Ponad jedna trzecia Polaków deklaruje możliwość zmiany miejsca zamieszkania dla poprawy swojej sytuacji zawodowej. To jeden z najwyższych wyników w Europie. Równocześnie mniej niż jedna piąta Polaków wynajmuje mieszkanie – blisko dwukrotnie mniej niż średnia w dwunastu krajach, które wzięły udział w międzynarodowym badaniu „Finansowy Barometr ING”
Siódma edycja kwartalnego badania Grupy ING „Finansowy Barometr ING”, zrealizowanego dla Grupy ING przez grupę badawczą IPSOS, została poświęcona kredytom mieszkaniowych i rynkowi nieruchomości w Polsce i na świecie. Poszczególne edycje badania dotyczą różnych obszarów finansów osobistych m.in kredytów hipotecznych i oszczędności. Badanie zostało zrealizowane w dwunastu krajach m.in. w Polsce, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Francji, Hiszpanii, Holandii i Turcji. W badaniu wzięło udział blisko 12 tysięcy respondentów.
W badaniu „Finansowy Barometr ING” Polacy deklarują wysoką skłonność do zmiany miejsca zamieszkania dla poprawy swojej sytuacji zawodowej. Ten odsetek jest jednym z najwyższych wśród badanych krajów. To pozytywne zaskoczenie w takim kraju jak Polska, gdzie wysoki poziom bezrobocia strukturalnego wyjaśniany jest m.in. niską mobilnością pracowników. Problem nie tkwi więc po stronie postaw pracowników. W wynikach ankiety uwidacznia się inny problem tj. niedostateczny zasób mieszkań, który oczywiście obniża komfort życia, ale również zmniejsza mobilność osób szukających pracy. Wynajem jest wyjątkowo mało popularny, a dodatkowo ponadprzeciętny odsetek dorosłych Polaków mieszka z rodziną.
Niedobór mieszkań własnych i na wynajem to ważny problem społeczny i ekonomiczny, bez rozwiązania którego trudno będzie na trwałe poprawić sytuację na rynku pracy. Polska potrzebuje więc przemyślanej polityki wspierającej budownictwo mieszkaniowe, ale również wzrostu popytu na kredyty hipoteczne, tak aby deficyt mieszkań się zmniejszał. Jednocześnie formy wsparcia budownictwa i kredytów mieszkaniowych powinny ograniczać wzrost cen, tak aby uniknąć powtórki wcześniejszego boomu, który spowodował, że ceny zawędrowały zbyt wysoko jak na poziom dochodów w Polsce, co w efekcie pogorszyło dostępność mieszkań – powiedział Rafał Benecki, Główny Ekonomista ING Banku Śląskiego.
Z naszego badania wynika także, że różnica między oczekującymi wzrostów, a spadków cen mieszkań w Polsce poprawiła się, ale wciąż nie jesteśmy tak optymistyczni jak wiele krajów zachodnich, które pamiętają lata nieustających wzrostów cen. Moim zdaniem oczekiwania Polaków są i tak zbyt optymistyczne, bo kreacja kredytu znacznie spadła, a na rynku wciąż utrzymuje się podaż mieszkań wynosząca ponad dwukrotność rocznej sprzedaży – dodał Rafał Benecki.
Wybrane wyniki badania
Polski rynek mieszkaniowy
- Ponad połowa Polaków (56%) jest właścicielami lub współwłaścicielami mieszkania. Mniej niż jedna piąta (18%) wynajmuje mieszkanie, co jest czwartym najniższym wynikiem wśród wszystkich badanych krajów.
- 15% Polaków mieszka ze znajomymi lub rodziną i nie płaci czynszu. W Polsce odnotowano najniższy odsetek właścicieli mieszkań z kredytem hipotecznym (11%).
- Ponad jedna trzecia Polaków deklaruje możliwość zmiany miejsca zamieszkania dla poprawy swojej sytuacji zawodowej. To drugi najwyższy wynik wśród badanych krajów. Pod tym względem Polaków wyprzedzają tylko Rumunii. W ciągu ostatnich 5 lat decyzję o przeprowadzce do innego miasta lub kraju podjęło 16% Polaków, co jest trzecim najwyższym wynikiem w badaniu.
- Ponad jedna trzecia Polaków deklaruje możliwość zmiany miejsca zamieszkania dla poprawy swojej sytuacji zawodowej. To drugi najwyższy wynik wśród badanych krajów. W ciągu ostatnich 5 lat decyzję o przeprowadzce do innego miasta lub kraju podjęło 16% Polaków, co jest trzecim najwyższym wynikiem w badaniu.
- Co piąty Polak (18%) nie zdecydowałby się na przeprowadzkę dla poprawy sytuacji zawodowej ze względu na przywiązanie do miejsca, w którym mieszka. Co dwudziesty Polak (5%) deklaruje, że podjęcie takiej decyzji utrudnia mu posiadane mieszkanie lub dom.
Sytuacja konsumentów
- Blisko 40% Polaków deklaruje, że ich sytuacja gospodarcza uległa pogorszeniu w ciągu ostatnich trzech miesięcy. To mniej niż w przypadku takich krajów jak Włochy (60%), Hiszpania (54%) oraz Francja (51%). Na pogorszenie sytuacji najrzadziej wskazywali Niemcy (32%).
- Ponad jedna czwarta (29%) Polaków brała pod uwagę ponowne wprowadzenie się do rodziny lub znajomych w związku z kłopotami finansowymi. Ostatecznie na taki ruch zdecydował się co dziesiąty Polak (11%). Najwięcej osób rozważających powrót do rodzinnego domu mieszka w Turcji (43%) i Hiszpanii (36%), a najmniej w Holandii (8%).
- 39% respondentów z Polski posiadających kredyt hipoteczny deklaruje, że trudno jest im płacić co miesiąc ratę. Największe problemy ze spłatą kredytu hipotecznego mają Hiszpanie (48%) i Włosi (46%).
- Polacy ze wszystkich badanych krajów najczęściej deklarowali plany przeprowadzenia znaczącego remontu w ciągu najbliższych 12 miesięcy (41%). W dalszej kolejności plany remontowe zgłosiło 40% respondentów z Turcji i 39% z Rumunii, a tylko 11% z Holandii.
- Polacy planujący remont są niemal równo podzieleni pod względem wyboru sposobu jego finansowania. 34% już ma na to pieniądze, 37% planuje zaoszczędzić, a 34% pożyczyć. Najpopularniejszą formą pożyczki jest kredyt w banku lub innej instytucji finansowej (20%). Spośród badanych krajów pożyczkę na remont najczęściej deklarują Turcy (75%) i Rumunii (54%), a najrzadziej Holendrzy i Niemcy (16%).
- W związku z obecną sytuacją gospodarcza, 20% Polaków spłacających kredyt hipoteczny rozważa zmianę jego dostawcy. Taką decyzję podjęło jednak tylko 2% osób z Polski, co jest obok Holandii najniższym wynikiem wśród badanych krajów. Dla porównania na zmianę dostawcy kredytu hipotecznego zdecydowało się 14% Turków i 10% Włochów.
Perspektywy rynku mieszkaniowego
- 39% Polaków uważa, że ceny nieruchomości wzrosną w ciągu najbliższych 12 miesięcy. To o 5% więcej niż w ubiegłym roku. Równocześnie 23% Polaków uważa, że ceny spadną (29% w ub. r.) Na wzrost cen najczęściej wskazują Turcy (77%) i Austriacy (75%), najrzadziej Holendrzy (25%) i Hiszpanie (17%).
- Na wzrost cen nieruchomości w Polsce wskazują przede wszystkim osoby wynajmujące mieszkania (51%), rzadziej właściciele mieszkań (36%), oraz warszawiacy (47%). Mieszkańcy stolicy najczęściej wyrażali także opinię, że poziom cen domów w ich okolicy jest bardzo wysoki (34%) – na wsi taką odpowiedź wskazało tylko 12% osób.
- Polacy najczęściej mieszkają w budynkach z dziesięcioma lub więcej lokalami (42%), ale najchętniej zamieszkaliby w domu wolnostojącym (59%). Mieszkańcy Warszawy częściej niż mieszkańcy innych miejscowości jako mieszkanie marzeń wskazywali budynki wielolokalowe (22%), podczas gdy średnia dla wszystkich respondentów z Polski wyniosła 8%.
- Co czwarty Polak (24%) uważa, że warto wziąć największy możliwy kredyt hipoteczny, aby kupić największe i najlepsze mieszkanie lub dom.
Mieszkanie a rodzina
- Polacy chętnie pomagają rodzinie i znajomym przy kupnie nieruchomości. Taką pomoc otrzymała blisko co trzecia osoba z Polski kupująca mieszkanie (30%). Najbardziej chętni do udzielania pomocy są Turcy (39%) i Rumunii (35%), a najmniej Francuzi (18%) i Holendrzy (12%).
- Pomoc finansowa najczęściej pochodzi od rodziców (84%), dziadków (14%) oraz innych krewnych (20%). W połowie przypadków była to jednak niewielka pomoc. Otrzymanie większej części kosztów lub całej kwoty zadeklarowało 22% osób.
- Dwie trzecie Polaków (64%) uważa, że mieszkanie w nieruchomości którą się lubi jest ważniejsze od mieszkania blisko rodziny lub znajomych. Trzy czwarte (76%) deklaruje, że podejmując decyzję o miejscu zamieszkania istotny jest dostęp do wysokiej jakości transportu publicznego.
Badanie „Finansowy Barometr ING” zostało zrealizowane w lipcu 2013 r. na grupie 11,703 respondentów w 12 krajach (Polska, Austria, Francja, Włochy, Belgia, Wielka Brytania, Luksemburg, Holandia, Hiszpania, Niemcy, Turcja, Rumunia). Badanie zostało zrealizowane na zlecenie Grupy ING przez IPSOS metodą CAWI.