W odpowiedzi na tak dużą popularność i zainteresowanie tematem produktów strukturyzowanych, postanowiliśmy sprawdzić rzeczywiste wyniki tych, których okres zapadalności upłynął w okresie ostatnich 12 miesięcy. Analizie poddanych zostało w sumie 19 produktów strukturyzowanych, przy czym zestawienie nie obejmuje tych, których wyniki nie zostały nam podane ze względu na zamknięty charakter produktu.
Wśród ocenionych znalazły się produkty o bardzo różnych strategiach. Znalazły się wśród nich fundusze inwestycyjne, których wynik uzależniono od zachowania pojedynczego indeksu (KB Kapitał Plus II FIZ oferowany przez KBC TFI, trzy produkty BZ WBK: Amer Index kwiecień 2008, Amer Index październik 2007 oraz Euro Index październik 2007, Lokata Europejski Rynek Nieruchomości – Bank BPH), koszyka indeksów (KB Kapitał Plus FIZ oraz KB Kapitał Plus III FIZ – KBC TFI, Lokata Inwestycyjna BGŻ – Bank BGŻ, WARTA Zysk Azjatycki – Warta TUnŻ, ILT – World Basket – ING Bank Śląski, Arka Global Index 2007 FIZ – BZ WBK), koszyka akcji zagranicznych (Fortis L Fix Equity 5 – Fortis Investments, „Mundial 2006” – BRE Bank), czy w końcu fundusze których zysk zależał od relacji kursu USD względem PLN (KBC Złoty Dolar FIZ – KBC TFI oraz Lokaty inwestycyjne oferowane przez BRE Bank).
Z uwagi na zróżnicowane czasy trwania poszczególnych produktów, porównania ich wyników dokonaliśmy na danych annualizowanych, czyli po sprowadzeniu wyników do wspólnego mianownika w postaci rocznej stopy zwrotu. Po przeanalizowaniu zgromadzonych danych okazuje się, że dla średniego czasu trwania inwestycji wynoszącego 27 miesięcy, przeciętny roczny wynik dla 19 produktów strukturyzowanych, zapadłych w okresie ostatnich 12 miesięcy, wynosi +3,9%. Spośród wszystkich analizowanych produktów aż 6 nie wypracowało dla posiadaczy dodatkowej stopy zwrotu.
Najlepiej ze wszystkich produktów, z wynikiem +11,9%, prezentuje się fundusz o charakterze strukturyzowanym oferowany przez BZ WBK TFI pod nazwą Arka Global Index 2007 FIZ, związany z trzema indeksami: DJ EuroStoxx 50, S&P 500 oraz Nikkei 225. Inwestorzy otrzymali 100% średniej stopy wzrostu z koszyka wymienionych indeksów, przy czym wartość ta wyliczona została jako średnia z 48 stóp zwrotu z koszyka na koniec każdego miesiąca. Osoby fizyczne, które nabyły certyfikaty przed 1 stycznia 2004 roku dodatkowo nie zapłaciły podatku od zysków kapitałowych. Poza inwestowaniem na rynku opcji, w celu zagwarantowania 100% ochrony kapitału, fundusz lokował w dwa rodzaje polskich papierów skarbowych: obligacje zerokupnowe oraz obligacje o stałym oprocentowaniu. Czas trwania produktu wyniósł 4 lata, minimalna kwota pozwalająca na inwestycję to 5 tys. zł. Fundusz można było nabyć w ofercie pierwotnej podczas subskrypcji, która trwała od października do listopada 2003 roku, jak i później na rynku wtórnym na GPW.
Warto zaznaczyć iż, Amer Index październik 2007 oraz Euro Index październik 2007 – produkty o identycznym czasie trwania co najlepsza Arka Global Index 2007 FIZ, przyniosły swoim posiadaczom niemal trzykrotnie niższe roczne stopy zwrotu. Zysk pierwszego z produktów zależał od wzrostu indeksu S&P 500, drugiego zaś od DJ EuroStoxx 50.
Drugi najlepszy wynik, na poziomie +8,3%, stał się udziałem produktu WARTA Zysk Azjatycki, który był ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym inwestującym 100% aktywów w luksemburski Fund Partners Warta Asia 1 z ochroną kapitału. Jego stopa zwrotu zależała od wzrostu koszyka pięciu azjatyckich indeksów giełdowych: 20% Hang Seng Index, 20% Nikkei 225, 20% Hang Seng China Enterprises, 20% MSCI Taiwan i 20% MSCI Singapore Cash. Czas trwania inwestycji wynosił 30 miesięcy, a minimalny próg wejścia 1 tys. złotych. Jego subskrypcja trwała od października do listopada 2005 roku.
Mniej szczęścia mieli inwestorzy, którzy nabyli takie produkty jak: KBC Złoty Dolar FIZ, Mundial 2006, Lokata inwestycyjna powiązana z kursem EUR/PLN (2 edycje), Lokata inwestycyjna powiązana z kursem USD/PLN oraz Lokata Europejski Rynek Nieruchomości. W przypadku tych rozwiązań inwestycyjnych inwestorzy wycofali jedynie wpłacony kapitał.
KBC Złoty Dolar FIZ był funduszem z ochroną kapitału, którego aktywa inwestowano w luksemburski subfundusz Fund Partners Kredyt Bank USD/PLN1. Część lokat mająca na celu osiągnięcie zysku uzależniona została od zmiany relacji cenowej USD względem PLN. Inwestycja, która w efekcie nie dała żadnego zysku wymagała niemal 3-letniego zaangażowania środków.
Mundial 2006 to z kolei produkt, który możliwość zarobku wiązał ze zmianą procentową kursu akcji 16 spółek światowego biznesu i wymagał wpłaty środków na okres 2 lat. W skład I-go koszyka wchodzili oficjalni sponsorzy Mistrzostw Świata FIFA 2006, w skład II-go ich konkurenci, spółki z tych samych branż, ale nie sponsorujące mistrzostw. Oprocentowanie lokaty uzależnione zostało od różnicy stóp zwrotu spółek z I-go i II-go koszyka na koniec pierwszego i drugiego roku trwania lokaty. Maksymalny zapowiadany zysk za 2-letni okres lokaty mógł wynieść 45%, skończyło się jednak na zwrocie zainwestowanych środków.
3-miesięczna Lokata inwestycyjna powiązana z kursem EUR/PLN (subskrypcja od października 2007 – stycznia 2008), która zakończyła działanie z wynikiem równym 0%, umożliwiała w wariancie optymistycznym osiągnięcie z góry znanej stopy zwrotu w wysokości 8% p.a. (dla wpłat w EUR) lub 9% p.a. (dla wpłat w PLN), w przypadku stabilizacji kursu EUR/PLN w przedziale 3,60-3,70 w chwili zakończenia lokaty.
Gdyby podzielić czas trwania produktów na inwestycje do roku, produkty nie dłuższe niż 3 lata a przekraczające 1 rok oraz na te, których czas trwania przekracza okres 3 lat, a następnie zestawić ich średnie stopy zwrotu to okaże się, że najlepiej sytuacja przedstawia się wśród produktów najdłuższych. Średni zwrot na tej grupie inwestycji wyniósł +6,7%. W drugiej grupie (1-3 lat) prym wiedzie opisywana wcześniej WARTA Zysk Azjatycki. Średnia arytmetyczna stopa zwrotu dla całej grupy produktów wynosi +3,6% – w tym samym czasie na lokacie bankowej zarobić można było nieco więcej, bo +4%. Najsłabiej wypadły natomiast struktury działające nie dłużej niż rok. Na 5 takich produktów aż 4 nie zdołały wypracować dodatkowego zysku, a średnia ich stóp zwrotu okazała się być o 1,7 pkt proc. gorsza od zysku, który przyniosłaby inwestycja w formie lokaty bankowej.
Jak widać wyniki produktów strukturyzowanych pozostawiają wiele do życzenia. Niewątpliwie poszerzyły one paletę możliwości lokowania kapitału i uczyniły wiele rynków bardziej dostępnymi, niewiele z nich może jednak zadowalać pod względem wysokości stóp zwrotu. Ich rzeczywiste wyniki obiegają bowiem w dosyć znaczny sposób od potencjalnych stóp zwrotu prezentowanych w materiałach marketingowych, mających zachęcać klientów do inwestycji.