W dniu 20 maja 2024 r. w Warszawie odbyła się zorganizowana przez Rzecznika Finansowego, Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce oraz Naczelną Radę Adwokacką – konferencja poświęcona hipotecznym kredytom „walutowym” w świetle najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
W wystąpieniu otwierającym konferencję Ziemowit Bagłajewski, Zastępca Rzecznika Finansowego stwierdził, że TSUE w sprawach kredytów denominowanych lub indeksowanych do walut obcych wydawał orzeczenia niejednokrotnie precedensowe. Przełomowym orzeczeniem był wydany w 2019 r. wyrok w sprawie C-260/18, (sprawa państwa Dziubak). Inne ważne wyroki TSUE w tej materii to wydane w 2023 r. w sprawie C-520/21 (Szcześniak) oraz w sprawie C-140/22 (mBank). We wszystkich tych trzech sprawach aktywny udział brało Biuro Rzecznika Finansowego, udzielając wkładu merytorycznego dla innych instytucji państwowych, przede wszystkim KPRM, który był następnie wykorzystywany przy przedstawieniu poglądu państwa polskiego przed TSUE. Co istotne, Rzecznik TSUE podzielił stanowisko Rzecznika Finansowego w tych sprawach, co znalazło również wyraz w treściach orzeczeń.
Rzecznik Bagłajewski zwrócił uwagę, że obecnie w Polsce toczy się ponad 180 tys. spraw sądowych dotyczących roszczeń, jakie podnoszą klienci banków w związku z kredytami indeksowanymi lub denominowanymi w walutach obcych. Natomiast, dla porównania we wszystkich 27 krajach UE w 2023 r. mieliśmy 300 tys. spraw finansowych (nie tylko związanych z frankami) rozwiązywanych w drodze pozasądowego postępowania polubownego, co pokazuje skalę problemu kredytów „walutowych”.
W panelach oraz dyskusji wzięli udział przedstawiciele środowiska akademickiego, instytucji publicznych, wymiaru sprawiedliwości, organizacji konsumenckich oraz podmiotów rynku finansowego, m. in. dr Aneta Wiewiórowska-Domagalska (Pełnomocniczka Ministra Sprawiedliwości ds. ochrony konsumenta), Ewa Biernat (z Dyrekcji Generalnej ds. prawa konsumenckiego Komisji Europejskiej), dr Krzysztof Pacuła (Referendarz w TSUE) oraz dr hab. Edyta Rutkowska-Tomaszewska, prof. UWr (Uniwersytet Wrocławski, Przewodnicząca Doradczego Komitetu Naukowego przy Rzeczniku Finansowym).
Konferencja składała się z trzech paneli o następującej tematyce:
- „Przedawnienie roszczeń z umowy kredytu w świetle orzecznictwa TSUE – kluczowe aspekty i perspektywy” (moderatorem panelu była – Katarzyna Szwedo-Mackiewicz, radca prawny, zastępca dyrektora Departamentu Analiz i Legislacji Biura Rzecznika Finansowego; uczestnicy: dr Anna Dombska, dr Aneta Wiewiórowska-Domagalska, sędzia Magdalena El-Hagin, adw. Wiktor Budzewski).
- „Dopuszczalność stwierdzenia nieważności umowy i zastępowalność powstałych luk w umowie na tle poglądów judykatury TSUE” (moderator – Dawid Rapkiewicz, radca prawny, dyrektor Departamentu Bankowo-Kapitałowego Biura Rzecznika Finansowego); uczestnicy: dr Krzysztof Pacuła (TSUE), dr Ewa Skibińska (UKSW), dr hab. prof. UWr Edyta Rutkowska-Tomaszewska, dr Piotr Frątczak.
- „Niedozwolone postanowienia umowne a orzecznictwo TSUE” (moderator – dr Ewa Skibińska z Biura Rzecznika Finansowego; uczestnicy: Ewa Biernat (KE), sędzia Rafał Cebula, dr hab. Krzysztof Kalicki ALK, dr hab. prof. UW Marcin Dziurda).
Pełen zapis konferencji na kanale YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=Vnj_WGFtrVE
Źródło: Rzecznik Finansowy