Polacy znaleźli sposób na utrudniony dostęp do pożyczek gotówkowych oraz kart kredytowych – debet w koncie. Zadłużenie na rachunkach bieżących wzrosło w sierpniu o rekordową kwotę 1,6 mld zł. Jak wynika z danych NBP, to nie jedyny rekord minionych wakacji. Drugi padł na lokatach terminowych, które zwiększyły się o 7,3 mld zł.
Przejścia klientów z kredytów na kartach kredytowych oraz z niewielkich pożyczek gotówkowych do linii kredytowej w koncie można było się spodziewać już od dłuższego czasu. Ale, mimo że od dwóch lat słychać o zaostrzonych kryteriach udzielania pożyczek gotówkowych, odbieraniu kart kredytowych oraz ścinaniu limitów kredytowych na kartach, to jednak do tej pory debet w koncie na tym nie zyskiwał.
Kredyty i pożyczki udzielone osobom prywatnym przez banki (w mln zł)
Okres |
Konsumpcyjne |
w tym: |
Na nieruchomości |
||||||
w rachunku bieżącym |
związane z kartami kredytowymi |
||||||||
złotowe |
walutowe |
ogółem |
złotowe |
walutowe |
ogółem |
||||
VII 2011 |
129 451,7 |
9 970,1 |
139 421,8 |
10 720,5 |
13 843,7 |
119 056,0 |
185 348,4 |
304 404,5 |
|
VIII 2011 |
130 135,5 |
10 817,0 |
140 952,4 |
12 307,0 |
13 849,5 |
120 906,8 |
187 182,7 |
308 089,5 |
|
zmiana m/m |
0,53% |
8,49% |
1,10% |
14,80% |
0,04% |
1,55% |
0,99% |
1,21% |
|
683,74 |
846,88 |
1 530,62 |
1 586,48 |
5,80 |
1 850,73 |
1 834,29 |
3 685,03 |
Źródło: NBP, obliczenia własne
W sierpniu stało się inaczej. Jak wynika z danych NBP wartość zadłużenia na kontach w ciągu miesiąca wzrosła o 1,6 mld zł do 12,3 mld zł. Podczas gdy wcześniej zadłużenie osób prywatnych w rachunkach bieżących latami wahało się między 10 a 11 mld zł i nigdy nie padła bariera 12 mld zł. Dotychczasowym rekordem wzrostu popularności debetu było co najwyżej 0,4 mld zł.
Debet w koncie stoi za wzrostem kredytów konsumpcyjnych
To debetowi w koncie kredyty konsumpcyjne (złotowe) zawdzięczają wzrost wartości w sierpniu o niemal 0,7 mld zł do 130,1 mld zł. Kredyty na kartach kredytowych tym razem nie zmieniły się w porównaniu z lipcem. Ich wartość wyniosła ponad 13,8 mld zł.
Wygląda na to, że chęć sfinansowania wakacji poza deszczową ojczyzną i przygotowanie dzieci do szkół przysporzyło wielu nowych klientów na kredyty w ciężar konta. Na koniec sierpnia w ten sposób Polacy pożyczali już niemal co dziesiątą złotówkę (biorąc pod uwagę złotowe kredyty konsumpcyjne). Podobny udział w pożyczkach konsumpcyjnych debet w koncie miał ostatnio w połowie 2008 r. Jednak wcześniej w latach 2007 – 2006 udział debetu wynosił 15-20 proc.
Nie mniej ciekawy niż rosnący udział debetu w kredytach konsumpcyjnych jest odsetek złych kredytów w tej kategorii. Niestety trudno tu o odpowiedź, bo w statystykach złych kredytów, debet znajduje się w tej samej kategorii co pożyczki gotówkowe. Łączne dane dotyczące jakości obsługi pożyczek gotówkowych i pożyczek w ROR od dawna już nie napawają optymizmem. Na koniec lipca według KNF klienci nie oddawali na czas 20,05 proc. pożyczonych w ten sposób pieniędzy. To najgorszy wynik wśród wszystkich kredytów konsumpcyjnych, które ogółem mają kłopot z ratami dla 18,11 proc. pożyczonych pieniędzy.
Lato zmniejszyło popyt na kredyty mieszkaniowe
W sierpniu o sukcesach i rekordach nie można mówić w przypadku kredytów mieszkaniowych. Przybyło ich niecałe 1,9 mld zł. To pierwszy taki miesiąc od stycznia i lutego gdy przyrost złotowych kredytów na nieruchomości nie przekroczył 2 mld zł. Stało się tak, mimo, że w sierpniu kończyła się oferta kredytów z dopłatami do odsetek (program Rodzina na Swoim) na wyjątkowo korzystnych dla klientów zasadach. Jeśli chodzi o portfel kredytów walutowych wzrost zadłużenia klientów z tego tytułu w zdecydowanej większości był efektem wzrostu kursu euro i franka.
Przyrost kredytów na nieruchomości w PLN (mld zł, osoby prywatne)
Źródło: NBP, obliczenia własne
Prawdziwym hitem są obecnie lokaty terminowe
Gdy jednak spojrzy się na liczby to najgorętszym towarem w bankach są obecnie lokaty terminowe. Wartość depozytów terminowych klientów indywidualnych zwiększyła się w sierpniu o 7,3 mld zł.
Zobowiązania banków wobec osób prywatnych (w mln zł)
Okres |
Depozyty bieżące |
Lokaty |
||||
złotowe |
walutowe |
ogółem |
złotowe |
walutowe |
ogółem |
|
VII 2011 |
194 585,0 |
14 410,6 |
208 995,6 |
193 279,9 |
15 131,6 |
208 411,5 |
VIII 2011 |
192 545,9 |
14 125,0 |
206 670,9 |
200 165,9 |
15 531,4 |
215 697,2 |
zmiana m/m |
-1,05% |
-1,98% |
-1,11% |
3,56% |
2,64% |
3,50% |
-2 039,12 |
-285,62 |
-2 324,74 |
6 886,00 |
399,77 |
7 285,77 |
Źródło: NBP, obliczenia własne
Coraz atrakcyjniejsze oferty banków i coraz większe spadki na rynkach kapitałowych nakręcają koniunkturę na oszczędzanie w bankach. Po tym jak w lipcu przybyło na lokatach terminowych 3,9 mld zł, w sierpniu było to już prawie 7,3 mld zł. Choć wszystkich depozytów osób prywatnych przyrosło w sierpniu niecałe 5 mld zł. Klienci bowiem zmobilizowani wyższymi odsetkami na lokatach terminowych zdecydowali się przenieść 2,3 mld zł z ROR-ów i kont oszczędnościowych właśnie na lokaty terminowe.
Roczna zmiana proc. depozytów terminowych osób prywatnych
Źródło: NBP, obliczenia własne
W efekcie roczna dynamika przyrostu depozytów terminowych przekroczyła 11 proc., tak imponujący wzrost widać było ostatnio w listopadzie 2009 r. Wtedy właśnie wygasała, rozpętana jesienią 2008 r. wojna depozytowa.
Źródło: Open Finance