W ostatnim czasie pojęcie lokata zmienia swój sens. Podczas gdy do niedawna określano tak wyłącznie depozyty bankowe. Dziś może to być również certyfikat, polisa, rachunek oszczędnościowy, a nawet produkt strukturyzowany. Mimo, że wszystkie te produkty znacznie się różną, to łączy je wbudowany mechanizm ochrony kapitału. Jednak nowoczesne produkty są znacznie bardziej skomplikowane niż tradycyjne. Ponadto podawane w reklamach informacje o oprocentowaniu nowoczesnych „lokat”– poprzez odniesienie do depozytów objętych „podatkiem Belki” – mogą wprowadzać klienta w błąd.
Polisy lokacyjne są tak naprawdę ubezpieczeniem na życie i dożycie. Kapitał wraz z odsetkami jest więc wypłacany w przypadku dożycia przez posiadacza produktu do ustalonego w umowie terminu lub w przypadku jego śmierci. Podstawową zaletą polis w porównaniu z tradycyjnymi lokatami czy rachunkami oszczędnościowymi jest zwolnienie dochodu „z podatku Belki”. Banki wykorzystują ten fakt podając w reklamach polis wysokie oprocentowanie, jakie musiałaby mieć lokata, aby była równie zyskowna, jak polisa. Trzeba jednak pamiętać, że faktycznie aż tyle nie zarobimy.
Atrakcyjne oprocentowanie
Oprocentowanie dostępnych na naszym rynku rocznych polis lokacyjnych mieści się w przedziale 4,2% do 6,08%. Większość z nich jest bardziej opłacalna niż najlepsze roczne lokaty bankowe o oprocentowaniu 6,5%. Dla przykładu najlepsze obecnie roczne polisy lokacyjne oferowane są przez Nordea Bank i Fortis Bank mają oprocentowanie na poziomie 6,08%. W przybliżeniu odpowiada to odsetkom z lokaty o oprocentowaniu nominalnym 7,5%. Jest to możliwe, ponieważ zysk lokaty jest pomniejszany o podatek, a zysk z polisy wypłacany jest w całości. Nie oznacza to jednak, że te 7,5% otrzymamy.
Roczne polisy lokacyjne w poszczególnych bankach
Banki wykorzystują ten fakt eksponując w materiałach reklamowych oprocentowanie, jakie musiałaby przynieść lokata, aby po odliczeniu podatku zarobiła tyle, co polisa. Ten chwyt marketingowy może zmylić osoby mniej zorientowane co do sposobu funkcjonowania tego rodzaju produktów. Faktycznie na żadnej rocznej polisie nie zarobimy nawet 7%. Ponadto, jeśli zgodnie z zapowiedziami, zostanie zniesiony podatek Belki to zysk z polisy będzie znacznie niższy niż z czołowych lokat.
Tradycyjne lokaty mniej rentowne
Dla porównania najlepsze roczne lokaty o stałym oprocentowaniu oferowane przez AIG Bank, Dominet Bank, Getin Bank i Bank Millennium przynoszą zysk na poziomie 6,5%. Niestety odsetki od lokat zostają pomniejszone o 19% podatku od zysków kapitałowych więc obecnie są mniej zyskowne, niż większość polis lokacyjnych. Dla przykładu po roku odsetki z lokaty oprocentowanej na poziomie 6,5% od kwoty 5 tys. zł wyniosą 325 zł. Od tego należy jednak odliczyć 19% podatku, czyli 62 zł. Pozostaje więc 263 zł, czyli faktyczny zysk wyniósł jedynie 5,27%. Większość lokat na naszym rynku jest jednak oprocentowana znacznie niżej. Średni zysk rocznej lokaty to obecne około 4,6%, z czego po opłaceniu podatku pozostaje tylko 3,7%. Natomiast najgorsza obecnie roczna lokata jest oferowana przez Bank BPH i przynosi zysk na poziomie 1,5%, z czego po odjęciu podatku pozostaje około 1,2%.
Oprocentowanie stałe lokat w poszczególnych bankach
* Dla klienta nie posiadającego konta; kwota 5000 zł + 1 gr.
** eLokata wymaga otwarcia bezpłatnego Otwartego Konta Oszczędnościowego
Zysk z lokat po opłaceniu podatku
Natomiast najwyżej oprocentowany rachunek na polskim rynku oferowany jest przez Euro Bank. Jego oprocentowane nominalne wynosi 5,55% i co ciekawe nie jest to rachunek oszczędnościowy tylko ROR. Podstawową zaletą wszystkich wysoko oprocentowanych rachunków w porównaniu z omawianymi wyżej produktami jest możliwość wypłaty środków w dowolnym momencie bez utraty należnych odsetek. Natomiast, jeśli klient posiadający lokatę lub polisę lokacyjną zażąda zwrotu środków przed upływem miesiąca to nie otrzyma żadnych odsetek, lub otrzyma tylko nie wielką ich część.
Najwyżej oprocentowane konta oszczędnościowe
* Może być wyższe od podanych w tabeli wartości przy korzystaniu z innych produktów banku i w ramach promocji w pierwszym miesiącu
** Z uwzględnieniem premii procentowej
Podsumowując, polisy lokacyjne przynoszą znacznie większe zyski niż lokaty czy rachunki, jeśli uwzględnimy kwestie podatkowe. Porównując najlepsze produkty z poszczególnych grup w horyzoncie rocznym dostrzegamy, że różnica między oprocentowaniem najlepszych polis (Nordei oraz Fortis Banku), a najlepszą lokatą wynosi 0,82 pkt. proc. Z kolei różnica miedzy najlepsza polisa a rachunkiem w Euro Banku to 1,58 pkt. proc.
Wyniki rocznej inwestycji 5 tys. zł w najzyskowniejsze produkty poszczególnych grup
Również w przypadku śmierci posiadacza produktu polisa również wygrywa z lokatą i rachunkiem. Zwykle środki zmarłego zgromadzone na tradycyjnych produktach są przekazywane przez bank zgodnie z wynikiem postępowania spadkowego. Po pierwsze następuje to wiec z pewnym opóźnieniem, a po drugie od spadku trzeba zapłacić podatek. Natomiast po śmierci posiadacza polisy wpłacona składka wraz z odsetkami jest wypłacana osobie uposażonej. Ponadto od tego świadczenia nie płaci się podatku spadkowego. W niektórych jednak przypadkach ogólne warunki ubezpieczenia zawierają wykluczenia i ograniczenia odpowiedzialności towarzystwa. Dla przykładu, jeśli posiadacz polisy Oszczędzaj z rysiem w BOŚ umrze m. in. w skutek: działań wojennych, uprawniania niebezpiecznych sportów, zdarzeń spowodowanych przez ubezpieczonego pod wpływem alkoholu lub popełni samobójstwo to zwracana jest jedynie składka bez należnych odsetek. Warto też pamiętać o jeszcze jednej ważnej różnicy – „lokaty” w formie polis nie podlegają ochronie Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.