Ostatnie 2,5 roku na rynku bawełny przyniosło dynamiczne zmiany cen surowca. W wyniku największego w historii deficytu i mocnego spadku zapasów, ceny w okresie listopad 2008 – marzec 2011 wzrosły o ponad 400%.
Równie silne były spadki cen w ciągu ostatnich 4 miesięcy (spadek o ponad 50% do poziomu 98 dolarów za 100 funtów) u źródeł których znajdują się prognozy rekordowych poziomów produkcji w obecnie trwającym oraz przyszłym sezonie.
Rekordowa nadwyżka popytu nad podażą bawełny, która miała miejsce w sezonie 2009/2010 była w związana z dużym spadkiem produkcji w USA, Chinach i w Uzbekistanie. Spadek ten wynikał głównie z dużej różnicy w cenach pomiędzy bawełną a innymi surowcami rolnymi (takimi jak pszenica, kukurydza, cukier). Podaż areałów pod uprawę bawełny na całym świecie w latach 2005 – 2009 spadła o blisko 15%. Największy spadek miał miejsce w USA (głównie na korzyść pszenicy). Powstaniu rekordowego deficytu sprzyjał też silny wzrost popytu ze strony Chin, które są największym producentem tekstyliów na świecie.
W ostatnim sezonie (2010/2011) odnotowany poziom deficytu był już zdecydowanie mniejszy. Jednakże w wyniku niskiego poziomu zapasów, powodzi w Pakistanie i w Australii, wzrostów cen innych surowców rolnych oraz wpływu polityki FED ceny bawełny dotarły do poziomu 200 dolarów za 100 funtów.
Fakt braku związku pomiędzy tak wysokimi cenami bawełny a nienajgorzej prezentującymi się fundamentami rynku w sezonie 2010/2011 oraz optymistycznymi prognozami na kolejne lata nie sprzyjał utrzymywaniu się cen na rekordowo wysokim poziomie. Pierwsze prognozy które napłynęły na rynek wskazywały na pojawienie się nadwyżki wielkości 6 mln bel w sezonie 2011/2012 oraz na wzrost podaży areałów pod bawełnę na świecie o 4 %. Zapasy mierzone tygodniami konsumpcji powinny zaś osiągnąć poziom 22 tygodni (bliski średniej z ostatnich 50 lat).
Pomimo, napływających w ostatnich tygodniach informacji na temat słabej jakości plonów w Stanach Zjednoczonych, związanej z suszą na Wielkich Równinach (prawdopodobnie blisko 30% z obsianych pól pozostanie nieskoszone ze względu na brak opłacalności), bilans na rynku nie powinien ulec znacznemu pogorszeniu w związku ze spowalniającym tempem wzrostu konsumpcji bawełny w Chinach.
Przyjmując następujące założenia:
- brak znacznych problemów z pogodą w następnym roku w USA
- wskaźnik opuszczanych pól na poziomie średniej z ostatnich 10 lat (ok.10 %)
- utrzymanie się tempa wzrostu konsumpcji na świecie z ostatnich 10 lat
- wzrost podaży w Chinach i w USA do poziomu z sezonu 2007/2008
- stabilizację podaży w krajach innych producentów surowca
Kolejny sezon mógłby przynieść nadwyżkę podaży wielkości blisko 10 mln bel. Scenariusz powyższy wydaje się średnio optymistyczny (z punktu widzenia ceny), gdyż większe dostosowanie poziomów produkcji do cały czas wysokich cen surowca oraz utrzymywanie się wolniejszego tempa wzrostu konsumpcji w Chinach jest bardzo prawdopodobne.
Wnioski
Długoterminowa sytuacja (zarówno fundamentalna jak i techniczna) sprzyja dalszym spadkom cen surowca do poziomu w przedziale 40-80 USD za 100 funtów surowca (konsolidacja, w której cena pozostawała w okresie 2000-2009). Ciągle wysokie ceny innych towarów rolnych – a zatem konkurencja o areały – powinny pomóc cenie utrzymać się w górnych partiach tego przedziału.
Zagrożeniem dla owego scenariusza jest oczywiście niekorzystna pogoda (głównie w USA i Chinach) oraz utrzymywanie przez okres dłuższy od oczekiwań luźnej polityki monetarnej przez Fed.
dr Przemysław Kwiecień, Główny Ekonomista
Marcin Kiepas
Daniel Kostecki
Paweł Kordala
Źródło: X-Trade Brokers Dom Maklerski S.A.