W piątek, 2 września 2005 r., Narodowy Bank Polski wprowadzi do obiegu monetę powszechnego obiegu upamiętniającą Gniezno. Będzie to moneta o nominale 2 złote, wykonana w stopie Nordic Gold. Nakład wyniesie 1 200 000 sztuk. Monetę będzie można nabyć po cenie nominalnej, czyli za 2 złote, w Oddziałach Okręgowych NBP oraz w wybranych urzędach pocztowych, w tym we wszystkich urzędach pocztowych w 32 miastach upamiętnionych na monetach.
Awers, obok wizerunku orła ustalonego dla godła RP, przedstawia stylizowany fragment muru miejskiego z blankami oraz bramą o rozwartych wrotach. Rewers monety przedstawia wizerunek Katedry Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gnieźnie, po obu stronach którego odwzorowano fragmenty bordiury z Drzwi Gnieźnieńskich.
Uroczysta promocja nowej monety, z udziałem prezesa NBP Leszka Balcerowicza, odbędzie się 5 września o godzinie 11.30, w Sali kryształowej Urzędu Miasta w Gnieźnie.
Moneta gnieźnieńska zainauguruje nową serię monet „Historyczne miasta w Polsce”. W ramach tej serii NBP wyemituje jeszcze do końca 2005 r. monety upamiętniające Kołobrzeg, Włocławek i Cieszyn, a do kwietnia 2008 roku łącznie 32 monety, upamiętniając – poza wymienionymi – następujące miasta: Bielsko-Białą, Bochnię, Brzeg, Chełm, Chełmno, Elbląg, Gorzów Wielkopolski, Jarosław, Kalisz, Kłodzko, Konin, Kwidzyn, Legnicę, Łomżę, Łowicz, Nowy Sącz, Nysę, Piotrków Trybunalski, Płock, Przemyśl, Pszczynę, Racibórz, Sandomierz, Słupsk, Stargard Szczeciński, świdnicę, Tarnów i Żagań (nazwy miast podane w porządku alfabetycznym, a nie w kolejności emisji).
Wyboru miast dokonał zespół historyków w składzie: prof. Maria Bogucka, prof. Roman Czaja, prof. Wojciech Wrzesiński i prof. Jerzy Wyrozumski. Pracom zespołu przewodniczył prof. Henryk Samsonowicz. Przy wyborze miast, historycy brali pod uwagę następujące kryteria:
• przynajmniej 750-letnia tradycja posiadania samorządów;
• istotne znaczenie w dziejach Polski
• ważny wkład w zasób jej kultury;
• ważna rola w strukturach administracyjnych kraju.
Jednocześnie postanowiono, że w propozycjach zespołu nie znajdą się miasta, które zostały upamiętnione w poprzednich emisjach monet.
Celem emisji serii „Historyczne miasta w Polsce” jest popularyzacja wiedzy o historii polskich miast, ich bogactwie kulturowym i różnorodności. Mogą być one również dobrym narzędziem promocji miast.
Partnerami w promocji monet „Historyczne miasta w Polsce” są: onet.pl oraz TVP 3 Regionalna.