Zakupy internetowe z bezpiecznym systemem płatności

Każdego roku dostęp do internetu ma coraz większa liczba osób. Wraz ze wzrostem liczby użytkowników internetu, ciągle rośnie też grono chętnych na e-zakupy. Coraz częściej konsumenci korzystają z zakupów internetowych, które pozwalają nie tylko na dostęp do całej gamy producentów i usługodawców ale umożliwiają dokonanie zakupu produktu pochodzącego z każdego zakątka świata.

Ci z przedsiębiorców, którzy jeszcze nie udostępnili swoim klientom opcji zakupów internetowych z pewnością tracą wiele i chcąc dotrzeć do jak najszerszego grona odbiorców, powinni rozważyć podjęcie decyzji o sprzedaży swoich towarów drogą elektroniczną. Wartość internetowego handlu w ubiegłym roku sięgnęła 14 mld zł, zaś sama sprzedaż internetowa to najszybciej rozwijający się kanał sprzedaży detalicznej w Polsce (według szacunków Euromonitor International w roku 2010 obroty e-sklepów wzrosły o ok. 18%).

Szybko, sprawnie, bez wychodzenia z domu? – teraz to możliwe

Czasy, kiedy jedynym sposobem zapłaty za zakupy była opcja za pobraniem czy też bezpośrednia wpłata na konto sklepu, odeszły już zdecydowanie do lamusa. Obecnie sklepy internetowe coraz częściej decydują się na wdrażanie systemów, które agregują większość dostępnych metod płatności dostępnych w sieci. Z płatności takich korzysta się przede wszystkim w stosunku do towarów nabytych w sklepach internetowych, na aukcjach internetowych i w ramach handlu elektronicznego pomiędzy osobami prywatnymi oraz pomiędzy konsumentami i drobnymi kupcami.

By ułatwić życie klientów e-sklepów powstały nawet specjalne serwisy umożliwiające dokonywanie szybkich, tanich i bezpiecznych płatności. Twórcy tego typu serwisów porównują je do elektronicznego portfela, w którym oprócz pieniędzy przechowywane są wszystkie nasze dane osobowe potrzebne do zakupów i dane naszych kart. Do najpopularniejszych w Polsce serwisów zajmujących się tą działalnością należą, np. DotPay, Platnosci.pl, czy Przelewy24.pl.

Jak to działa?

Założenie opcji nie jest rzeczą skomplikowaną z punktu widzenia przedsiębiorcy a dla klienta jest to szybki, wygodny i bezpieczny sposób robienia zakupów. Schemat operacji na przykładowym polskim serwisie płatniczym wygląda następująco:

Polscy internauci są coraz bardziej wymagający, oczekując od internetowych zakupów nie tylko oszczędności finansowych, ale także szybkości i jakości obsługi, na co ogromny wpływ ma wygodny i bezpieczny system umożliwiający płatności za zakupy. Jeśli chcemy być poważnym e-sprzedawcą, to takiego rozwiązania w swoim sklepie potrzebujemy, chociażby do obsługi kart kredytowych.

Jeśli wybrany przez nas system jest dobrze dostosowany do naszych potrzeb oraz w pełni zintegrowany z systemem sklepowym, praca przy obsłudze zamówień to czysta przyjemność. Wszystko odbywa się automatycznie i jedyne nasze zadanie to wydrukowanie stosownych dokumentów oraz spakowanie przesyłki. Dla kupującego jest to także spore udogodnienie, bo nie musi on szukać danych do przelewu w e-mailu czy na stronie sklepu, system przeprowadza go przez transakcję krok po kroku, a sprzedawca w ciągu kilku minut otrzymuje informację o dokonaniu wpłaty.

Przede wszystkim bezpieczeństwo!

Zanim podejmiemy decyzję o wdrożeniu danego systemu płatności w naszym e-sklepie należy w pierwszym rzędzie zadbać o to by usługi zostały zlecone podmiotom, które w sposób profesjonalny i zgodny z prawem zajmują się prowadzeniem takiej działalności. Korzystanie z autoryzowanych i uprawnionych agentów to nie tylko gwarancja rzetelności, prawidłowości działania systemu, ale także anonimowość, ochrona prywatności i wysokiego standardu usług oraz samej transakcji.

Działalność tych systemów w polskim ustawodawstwie regulowana jest przez następujące akty prawne:
  • ustawa z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych (Dz. U. z 2002 r. Nr 169, poz. 1385 z późn. zm.), zwana dalej ustawą EIP,
  • ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 112, poz. 743), zwana dalej ustawą o ostateczności rozrachunku,
  • ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. Nr 140, poz. 939 z późn. zm.) – rozdział 4 o rozliczeniach pieniężnych za pośrednictwem banków.

Zgodnie z ustawą o elektronicznych instrumentach płatniczych (dalej: ustawa EIP), do instytucji świadczących usługi płatnicze należą nie tylko banki, ale również tzw. agenci rozliczeniowi nie będący bankami, którzy prowadzą systemy autoryzacji i rozliczeń. Zgodnie z definicją wskazaną w art. 2 pkt 1 ustawy EIP, agentem rozliczeniowym jest bank bądź inna osoba prawna, zawierające z akceptantami umowy o przyjmowanie zapłaty przy użyciu elektronicznych instrumentów płatniczych.

W praktyce firmy działające jako agenci rozliczeniowi pośredniczą w realizacji transakcji dokonanych za pomocą kart płatniczych pomiędzy akceptantem a wydawcą karty. Jak jednak wynika z art. 67 ustawy EIP, w związku z przepisami rozdziału 3. ustawy o ostateczności rozrachunku, warunkiem prowadzenia lege artis tego rodzaju działalności jest jednak uzyskanie zgody Prezesa Narodowego Banku Polskiego na prowadzenie systemu autoryzacji i rozliczeń. Aby ją uzyskać, podmioty ubiegające się o taką zgodę muszą spełnić szereg warunków prawnych, finansowych i technicznych.

  Warunki jakie musi spełnić agent rozliczeniowy:
  • prowadzić działalność w formie spółki akcyjnej,
  • przedstawić program działalności agenta rozliczeniowego na okres co najmniej 3 lat, wskazujący, że spółka będzie w stanie wywiązywać się ze swoich zobowiązań wobec akceptantów,
  • posiadać kapitał zakładowy nie niższy od równowartości w złotych 1.000.000 euro, obliczanej według średniego kursu ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu wydania zgody Prezesa NBP.

Podstawa prawna: Art. 67 ust. 3 i nast. ustawy EIP

Dodatkowo wymaga się, aby akcje agenta rozliczeniowego były obejmowane wyłącznie za wkłady pieniężne oraz by były pokryte w całości przed zarejestrowaniem spółki lub podwyższeniem kapitału zakładowego spółki (art. 67 ust. 6 i 7 ustawy EIP).

Nadto, ustawa EIP przewiduje całe spektrum obowiązków po stronie agentów rozliczeniowych, jakie zobligowani są oni wykonywać w związku z prowadzoną działalnością. W szczególności agenci rozliczeniowi obowiązani są okresowo przekazywać do NBP szereg informacji, m.in. o liczbie akceptantów, liczbie i wartości przeprowadzonych transakcji oraz zarejestrowanych próbach przeprowadzenia i przeprowadzonych transakcjach mających na celu naruszenie lub obejście przepisów prawa albo reguł uczciwego obrotu.

Jak wynika z powyższego, ustawodawca polski przewidział bardzo restrykcyjne warunki, umożliwiające uzyskanie i utrzymanie statusu agenta rozliczeniowego.

Uzyskanie statusu agenta rozliczeniowego wiąże się także ze stałym monitoringiem działalności oraz spełnianiem obowiązku raportowego. Dzięki temu jednak możemy być pewni, że nasze transakcje są bezpieczne, pieniądze pobrane z konta klienta, który dokonał zakupu będą przekazane na konto sprzedającego, a dane dotyczące transakcji nie trafią w niepowołane ręce. W ten sposób eliminowani są potencjalni oszuści oraz podmioty, które nie są w stanie zapewnić odpowiedniej jakości usług.

Istnienie tak wygórowanych kryteriów jest jednak niezbędne z punktu widzenia zapewnienia bezpieczeństwa prowadzonych transakcji, a tym samym eliminacji potencjalnych oszustów oraz podmiotów, które nie są w stanie zapewnić odpowiedniej jakości usług.

Uwaga, agent bez licencji

Obok przeszło 20 podmiotów prowadzących legalną działalność jako licencjonowany agent rozliczeniowy, w Polsce z powodzeniem i bezkarnie funkcjonują podmioty, które trudnią się analogiczną działalnością, bez posiadania odpowiedniej zgody Prezesa NBP oraz bez spełnienia kryteriów, o których była mowa powyżej.

Zagrożenia płynące z niestosowania wskazanych wyżej regulacji ustawowych są niezwykle szerokie i jako takie mogą godzić tak w bezpieczeństwo finansowe państwa, jak i jego poszczególnych obywateli. Wystarczy wymienić w tym zakresie możliwość wprowadzania do obrotu niekontrolowanych środków pieniężnych, w tym pochodzących z przestępstw (ominięcie obowiązku raportowania), czy narażanie uczestników obrotu (w tym konsumentów) na nieuczciwe działania ze strony podmiotów działających jak agenci rozliczeniowi, ale poza kontrolą organów państwa, co może przyczyniać się do rozwoju praktyk kryminogennych.

Trzeba tu także zwrócić uwagę na niebezpieczeństwo związane z niewystarczającą ochroną danych osobowych konsumentów (w tym danych o rachunkach bankowych i kartach). Zaufanie klienta do firmy jest ściśle związane z jej wiarygodnością. Podobnie zaufanie do systemu płatności stosowanego przez firmę jest funkcją wiarygodności firmy i samego systemu.

Korzystajmy z systemów płatności elektronicznej, ale zawsze wybierajmy tylko takich agentów rozliczeniowych, których jakość i standard usług pozwoli nam spać spokojnie i nie martwić się o to, że nasze środki finansowe, dane osobowe czy finansowe trafią w niepowołane ręce. Koniecznie więc sprawdźmy, czy firma, która ma pośredniczyć w zawieranych przez naszych klientów transakcjach jest rzeczywiście agentem rozliczeniowym. Dzięki temu, że licencjonowani agenci rozliczeniowi przechodzą drobiazgową kontrolę i podlegają stałemu monitoringowi Prezesa NBP możemy być pewni, że korzystając z ich usług nie ponosimy ryzyka transakcyjnego, kredytowego, nasze pieniądze są bezpieczne, a dane dotyczące naszego konta i dane osobowe w należyty sposób chronione przed dostępem osób trzecich.

O zasadach bezpieczeństwa powinni też pamiętać klienci internetowych sklepów i aukcji. Niezależnie od tego, co kupujemy i jaka jest wartość naszego koszyka, decydując się na sprawdzonego operatora płatności zdobędziemy również pewność, że nasze pieniądze trafią w odpowiednie miejsce. W przypadku zaś korzystania z systemu płatności prowadzonego przez podmiot, który nie jest agentem rozliczeniowym istnieje duże niebezpieczeństwo i ryzyko przechwycenia naszych danych osobowych, danych kart, kont bankowych oraz samej transakcji.

/Skoczyński Wachowiak Strykowski Kancelaria Prawna

Źródło: Bankier.pl