Jacek Kalista
Departament Strategii MŚP i Personal Banking
Fortis Bank Polska SA
Zmiany przyniosły późne lata 90. które charakteryzowały się wzrostem udziału banków prywatnych, umacnianie się instytucji o większej sile finansowej oraz wejście na rynek dużych zagranicznych grup kapitałowych. Wspomniane nisze rynkowe zaczęły się szybko zapełniać.
Dziś na rynku jest coraz ciaśniej. Banki, które jeszcze kilkanaście lat temu skupiały się w głównej mierze na obsłudze klientów indywidualnych oraz średnich i dużych firm, angażują się dzisiaj we współpracę z sektorem małych i średnich przedsiębiorstw. Siłą rzeczy oferta dla firm z tego segmentu musi być szeroka, a jej ważnym elementem powinno być doradztwo; banki wdrażają nowoczesne kanały komunikacji z klientem. A wszystko dlatego, że polscy przedsiębiorcy stali się dużo bardziej wymagający. Mają świadomość, że nie wystarczy już tylko „zwykły” rachunek bankowy czy „prosty” kredyt na poprawę płynności finansowej.
Po wejściu Polski do struktur Unii Europejskiej granice dla rodzimych firm otworzyły się, a wymiana z partnerami zagranicznymi stała się prostsza. W sposób bezpośredni przełożyło się to na wzrost obrotów rynku eksport – import. Obserwowaliśmy napływ środków unijnych zarówno tych z funduszy przedakcesyjnych, jak i strukturalnych. Firmy chciały się rozwijać, a swój apetyt na rozwój silnie akcentowały. To z kolei przełożyło się na większe zainteresowanie produktami ułatwiającymi finansowanie działalności, w tym kredytami unijnymi, handlem zagranicznym oraz usługami związanymi z zarządzeniem i zabezpieczaniem ryzyka walutowego. Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową (IBnGR, 2007) przewiduje, że w perspektywie do 2011 roku największym zainteresowaniem sektora MŚP będą się cieszyły produkty związane z finansowaniem przedsiębiorstw (kredyty gospodarcze), finansowaniem walutowym (dla firm zwiększających eksport), usługami faktoringowymi (ochrona przed ryzykiem utraty płynności) oraz ryzykiem walutowym. W następnych latach zmniejszy się dynamika wzrostu depozytów przedsiębiorstw. Trend ten potwierdzają również badania IBnGR w zakresie struktury popytu przedsiębiorstw na usługi finansowe związane z lokowaniem wolnych środków finansowych. Jeśli przedsiębiorcy zdecydują się powierzyć swoją gotówkę bankom, zrobią to raczej na krótki okres, gdyż „mrożenie” środków na depozytach długoterminowych nie pomoże w przypadku okresowych problemów z bieżącą płynnością firmy, która według badań Qualifact Market Research & Analysis ma co czwarta firma z sektora MŚP.
Produkty, z których korzystają małe przedsiębiorstwa pokazują, że firmy te stają się coraz bardziej wymagające i oczekują czegoś więcej niż podstawowa obsługa bankowa. Coraz odważniej korzystają z produktów zabezpieczających ryzyko walutowe czy ryzyko stopy procentowej wynikające z długoterminowych zobowiązań kredytowych. Firmy aktywne w handlu zagranicznym zrozumiały, że najważniejsza jest stabilność przepływów finansowych i nie warto polegać wyłącznie na przewidywaniu, że kurs waluty pójdzie w oczekiwanym kierunku.
Wiele firm ze względu na małą ekspozycję walutową nadal próbuje samodzielnie radzić sobie ze zmieniającymi się kursami walut tak, aby ich wymiana walutowa nie przynosiła strat. Systematycznie rośnie jednak grupa przedsiębiorców, którzy interesują się produktami wymiany walutowej, jak również produktami zabezpieczającymi ryzyka zmiany kursów walut czy zmian stopy procentowej, a tym samym znaczenie częściej korzystają z wyspecjalizowanych usług banku. Doświadczenia banków, rozwój naszego rynku i działających na nich firm MŚP pozwala sądzić, że tendencja ta będzie się utrzymywała przez kolejne lata.
Jacek Kalista
Departament Strategii MŚP i Personal Banking
Fortis Bank Polska SA
Artykuł pochodzi z Numeru Specjalnego Przeglądu Finansowego Bankier.pl
Partnerem wydania jest Raiffeisen Bank |