Na styczniowy, rekordowy jak dotychczas spadek wartości akcji posiadanych przez fundusze złożyła się ich przecena, która zredukowała ich wartość o 14,77 mld PLN oraz sprzedaż walorów przez zarządzających – 4,06 mld PLN.
Fundusze inwestycyjne zmuszone umorzeniami jednostek sprzedały akcje za szacowaną przez nas wartość 5,33 mld PLN, a fundusze emerytalne dokupiły ich za około 1,27 mld PLN. Kolejny więc raz silne spadki na GPW zostały wykorzystane przez OFE do okazyjnych zakupów.
Z monitorowanych grup funduszy polskich akcji, mieszanych i stabilnego wzrostu najwięcej akcji sprzedały fundusze akcyjne. Zrealizowana przez nie sprzedaż akcji o wartości 3,5 mld PLN, stanowiła 70% wartości środków, które zostały wypłacone przez ich klientów. W przypadku funduszy mieszanych 1,7 mld sprzedanych akcji stanowiło 33% wartości wypłat, a w przypadku funduszy stabilnego wzrostu praktycznie nie mieliśmy do czynienia ze sprzedażą akcji (zaledwie 20 mln PLN).
Dane te wskazują, że w styczniu doszło do zwiększenia średniego, ważonego aktywami udziału akcji w portfelach funduszy akcyjnych. Powodów takiego zachowania zarządzających może być kilka. Jeden z nich to wiara, iż silna przecena akcji, jak i umorzenia jednostek wyhamują i że niebawem może nastąpić odbicie. Kolejny powód to niechęć lub wręcz niemożność sprzedawania akcji za wszelką cenę (zwłaszcza spółek mało płynnych). Innym powodem zwiększenia udziału akcji w portfelu może być chęć zakupów przecenionych, a dzięki temu bardziej atrakcyjnych dla zarządzających spółek. W styczniu odnotowaliśmy szereg komunikatów emitentów o przekroczeniu w górę udziału funduszy inwestycyjnych w ich akcjonariacie. Tak więc w parze ze sprzedażą akcji szły również zakupy. Gdyby nie paniczna chęć wycofywania środków z funduszy przez ich klientów, mielibyśmy zapewne do czynienia z bardzo silnym odreagowanie spadków jeszcze styczniu – tak jak to miało miejsce w latach poprzednich. Tym razem scenariusz ten nie zdziałał. Zbyt silna negatywna presja rynków zagranicznych oraz kilkumiesięczny trend spadkowy „zmęczył” posiadaczy jednostek i wywołał niekontrolowaną lawinę umorzeń. Nie było więc szans na zaktywizowanie się większego popytu ze strony funduszy. Bardzo negatywny sentyment klientów funduszy powoduje, że obecne uspokojenie koniunktury ma bardzo kruchy charakter. Kolejne negatywne wiadomości i zjawiska pochodzące z rynków międzynarodowych mogą wywołać dalszą falę umorzeń i wywołać kolejną falę spadków na GPW.
Mimo, że średnie zaangażowanie funduszy inwestycyjnych w polskie akcje wzrosło, to jednak widełki, w jakich poruszają się zarządzający poszerzyły się. W tych samych grupach różnice pomiędzy najmniej i najwięcej zaangażowanymi w akcje funduszami osiągają poziom 20 punktów procentowych. A w przypadku funduszy akcyjnych dochodzą nawet do 40 punktów. Na uwagę zasługuje jeszcze fakt, że silnie obniżył się udział portfela akcyjnego w łącznym portfelu inwestycyjnym OFE.
Akcje notowane na rynku regulowanym i nieregulowanym oraz akcje NFI stanowiły na koniec stycznia 32% ich łącznego portfela inwestycyjnego. Miesiąc wcześniej było to 35%.