SEPA a karty debetowe w ujęciu MasterCard Europe

Karty płatnicze odgrywają kluczowe znaczenie dla ekonomicznego funkcjonowania Europy. Obecnie, dzięki akceptacji w 22 milionach punktów usługowo-handlowych na całym świecie, ich użytkowanie nie jest w żaden sposób ograniczone przestrzennie. Są to jedyne środki płatnicze powszechnie stosowane w świecie wirtualnym – obszarze handlowym, intensywnie rozwijanym przez Europę.

Karty stanowią jedyną realną alternatywę dla gotówki – która stosowana w 70% wszystkich transakcji, stanowi obecnie jedyny, w pełni zgodny i używany środek płatniczy w kontekście SEPA. Uporządkowanie płatności kartowych jest nieodzowne, o ile SEPA ma powstać w oparciu o skuteczne i zorientowane na przyszłość systemy płatnicze.

MasterCard Europe, jak również jego poprzednik – Europay International, był twórcą ogólnoeuropejskich płatności na długo przed wprowadzeniem wspólnej waluty. Już w latach 60-tych XX wieku wprowadził euroczek, pozwalający na dokonywanie międzynarodowych płatności. Ponadto, możliwość korzystania z kart w rosnącej sieci bankomatów w całej Europie dodatkowo poszerzyła ich funkcjonalność, prowadząc do przekształcenia ich w produkt debetowy stosowany w punktach sprzedaży detalicznej, tak charakterystyczny dla współczesnego rynku kartowego. W 2004 roku minęło 40 lat od momentu, gdy pierwsze karty kredytowe MasterCard pojawiły się w Europie. Ta rocznica przypomina o tym, że system płatniczy MasterCard jest pionierem płatności transgranicznych.

U progu powstania jednolitego rynku dla 456 milionów europejskich konsumentów, MasterCard jest systemem, spełniającym wszystkie wymogi SEPA. Produkty systemu w pełni kompatybilnie działają na skalę międzynarodową. MasterCard zapewnia swobodny dostęp do swojego systemu każdej, odpowiednio uregulowanej instytucji finansowej, a zasady funkcjonowania oraz standardy tego systemu są przejrzyste, spójne i mają globalny zasięg. Organizacja dysponuje obecnie silną i prężną europejską strukturą zarządzania, zapewnia równorzędne warunki dla banków członkowskich oraz strukturę licencyjną, która pozwala na wydawanie i akceptację kart w całym Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Maestro, jako debetowy znak MasterCard, jest widoczny na prawie 250 milionach kart w samej tylko Europie, a liczba państw, które wykorzystują Maestro jako krajowy system debetowy, stale rośnie. Maestro stanowi gotowe, debetowe rozwiązanie dla SEPA. Natomiast MasterCard MoneySend, dzięki wykorzystywaniu istniejącej sieci MasterCard dla przelewów z karty na kartę (tzw. person-to-person oraz business-to-person), ułatwia dalszy rozwój SEPA w całej Europie.

Do dyspozycji banków europejskich pozostają funkcjonujące już struktury, zasady i standardy, sieci oraz produkty, które mogą zostać wykorzystane przez banki w Europie w celu przyspieszenia wdrożenia SEPA dla kart. Jednakże, na drodze do skutecznego, opartego na kartach obszaru płatniczego występują również potencjalne trudności, które muszą zostać wyeliminowane.

Po pierwsze, władze, instytucje ustawodawcze, banki i sprzedawcy detaliczni powinni popierać płatności bezgotówkowe zamiast innych, mniej efektywnych metod. Dla przykładu, gotówka jest kosztowna, niebezpieczna, a także, w porównaniu z kartami, ogranicza wydatki konsumentów. Zazwyczaj nie bierze się pod uwagę jej rzeczywistych kosztów. Wydatki związane z funkcjonowaniem punktów sprzedaży detalicznej, wprowadzania zabezpieczeń, a także straty wynikające z kradzieży często są pomijane, natomiast kosztów społecznych (na przykład dystrybucji) wcale nie bierze się pod uwagę.

Po drugie, duża odpowiedzialność spoczywa na instytucjach ustawodawczych. Płatności kartą z reguły są podobne, niezależnie od tego, czy są dokonywane w ramach jednego kraju, czy przekraczają granice państw. Jednakże mimo to, stosowane procedury różnią się w poszczególnych krajach (także na poziomie Unii Europejskiej), co stanowi przeszkodę dla dokonywania transakcji kartowych na obszarze całej Europy. Takiej uregulowanej płaszczyzny do działania wydaje się brakować w przypadku kart płatniczych. W rzeczywistości, skuteczne, czterostronne schematy, takie jak MasterCard i Visa, poddawane są szczegółowej kontroli, podczas gdy, mniej efektywne schematy trójstronne, już nie.

Po trzecie, należy ustrzec się przed tym, aby znoszenie granic w obrębie zjednoczonej Europy nie zostało dokonane tylko po to, aby zbudować nowe bariery pomiędzy Europą, a resztą świata. Konsumenci chcą mieć możliwość dokonywania zakupów na całym świecie, w związku z tym należy zapewnić im jednolite procedury dotyczące posługiwania się kartami, które nie kończą się na granicach Europy. Karty muszą pozostać globalne i dostępne, o ile mają stanowić dominującą formę płatności w XXI wieku.

Ostatecznie musimy być pewni, że Jednolity Europejski Obszar Płatniczy dla kart zostanie oparty na wystarczająco mocnych podstawach. Oznacza to wykorzystanie istniejących struktur, o ile chcemy uniknąć wyważania otwartych drzwi. Czterostronne schematy płatności, takie jak MasterCard, już działają dzięki skutecznym, ogólnoeuropejskim sieciom, produktom i zasadom zarządzania. Powielanie ich poprzez tworzenie nowych schematów lub łączenie działań o zasięgu wyłącznie krajowym, w sposób nieunikniony będzie wiązało się z ponoszeniem większych kosztów, a także spowoduje niepewność, przez co odłoży w czasie urzeczywistnienie idei spójnego europejskiego społeczeństwa bezgotówkowego, na które wszyscy czekamy.

MasterCard z pełnym zaangażowaniem popiera ideę SEPA dla kart, która przyniesie całkowicie nowy kształt rynku płatności, a także dostarczy wymierne korzyści wszystkim zaangażowanym stronom – bankom, punktom handlowo-usługowym, klientom, jak również całej gospodarce.