A przecież, jak przyznaje Jerzy Martini, doradca podatkowy Baker & McKenzie, prawo do odzyskania nadwyżki podatku naliczonego jest jednym z zasadniczych praw przysługujących podatnikom.
Zasada neutralności wymaga, aby działalność gospodarcza opodatkowana VAT nie była obciążona kosztem tego podatku.
Nowela dla wybranych
Jak wyjaśnia Tomasz Michalik, doradca podatkowy w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy, w przypadku spółki cywilnej lub handlowej bez osobowości prawnej zwrot – po rozwiązaniu spółki – dostają wspólnicy. Zasada ta została wprowadzona ostatnią nowelizacją w art. 14 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.). Przepis jasno określa, kto i w jakiej proporcji może otrzymać zwrot podatku.
– Zwrot taki powinien być dokonany na rachunek bankowy byłego wspólnika – przypomina Jerzy Martini.
Tomasz Michalik przyznaje jednak, że w przypadku spółek kapitałowych (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnej) takiej możliwości nie ma. Dodaje, że na gruncie Ordynacji podatkowej wygląda na to, że nic się nie da zrobić.
– Potrzebna jest więc taka nowelizacja ustawy o VAT, aby rozwiązania opisane w art. 14 można było zastosować odpowiednio także w przypadku spółek z osobowością prawną – mówi ekspert.
Z drugiej strony – kontynuuje Tomasz Michalik – nie wyobrażam sobie, jak dzielić zwrot w spółce akcyjnej notowanej na giełdzie, gdzie akcjonariuszy mogą być tysiące. Jak się okazuje, praktyka stosowana przez likwidowane firmy jest bogatsza niż przepisy.
– Zazwyczaj spółka jednak czeka na zwrot VAT, nawet po formalnym wyrejestrowaniu i zawieszeniu lub zakończeniu działalności – mówi Tomasz Michalik.
W konsekwencji spółki kapitałowe nie likwidują rachunku w banku, żeby urząd skarbowy miał gdzie przelać pieniądze.
Jak organy podatkowe uzasadniały brak zwrotu nadwyżki VAT po likwidacji firmy ? Czy wykreślenie z rejestru podatników pozbawia go prawa do otrzymania zwrotu wynikającego ze skutecznie odliczonego w przeszłości podatku ? Co ETS potwierdził w sprawie C-317/94 Elida Gibbs ?
Łukasz Zalewski
Więcej: Gazeta Prawna 20.02.2009 (36) – str.7