wzrósł, tak jak przed miesiącem, o -0,48% (+0,78%). Polskie fundusze dłużne (PDP_UN) na koniec miesiąca wykazały średnią stopę zwrotu na poziomie -4,19%. Na 88 funduszy inwestujących w tym segmencie rynku tylko 4 zakończyły miesiąc na plusie. Najwięcej zyskał Royal Stabilnego Wzrostu UFK, którego zarządzający wypracowali wynik rzędu +3,6%. Najniższą stopę zwrotu (-25,63%) prezentuje natomiast fundusz SEB 2 Obligacji i Bonów Skarbowych UFK (HDI Gerling, Skandia oraz Uniqa).
Zespół Analiz Online
Zestawienie stóp zwrotu najlepszych UFK w poszczególnych grupach