Osoby wsiadające do autobusu lub tramwaju bez biletu zadają sobie pytanie „uda się, czy nie uda?”. Wśród nich są jednorazowi gapowicze, którzy np. zapomnieli o ważności biletu, ale i tacy, którzy jeżdżą na „gapę” z premedytacją.
Niemal 35 tysięcy gapowiczów wpisanych do rejestru dłużników BIG InfoMonitor z długiem przekraczającym 27 mln zł dowodzi, że nie każdemu się udaje. Rekordzistka za karne opłaty mogłaby już sobie kupić niezły samochód.
Tylko w komunikacji miejskiej w stolicy w ubiegłym roku padł rekord przejazdów pasażerskich, było ich ponad 1,1 mld – wynika z danych warszawskiego ZTM. Mimo większej liczby przejazdów, liczba osób, którym wystawiono kary za brak ważnego biletu zmniejszyła się. Opłatę karną otrzymało 128 tys. osób o jedną czwartą mniej niż rok wcześniej. Jak podają statystyki stołecznego ZTM za 2015 r. wydane kary zapłaciło wówczas 52 proc. gapowiczów.
Nie tylko w warszawskiej komunikacji jest lepiej. Poprawę sytuacji obserwujemy również w rejestrze dłużników BIG InfoMonitor, gdzie liczba gapowiczów w ciągu roku obniżyła się z 38,3 tys. do 34,7 tys. Osoby te mają obecnie wpisanych 43,3 tys. informacji o niezapłaconych karach, średnio na jedną osobę przypada, więc 1,25 wpisu. Wśród wpisanych do BIG – 1 391 – to mieszkańcy Warszawy, których zaległości z powodu kar za jazdę bez ważnego biletu przekroczyły 0,74 mln zł. Długi gapowiczów z całej Polski warte są w BIG InfoMonitor 27,2 mln zł, średnio na jednego przypada 783 zł.
Podwójna kara za brak biletu
Co może być powodem tych spadków? Z pewnością fakt, że oszczędzanie na biletach się nie opłaca, co podkreślają eksperci z BIG InfoMonitor. – Firmy zarządzające komunikacją miejską i międzymiastową regularnie korzystają ze wsparcia miękkiej windykacji, czyli możliwości wpisania osoby, która nie zapłaciła w terminie mandatu za jazdę na gapę do rejestru dłużników BIG. Co wiąże się z tym, że za taką spontaniczną podróż poniesiemy podwójną karę – zaznacza Mariusz Hildebrand, wiceprezes BIG InfoMonitor.
– Raz, że zapłacimy dużo więcej, a dwa, że za zwłokę w spłacie możemy zostać wpisani do bazy, która uniemożliwi nam np. wzięcie kredytu czy podpisanie umowy na telefon czy internet – dodaje Mariusz Hildebrand. Do rejestru dłużników można już być wpisanym przy opóźnieniu przekraczającym 60 dni, na kwotę na co najmniej 200 zł. W wielu miastach kara za brak biletu przewyższa tę wartość. Dla przykładu w transporcie miejskim w stolicy „opłata dodatkowa”, jak nazywana jest tego typu kara, wynosi 38-krotność ceny normalnego biletu przesiadkowego, czyli 266 zł. W Krakowie jest to 240 zł, podobnie w Częstochowie, gdzie stanowi 80-krotność ceny biletu jednorazowego miejskiego normalnego. W Kolejach Śląskich opłata dodatkowa wynosi 190 zł, a w PKP InterCity – 650 zł, czyli równowartość 50-krotności najtańszego biletu.
Na Mazowszu i Wielkopolsce najwięcej podróżujących na gapę
Jak wynika z bazy BIG InfoMonitor najwięcej nieuczciwych pasażerów zamieszkuje Mazowsze, co wiąże się z najwyższą wartością łącznych długów z tego tytułu w tym regionie (ponad 4 mln zł). Tuż za Mazowszem znajdują się województwa: wielkopolskie, śląskie i pomorskie. Pomorze choć na 4. miejscu jeśli chodzi o liczbę dłużników, plasuje się na drugim pod względem kwoty zadłużenia. Największy średni dług przypada województwom: kujawsko-pomorskiemu i zachodniopomorskiemu.
|
Województwo |
Liczba dłużników |
Kwota zadłużenia |
Średni dług |
|
MAZOWIECKIE |
6 202 |
4 094 645 |
660 |
|
WIELKOPOLSKIE |
5 964 |
3 833 554 |
643 |
|
ŚLĄSKIE |
4 876 |
3 751 716 |
769 |
|
POMORSKIE |
4 374 |
4 079 199 |
933 |
|
MAŁOPOLSKIE |
2 863 |
2 022 561 |
706 |
|
DOLNOŚLĄSKIE |
1 876 |
1 690 952 |
902 |
|
PODKARPACKIE |
1 553 |
1 193 885 |
769 |
|
ZACHODNIOPOMORSKIE |
1 423 |
1 348 893 |
948 |
|
KUJAWSKO-POMORSKIE |
1 167 |
1 549 149 |
1 327 |
|
WARMIŃSKO-MAZURSKIE |
1 112 |
875 866 |
787 |
|
ŚWIĘTOKRZYSKIE |
893 |
718 256 |
804 |
|
LUBELSKIE |
770 |
659 311 |
856 |
|
LUBUSKIE |
518 |
454 186 |
877 |
|
PODLASKIE |
472 |
411 225 |
871 |
|
OPOLSKIE |
400 |
366 127 |
915 |
|
ŁÓDZKIE |
273 |
161 134 |
590 |
|
SUMA |
34 738 |
27 210 659 |
783 |
W średnim wieku bez biletu
Pokusa jazdy na gapę nie jest bynajmniej domeną osób młodych. Na 34 738 osób, jedna trzecia to pasażerowie którzy ukończyli 35 lat. Gapowicze między 35 a 44 rokiem życia stanowią najliczniejszą grupę dłużników uwzględniając poszczególne grupy wiekowe. Co charakterystyczne zdecydowanie przeważają też mężczyźni. Czterech na pięciu gapowiczów to właśnie panowie.
|
Gapowicze w podziale na wiek i płeć |
|||
|---|---|---|---|
|
Wiek |
Kobieta |
Mężczyzna |
Łącznie |
|
1. |
14 |
16 |
30 |
|
2.18-24 |
679 |
1 353 |
2 032 |
|
3.25-34 |
1 624 |
6 280 |
7 904 |
|
4.35-44 |
1 976 |
10 217 |
12 193 |
|
5.45-54 |
1 058 |
5 188 |
6 246 |
|
6.55-64 |
915 |
3 959 |
4 874 |
|
7.65+ |
273 |
1 186 |
1 459 |
|
Suma końcowa |
6 539 |
28 199 |
34 738 |
Kobiety też jeżdżą na gapę
Pierwsze miejsce w niemal 35 tys. gronie dłużników-gapowiczów przypada jednak kobiecie. Najwyższa zaległość odnotowana w rejestrze dłużników BIG InfoMonitor za jazdę bez biletu należy do mieszkanki województwa pomorskiego. Jej dług z tytułu nieopłaconej kary przekroczył już 58 tys. zł. Mogłaby za to już kupić niezły samochód, od Opla, przez Suzuki, Citroena po Mazdę. A także, jeśli korzysta z komunikacji miejskiej, pełnopłatny bilet miesięczny (107 zł) w Gdańsku na ponad 542 miesiące, czyli ponad 45 lat. Wśród tych rekordzistów tylko 3 ma czyste sumienie i nie ma innych nieuregulowanych płatności.
Pozostali są wpisani do BIG InfoMonitor również z innych powodów, np. nie płacą za czynsz czy telefon.
| Gapowicze – rekordziści w województwach | ||
|---|---|---|
|
Województwo |
Kwota zaległości w zł |
Płeć |
|
POMORSKIE |
58 215 |
K |
|
KUJAWSKO-POMORSKIE |
23 849 |
K |
|
ZACHODNIOPOMORSKIE |
21 980 |
K |
|
MAZOWIECKIE |
12 515 |
M |
|
ŚWIĘTOKRZYSKIE |
10 411 |
M |
|
ŚLĄSKIE |
9 368 |
M |
|
WIELKOPOLSKIE |
8 744 |
M |
|
DOLNOŚLĄSKIE |
7 831 |
M |
|
WARMIŃSKO-MAZURSKIE |
5 059 |
M |
|
MAŁOPOLSKIE |
4 948 |
M |
|
PODLASKIE |
3 784 |
M |
|
ŁÓDZKIE |
3 584 |
M |
|
PODKARPACKIE |
3 515 |
M |
|
LUBELSKIE |
3 256 |
M |
|
OPOLSKIE |
3 162 |
M |
|
LUBUSKIE |
2 855 |
M |
Na liście prezentującej rekordzistę-gapowicza z każdego województwa znalazły się trzy kobiety, wszystkie pochodzą z Polski Północnej i mają najwyższe długi z tytułu kar za jazdę bez biletu wśród wojewódzkich rekordzistów. Za rekordzistką z Trójmiasta, na drugim miejscu uplasowała się mieszkanka kujawsko-pomorskiego, z blisko 24 tys. zł zaległości, a na trzecim miejscu gapowiczka z woj. zachodniopomorskiego z kwotą bliską 22 tys. zł.
BIG InfoMonitor