„Najważniejsze wskaźniki świadczą o tym, że rok 2014 będzie rokiem ożywienia gospodarczego. Eksport i prywatne inwestycje przyczynią się do tego, że ożywienie to będzie najbardziej wyraźne w krajach wysoko rozwiniętych. Oczekujemy, że w Stanach Zjednoczonych tempo wzrostu gospodarczego wyniesie 2,5 procent, w Japonii 2,3 procent, zaś w strefie euro 1,5 procent. Także rynki wschodzące, takie jak kraje Europy Środkowo-Wschodniej,1 będą się rozwijać w umiarkowanym tempie – nieco poniżej 2 procent”, mówi Peter Brezinschek, główny analityk Raiffeisen Research, prognozując sytuację na rynkach w 2014 roku.
Europa Środkowo-Wschodnia: tempo wzrostu w Europie Środkowej będzie wyższe niż w WNP
„Szczególnie wysokiego tempa wzrostu gospodarczego – około 2,3 procent – spodziewamy się w krajach Europy Środkowej. To wyraźnie więcej niż prognozowane tempo wzrostu w krajach Europy Południowo-Wschodniej (1,7 procent) i Wspólnocie Niepodległych Państw (1,6 procent). W Europie Środkowej sytuacja będzie najlepsza w Polsce, Czechach i na Słowacji. Tempo wzrostu gospodarczego na Węgrzech będzie bardziej umiarkowane (1,5 procent), natomiast w Słowenii recesja prawdopodobnie utrzyma się jeszcze w 2014 roku,” dodaje Brezinschek. Warto zwrócić uwagę, że kraje o silnych powiązaniach eksportowych z Niemcami odniosą szczególnie duże korzyści i dlatego Europa Środkowa wyprzedzi Rosję i Ukrainę pod względem tempa wzrostu gospodarczego.
Sytuacja polityczna w Europie Środkowo-Wschodniej: wybory i zmiany w systemach podatkowych i prawnych czynnikami niepewności
W 2014 roku odbędą się wybory w kilku krajach Europy Środkowo-Wschodniej; analitycy Raiffeisen Research oczekują jednak, że reakcja rynków na te zdarzenia będzie neutralna. Tylko przedterminowe wybory w Słowenii i destabilizacja nowego rządu na Węgrzech mogą wywołać negatywne reakcje rynku. Istotnym obciążeniem dla rynków może się natomiast okazać wejście w życie nowych podatków i nowych przepisów. Wciąż nie sposób przewidzieć wpływu reformy systemu emerytalnego w Polsce na rynek akcji i obligacji.
Banki centralne: koniec nadwyżek płynności i konsekwencje dla rynków finansowych
Mimo ogłoszonej we wrześniu 2013 roku zaskakującej decyzji amerykańskiego Fedu o kontynuacji programu zakupu obligacji, eksperci Raiffeisen Research spodziewają się, że od pierwszego kwartału 2014 roku nastąpi ograniczenie tego programu. „Koniec nadwyżek płynności w Stanach Zjednoczonych będzie mieć istotne konsekwencje dla rynków finansowych. Uważamy jednak, że do tego czasu wzrost gospodarczy będzie czynnikiem dominującym. Należy mimo to oczekiwać trudności w Indiach, Brazylii i innych rynkach wschodzących, gdyż problemy strukturalne w tych krajach nie zostały jeszcze rozwiązane,” twierdzi Brezinschek. Skutki tego procesu w krajach Europy Środkowo-Wschodniej będą chwilowe i umiarkowane, gdyż ich uzależnienie od zagranicznego kapitału bardzo się zmniejszyło. Analitycy Raiffeisen Research spodziewają się, że kurs dolara wzmocni się w pierwszej połowie 2014 roku w związku ze wspomnianą zmianą polityki fiskalnej.
Chiny: miękkie lądowanie spowoduje spadek cen surowców i umocnienie się chińskiej waluty
W październiku i listopadzie przywódcy Chin podjęli szereg decyzji w sprawie reform. Oprócz reform gospodarczych, mających na celu wzmocnienie orientacji rynkowej i zwiększenie prywatnej konsumpcji, w 2014 roku nastąpi dalsza liberalizacja transferów kapitału oraz kursów walutowych. Analitycy Raiffeisen Research uważają, że chiński juan będzie się powoli umacniać w stosunku do USD, choć nie można wykluczyć ryzyka szybkiego wzrostu tego kursu. Europejscy eksporterzy skorzystają natomiast w 2014 roku na wyższym kursie dolara do euro.
Europa na drodze do unii bankowej
4 listopada 2014 roku Europejski Bank Centralny (EBC) przejmie nadzór nad pierwszym filarem unii bankowej, czyli Europejskim Organem Nadzoru Bankowego (EBA). W poprzedzającym to zdarzenie okresie 124 banki w strefie euro uznane za banki o znaczeniu systemowym zostaną poddane procedurze oceny jakości aktywów (AQR) i testom warunków skrajnych. Eksperci Raiffeisen Research nie sądzą, aby wyniki oceny jakości aktywów miały mieć ujemny wpływ na rynki – wprost przeciwnie, uważają oni, że proces ten spowoduje wyjaśnienie rzeczywistej sytuacji w bankach. Aż do dnia publikacji wyników w październiku 2014 roku, banki będą mogły podjąć kroki zaradcze wobec ewentualnego niedoboru kapitału; okoliczność tę eksperci także uznali za bardzo korzystną.
„Taka wszechstronna ocena będzie stanowić solidną podstawę przy porównywaniu banków w przyszłości. To, czy dzięki ocenie cały system bankowy stanie się bardziej stabilny i odporny na sytuacje kryzysowe będzie zależało także od tego, jak zostaną skonstruowane pozostałe dwa filary unii bankowej. Także wysokie odpisy na pokrycie ryzyka banków będą mogły zostać zredukowane,” konkluduje Brezinschek, pozytywnie oceniając postępy Europy na drodze do unii bankowej.
Struktura portfela: mimo wyższego ryzyka, akcje nadal bardziej atrakcyjne niż obligacje
Wprawdzie w 2014 roku płynność finansowa nie będzie już wywierać tak silnego wpływu na rynki kapitałowe, to jednak akcje nadal będą atrakcyjne dla inwestorów. Ogólne ożywienie koniunktury będzie mieć dodatni wpływ na zyski przedsiębiorstw. Niedawne silne wzrosty cen zaważyły na bardziej optymistycznej wycenie, w związku z czym w ciągu całego roku możliwe będą znaczące, choć tylko przejściowe spadki cen. Niemniej jednak, przewaga akcji nad obligacjami korporacyjnymi i skarbowymi utrzyma się także w nadchodzącym roku. Stefan Maxian, główny analityk Raiffeisen Centrobank, oczekuje, że w perspektywie średniookresowej akcje firm europejskich ponownie przyniosą wyższe zyski w następstwie słabego tempa wzrostu w ubiegłym roku. W ciągu najbliższych 12 miesięcy najbardziej atrakcyjne pozostaną branże energetyczna i surowcowa oraz sektor finansowy.
Wysokie koszty przebudowy niemieckiego systemu energetycznego
Eksperci obliczyli, że koszty przebudowy niemieckiego systemu energetycznego poniesione przez budżet, a więc ostatecznie także przez konsumentów, wyniosą około 335 miliardów euro. Wciąż jednak nie jest jasne, jak rezerwy energii będą uzupełniane. Czas dla nowych inwestycji w sieci energetycznej jest krótki, gdyż już w 2015 roku nastąpi odłączenie od sieci pierwszych elektrowni. Nie zakończono również prac nad pomiarem planowanej redukcji przydziału zielonej energii elektrycznej. Rynki kapitałowe oczekują w nadchodzącym roku rzeczywistych rozwiązań, mogących zagwarantować zaopatrzenie w energię ze źródeł odnawialnych i będą uważnie śledzić postępy w tej dziedzinie.
Wzrost cen ropy naftowej
Analitycy Raiffeisen Centrobank spodziewają się umiarkowanego wzrostu cen ropy naftowej do około 115 USD za baryłkę (2013: 100 USD za baryłkę) w 2014 roku. Wzrost gospodarczy w krajach wysoko rozwiniętych powoduje, że popyt jest tam wysoki, natomiast na rynkach wschodzących popyt ten jest stosunkowo słaby. „Osiągnięte niedawno porozumienie w sprawie irańskiego programu nuklearnego będzie mieć tylko nieznaczny wpływ na podaż ropy naftowej, gdyż sankcje w tej dziedzinie zostaną utrzymane. Ponadto, konflikty w tym regionie, zwłaszcza w Syrii, będą nadal wpływać na podaż ropy naftowej w nadchodzącym roku,” stwierdził Maxian.
Technologia: Internet przedmiotów, płatności mobilne i drukarki 3D
Eksperci Raiffeisen Centrobank uważają, że rok 2014 może zapoczątkować nowe tendencje w sektorze zaawansowanych technologii. Głównym tematem jest dalszy rozwój „inteligentnych przedmiotów”, wyposażonych w funkcje realizowane dotychczas przez komputery PC (tzw. „Internet przedmiotów” (Internet of Things, IoT). Technologie IoT stosowane są obecnie na szeroką skalę w logistyce i branży elektroniki użytkowej – dziedzina zastosowań tych rozwiązań stale się jednak rozszerza.
Drugim dominującym tematem są drukarki 3D, których znaczenie w 2014 roku powinno wzrosnąć. Technologia ta ma szansę zrewolucjonizować modele biznesowe, umożliwiając produkowanie krótkich serii, zmniejszenie zużycia surowców i znaczące przyspieszenie procesu produkcji.
W 2014 roku należy też oczekiwać przełomowych zmian w dziedzinie płatności mobilnych (za pomocą smartfonów). Interesującym aspektem tego zagadnienia jest konflikt interesów między korporacjami (dostawcami/usługodawcami), firmami telekomunikacyjnymi i bankami.
„Wszystkie trzy procesy otwierają możliwości całkowitego zrewolucjonizowania tradycyjnych modeli biznesowych przez producentów czujników, siłowników, mikrokontrolerów i oprogramowania,” stwierdza Maxian.