To nie był dobry rok dla inwestorów. Blisko 75% ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych zanotowało stratę, a tylko 300 UFK dało zarobić. Rok 2011 upłynął pod znakiem kryzysu w strefie euro, w tym powracającego problemu greckiego zadłużenia, jak również szczytów „ostatniej szansy” w celu ratowania wspólnej waluty.
Na globalne rynki finansowe wpływ miały też niepokoje w świecie arabskim. W Egipcie i Libii w wyniku rewolucji powstańcy obalili dyktatorskie rządy, zaostrzeniu uległa również sytuacja w Iranie. Wydarzenia w tych krajach, które są dużymi producentami ropy naftowej miały znaczny wpływ na jej cenę. Na sytuację na globalnych rynkach finansowych wpłynęły również wydarzenia z kontynentu azjatyckiego takie jak trzęsienie ziemi w Japonii wraz z towarzyszącą mu falą tsunami, która wywołała awarię elektrowni jądrowej w Fukushimie.
Zyski mogą liczyć posiadacze jednostek funduszy obligacji i pieniężnych. Inwestorzy mieli obawy co do przyszłości wielu gospodarek, więc wycofywali kapitał z rynków akcji i lokowali go na rynkach papierów dłużnych. Fundusze akcyjne i mieszane zarówno polskie, jak i zagraniczne przyniosły straty, za wyjątkiem akcji amerykańskich. To właśnie ta grupa funduszy osiągnęła najwyższe zyski w 2011 roku, na poziomie +8,1% w okresie 12 miesięcy. Okazały się one również najlepsze w okresie 6, 3 i 1-miesięcznym. Najlepszy z nich – Nordea Północnoamerykańskich Akcji Plus UFK zarobił +10,8%. W tej grupie na pięć dostępnych produktów tylko jeden fundusz, Nordea – Franklin Potencjału Stanów Zjednoczonych UFK, zanotował wynik ujemny -2,7%. Giełda amerykańska relatywnie nieźle poradziła sobie ze światowymi turbulencjami, dzięki czemu indeksy giełdowe pozostały mniej więcej ma poziomie z początku roku. Dodatkowo dobre wyniki funduszy opartych na akcjach amerykańskich to głównie efekt osłabienia się złotówki, są to bowiem jednostki wyceniane w PLN.
Na kolejnych miejscach, ze średnią stopą zwrotu na poziomie 4,3% uplacowały się: fundusze ochrony kapitału polskie z gwarancją, dłużne polskie uniwersalne oraz dłużne polskie papierów skarbowych. Wszystkie fundusze ochrony kapitału polskie z gwarancją przyniosły swoim posiadaczom zysk. Najlepszy okazał się Benefia Gwarantowanego Zysku UFK z zyskiem na poziomie +5,4%, a najsłabszy z wynikiem +2,0% był Aegon Gwarantowany UFK. Wśród funduszy inwestujących w polskie papiery dłużne najlepszy wynik +12,6% osiągnęły fundusze Aegon TUnŻ i PZU Życie opierające swoje produkty na funduszu inwestycyjnym PZU Papierów Dłużnych Polonez. To wynik ponad dwukrotnie wyższy od benchmarku, którym jest indeks obligacji skarbowych IROS, który zyskał +5,8%. Najgorszy w tej grupie, jako jedyny, wykazujący stratę -0,6%, okazał się BPH Obligacji 2, na którym swoje produkty oparły Skandia Życie TU, Nordea Polska TUnŻ i HDI-Gerling Życie TU. W grupie funduszy dłużnych papierów skarbowych najlepszy wynik wypracował Aviva Investors Obligacji, na którym zostały oparte unit-linked BZ WBK-Aviva TUnŻ oraz Skandia Życie TU (+7,3%). Najsłabszym funduszem z tej grupy z ujemnym wynikiem –0,8% okazał się Hestia 7 Plus UFK, który jako jedyny w tej grupie zanotował ujemną stopę zwrotu w okresie 12-miesięcznym. Ostatnią grupą, która może pochwalić się dodatnim średnim wynikiem w 2011 roku są fundusze gotówkowe i pieniężne PLN, które zyskały średnio +4,0%.
Rok 2011 najgorzej zapisał się dla posiadaczy jednostek funduszy inwestujących na rynkach akcji. Ponad 20% straciły giełdy w Istambule, Moskwie, Warszawie (indeks WIG20 stracił aż -21,9%) i Szanghaju. Japonia zakończyła rok na 16% minusie, a europejskie blue chipy potaniały średnio o 14%. Do największej przeceny akcji doszło na rynkach wschodzących. Fundusze inwestujące na rynkach naszego regionu straciły średnio -23,5%. Najgorzej jednak w minionym roku wypadły fundusze inwestujące w akcje zagraniczne sektora nieruchomości, które zakończyły rok ze średnią stratą -32,9%. Tylko Nordea – Schroders Nieruchomości UFK jako jedyny spośród z 11 funduszy tej grupy wypracował wynik na dodatnim poziomie +1,3%. Nordea – BPH Nieruchomości Europy Wschodzącej UFK wypadła najgorzej tracąc aż -43,8%.
Bardzo słabo wypadły również fundusze akcji polskich uniwersalnych, które straciły średnio -22,7%. Wszystkie fundusze z tej grupy poniosły straty. Najmniej stracił Allianz – Speedway UFK (-7,1%), niewiele gorsze były PZU Mocna Przyszłość Akcji UFK ze stratą na poziomie -9,2% oraz Allianz Dynamiczny UFK, który stracił -12,1%. Najgorsze okazały się fundusze oparte na Pioneer Akcji Polskich takich ubezpieczycieli jak: Skandia Życie TU, TU Allianz Życie Polska, AXA Życie TU, HDI-Gerling Życie TU i Pramerica Zycie TUiR, ze stratą na poziomie -43,0%. Niewiele lepiej poradziło sobie sześć UFK opartych na funduszu inwestycyjnym ING Selektywny ze stratą -35,5%. Jeszcze gorzej radziły sobie fundusze akcji polskich małych i średnich spółek, które średnio straciły -25,5%. W tej grupie również żaden z funduszy nie wypracował dodatniego wyniku. Najlepszy rezultat osiągnęły fundusze oparte na Allianz Akcji Małych i Średnich Spółek oferowanym przez Skandię Zycie TU, UNIQUA TUnŻ i TU Allianz Życie Polska, z wynikiem -16,7%. Na drugim miejscu znalazł się Allianz Akcji Małych i Średnich Spółek UFK tracąc -16,9%. W czołówce znalazły się również unit-linki utworzone na bazie funduszu Noble Fund Akcji Małych i Średnich Spółek ze stratą -21,2%. Najsłabszy wynik, -31,2%, w minionym roku zanotował Investors Top 25 Małych Spółek, na którym oparte są 4 fundusze kapitałowe – AEGON TUnŻ, TU Allianz Życie Polska, Credit Agricole i PZU Życie.
Z funduszy mieszanych najlepiej wypadły zagraniczne stabilnego wzrostu, których średni wynik wyniósł
-2,9%. W tej grupie widać dużą rozpiętość stóp zwrotu. Blisko 2/3 z nich wypracowało dodatnie wyniki. Najlepszy rezultat osiągnął Compensa – ARTS Total Return Balanced UFK (+5,7%). Kolejny był UniBezpieczna Alokacja, na którym bazuje aż dziewięć funduszy kapitałowych: AEGON TUnŻ, TU Allianz Zycie Polska, AXA życie TU, BZWBK-Aviva TUnŻ, EUROPA TUnŻ, HDI-Gerling Życie TU, Nordea Polska TUnŻ, PZU Zycie i UNIQUA TUnŻ. Trochę gorzej zachowywały się fundusze mieszane zagraniczne zrównoważone, które średnio w 2011 r. straciły -3,9%. Tylko dwa fundusze AXA Życie TU odnotowały wynik dodatni: HSBC Cautious Portfolio (+14,6%) i HSBC Balanced Portfolio (+8,0%). Najgorzej wypadł ING Portfel Inwestycyjny Wzrostowy UFK ze stratą -18,1%. Fundusze mieszane polskie stabilnego wzrostu – druga pod względem liczby oferowanych rozwiązań grupa – zakończyły rok ze średnią ujemną stopą zwrotu na poziomie -6,6%. Na 103 fundusze kapitałowe ani jeden nie był na plusie. Najlepszy z nich to PZU Pogodna Jesień UFK (-0,2%).
W ubiegłym roku tylko 20 funduszy kapitałowych zanotowało wynik powyżej +10%. Najwyższą stopę zwrotu w 2011 roku osiągnął Ergo Hestia db Gwarancja – Złota Era UFK, który zarobił +30,4%. Jest to produkt strukturyzowany, którego wynik oparty jest na cenie złota (w minionym roku wzrosła cena tego kruszcu). W pierwszej piątce znalazły się jeszcze 3 inne fundusze tego ubezpieczyciela, będące produktami strukturyzowanymi (z ochroną kapitału): Złota Inwestycja, z zyskiem 27,7%, db Gwarancja – Złota Era oraz Złoto vs. Ropa, z wynikami odpowiednio na poziomie +24,4% i +15,4%. Drugie miejsce zajął natomiast PZU Energia Medycyna Ekologia UFK oferowany przez PZU TUnZ, którego jednostka zyskała na wartości aż +27,7%. Na końcu zestawienia znalazł się fundusz kapitałowy Europa TUnŻ Strategia Libra III UFK, który stracił -73,8%. Duże straty poniosły również kolejne edycje produktu inwestycyjnego New Frontier, które w swojej ofercie posiadała Europa TUnŻ. Dwucyfrowe straty zanotowało w sumie ponad 600 funduszy z blisko 1200 dostępnych, czyli ponad połowa.
Źródło: Analizy Online