Firmy ubezpieczają się przeciwko ryzykom, które ich nie martwią – główną motywacją jest przewaga komercyjna, a nie ochrona przed szkodą. Europejskie firmy uwolniły w ten sposób już dziesiątki milionów euro z rezerw bilansowych, a inwestorzy przyspieszyli procesy likwidacji funduszy. Ubezpieczenia Ryzyk Specyficznych (SRI) wykracza poza transakcje M&A, znajdując zastosowanie w energetyce odnawialnej, zarządzaniu funduszami, reorganizacjach korporacyjnych i uwalnianiu zamrożonego kapitału.
Podczas gdy tradycyjne ubezpieczenia W&I (Warranties & Indemnities) koncentrują się na ochronie przed nieznanymi ryzykami w transakcjach fuzji i przejęć, Ubezpieczenia Ryzyk Specyficznych (Specific Risk Insurance – SRI) przyjmują odwrotne podejście. Zamiast chronić przed tym, co nieznane, SRI umożliwia firmom strategiczne zarządzanie ryzykami, które już zostały zidentyfikowane.
– Kluczowym elementem SRI jest pozornie paradoksalna sytuacja: firmy ubezpieczają się przeciwko ryzykom, które nie stanowią dla nich głównego źródła obaw. Główną motywacją nie jest strach przed samym ryzykiem, lecz chęć uzyskania znaczącej przewagi komercyjnej poprzez jego transfer – mówi Piotr Niczko, Senior M&A Broker, Europa Centralna, Departament AMATS (Fuzje & Przejęcia oraz Rozwiązania Transakcyjne), Aon Polska.
Szerokie zastosowanie poza M&A
Choć SRI pierwotnie rozwijało się w kontekście transakcji M&A, obecnie znajduje zastosowanie w znacznie szerszym spektrum sytuacji biznesowych:
- Sektor energii odnawialnej: SRI zapewnia komfort potencjalnym kredytodawcom, którzy bez takiej ochrony mogliby odmówić finansowania projektów z uwagi na znane, choć mało prawdopodobne ryzyka wpływające na taryfę gwarantowaną.
- Zarządzanie funduszami: Ubezpieczenie umożliwia menedżerom funduszy osiągnięcie całkowitego kosztu kapitału znacznie poniżej poziomu tradycyjnych struktur funduszowych.
- Likwidacja funduszy: SRI pozwala sponsorom na przyspieszenie wypłat dystrybucji przed upływem okresu przedawnienia roszczeń z tytułu historycznych gwarancji.
- Reorganizacje korporacyjne: Ubezpieczenie ułatwia restrukturyzację poprzez transfer określonych ryzyk prawnych lub operacyjnych.
Konkretne korzyści biznesowe
SRI oferuje szereg wymiernych korzyści komercyjnych, jak unikanie rachunków zastrzeżonych (escrow) w transakcjach M&A, uwolnienie zamrożonego kapitału z rezerw bilansowych czy zwiększenie pewności dla kredytodawców w projektach infrastrukturalnych. Pomagają również w ochronie portfela inwestycyjnego przed określonymi ryzykami, w monetyzacji warunkowych należności czy w poprawie efektywności operacyjnej poprzez transfer ryzyk.
– Mamy już wiele przykładów efektywnego wykorzystania ubezpieczenia SRI. Jednym z nich jest europejska firma z sektora dóbr konsumenckich, która posiadała fundusze klientów o wartości dziesiątek milionów euro. Po trzech latach były rzadko wypłacane, a po dziesięciu latach przechodziły na własność firmy. Dzięki SRI firma mogła uwolnić rezerwę bilansową i przenieść te środki do rachunku zysków i strat jako przychód. Natomiast dzięki polisie SRI zabezpieczającej przed roszczeniami związanymi z likwidacją funduszu, podmiot półpaństwowy odzyskał dziesiątki milionów euro zamrożonych przez ponad dekadę w wyniku bankructwa banku podczas kryzysu finansowego 2007-2008 – dodaje Piotr Niczko.
Kluczowe Wymagania dla SRI
Aby ryzyko mogło być objęte ubezpieczeniem SRI, musi spełniać kilka podstawowych kryteriów:
- Motywacja: Głównym celem musi być osiągnięcie przewagi komercyjnej, a nie ochrona przed rzeczywistym ryzykiem.
- Wyrównanie: Ubezpieczyciele preferują sytuacje, gdy ubezpieczony zachowuje część ryzyka lub uczestniczy w nim poprzez koubezpieczenie.
- Dostęp do informacji: Ubezpieczyciele muszą być w stanie przeprowadzić szczegółową analizę ryzyka w oparciu o dostępne fakty i argumenty prawne.
- Niskie prawdopodobieństwo szkody: Ubezpieczyciele muszą dojść do wniosku, że ubezpieczone ryzyko prawdopodobnie nie spowoduje szkody.
Przyszłość SRI w Polsce
Wraz ze wzrostem świadomości na temat możliwości SRI, rozwiązanie to znajdzie zastosowanie w coraz szerszym spektrum sytuacji biznesowych. Choć nie stanowi panaceum na wszystkie problemy, przy kreatywnym podejściu i odpowiednim strukturyzowaniu może być zastosowane w niemal każdej sytuacji w celu ograniczenia ryzyka, przyspieszenia transakcji i – co najważniejsze – tworzenia wartości.
W kontekście polskiego rynku, gdzie obecnie tylko 15-20% transakcji M&A korzysta z ubezpieczenia W&I (wobec ponad 50% w Europie Zachodniej), SRI może stać się kolejnym krokiem w kierunku profesjonalizacji zarządzania ryzykiem korporacyjnym i zwiększenia efektywności procesów biznesowych.
Źródło: Aon Polska