Udział wierzytelności spornych, w ogólnym bilansie nieuregulowanych przez kontrahentów płatności, ma decydujący wpływ na płynność finansową przedsiębiorstwa. Działania zmierzające do ich odzyskania są czasochłonne i obciążone dużym ryzykiem niepowodzenia. Skala tego zjawiska ma istotny wpływ na obowiązujące na danym rynku praktyki płatnicze.
Problem wierzytelności spornych dotyczy aż 23% badanych podmiotów, co może stanowić do 15% wartości wszystkich nieuregulowanych przez kontrahentów długów. Jest to sytuacja szczególnie groźna dla dostawców, którzy kredytują około 92% zawieranych transakcji. Problem wierzytelności spornych należy rozpatrzeć w kontekście wydłużających się, standardowo przyjętych terminów płatności. W przypadku, gdy są one odroczone na dłuższy okres czasu, zwiększa się prawdopodobieństwo wystąpienia zjawiska wyłudzenia, czyli sytuacji kiedy odbiorca nie ma zamiaru płacić za otrzymany towar. W tym przypadku uzyskanie należności jest szczególnie trudne, gdyż wiąże się z długim i kosztownym postępowaniem sądowym. W kontekście przedstawionych statystyk, dotyczących prowadzonych działań, mających na celu zabezpieczenie się przed ryzykiem utraty płynności finansowej, oznacza to wyrzeczenie się, przez część przedsiębiorców, konkretnej części swoich przychodów.
Wobec pozostałych obciążeń finansowych stanowi to poważne zagrożenie dla funkcjonowania przedsiębiorstwa, co może doprowadzić nawet do upadłości.
Ważnym elementem charakteryzującym bezpieczeństwo przeprowadzania transakcji w danym kraju jest informacja o stosowanych przez przedsiębiorców zabezpieczeniach. Badanych poproszono o wskazanie stosowanych działań na wypadek wystąpienia sporu dotyczącego wierzytelności. 24% przedsiębiorstw nie stosuje żadnej formy zabezpieczeń, 20% stara się odzyskać swoje pieniądze w drodze postępowania sądowego, 15% badanych podejmuje działania mające na celu egzekucję należności (nie muszą być one związane z przekazaniem zlecenia do profesjonalnej firmy windykacyjnej, ale mogą oznaczać egzekucję prowadzoną we własnym zakresie), a 15% stosuje rozliczenia za pomocą weksli. 11% przedsiębiorców zabezpiecza zawierane z kontrahentami kontrakty odpowiednimi zastrzeżeniami, a zaledwie 9% z nich korzysta z ubezpieczenia.
Należy zwrócić uwagę na fakt, że kwestia należytego zabezpieczenia własnej płynności finansowej nie jest działaniem zorientowanym wyłącznie na stabilność danego przedsiębiorstwa, lecz wpływa na funkcjonowanie całego łańcucha przepływu towarowego. W przypadku, gdy aż 24% firm nie zabezpiecza się w żaden sposób na wypadek wystąpienia spornych wierzytelności, istnieje bardzo realne zjawisko wystąpienia tzw. „efektu domina”. Niewypłacalność jednego uczestnika wymiany handlowej pociąga za sobą problemy z płynnością u innych partnerów. Zagrożenie płynące z wierzytelności spornych jest większe, gdyż pojawia się dopiero po dłuższym czasie. Działania doraźne, nawet gdy prowadzą do finalnego odzyskania środków finansowych, mogą przynieść skutek z dużym opóźnieniem. Tymczasem nawet takie narzędzia jak windykacja można stosować zapobiegawczo, zawierając umowę z profesjonalnym windykatorem i załączając klauzulę o planowanych działaniach, już w kontrakcie z odbiorcą, co ma silne działanie motywujące. Najskuteczniejszym sposobem zabezpieczenia jest transfer całego ryzyka na jednostkę zewnętrzną, którą może być ubezpieczyciel kredytu kupieckiego. W tym wypadku, współpraca partnerska umożliwia określenie zagrożeń przed ich wystąpieniem i znaczną redukcję udziału wierzytelności spornych. Firma unika ryzyka korzystając z informacji gospodarczej zapewnionej przez instytucję, dodatkowo może liczyć na wypłatę odszkodowania w przypadku nieprzewidzianych sytuacji.