W letnich miesiącach można zauważyć wzrost zainteresowania wakacjami kredytowymi i karencją. Takie rozwiązania wybierają głównie osoby spłacające kredyty mieszkaniowe. Całkowite lub częściowe zawieszenie raty, pozwala na sfinansowanie innych wydatków (np. wakacyjnego wyjazdu). Trzeba jednak pamiętać, że odroczony dług negatywnie wpłynie na koszt kredytu.
Każdy bank ustala odmienne zasady wakacji i karencji
W praktycznie każdym z wiodących banków, posiadacze kredytu mieszkaniowego mogą zawiesić spłatę całości lub części raty (patrz poniższa tabela). Kredytodawcy prezentują zróżnicowane podejście, jeżeli chodzi o częstotliwość i długość kredytowej przerwy. Decydujące znaczenie mają zapisy konkretnej umowy.
Warto zwrócić uwagę na restrykcje stosowane przez poszczególne banki. Przykładowo, BZ WBK pozwala na wakacje kredytowe tylko osobom, które wcześniej zawarły umowę z Kredyt Bankiem. Natomiast Pekao nie pozwoli na całkowite zawieszenie raty, w przypadku kredytu waloryzowanego kursem waluty obcej (patrz poniższe zestawienie).
Po sprawdzeniu odpowiedzi z banków i regulaminów kredytowania okazuje się, że długość wakacji kredytowych zwykle nie przekracza 1 miesiąca. Banki dodatkowo ograniczają częstotliwość przerw w spłacie (np. do jednej w roku). Okresy karencji mogą być dłuższe. Trzeba jednak pamiętać, że nie wszystkie banki zgodzą się na takie rozwiązanie (poza sytuacją wymuszoną przez wypłatę kredytu w transzach). Karencja na pewno nie będzie skuteczna na początku spłaty rat równych. Wówczas część odsetkowa ma zdecydowanie większy udział w miesięcznej płatności.
| Kredyty mieszkaniowe w największych krajowych bankach: zasady wakacji kredytowych oraz karencji w spłacie kapitału | ||
|---|---|---|
| Nazwa banku | Zasady uzyskania wakacji kredytowych | Zasady uzyskania karencji w spłacie kapitału |
| Alior Bank | – | Bank indywidualnie udziela karencji (do 60 m-cy). Jednorazowa karencja nie może być dłuższa niż 6 m-cy (w rocznym okresie). |
| BGŻ – BNP | Bez podania przyczyny można jednorazowo zawiesić 1 ratę (3 raty w przypadku pogorszenia sytuacji finansowej). W całym okresie kredytowania klient może zawiesić do 12 rat. W przypadku kredytów walutowych warunki wakacji będą ustalane indywidualnie. Wakacje są dostępne dla kredytów spłacanych regularnie od 12 miesięcy. | Karencja jest ustalana w momencie udzielenia kredytu (kredyt hipoteczny do 11 m-cy, kredyt budowlany do 29 m-cy). |
| BZ WBK | Klienci byłego Kredyt Banku raz na rok mają prawo do wakacji kredytowych (1 m-c). | Klient może wielokrotnie złożyć indywidualny wniosek o karencję (do 12 m-cy w całym okresie kredytowania). |
| Credit Agricole | – | Karencja (1 m-c) jest dostępna raz na 12 miesięcy, dla kredytów spłacanych terminowo przynajmniej od roku. W przypadku kredytów waloryzowanych do kursu CHF, możliwe są dodatkowe preferencje. |
| Eurobank | – | Klient może zawiesić jedną ratę kapitałową w roku. Karencja jest dostępna dla kredytów spłacanych regularnie od 12 miesięcy. |
| ING Bank Śląski | – | Warunki karencji są ustalane indywidualnie. |
| Millennium Bank | Klient może zawiesić jedną ratę w roku (bez konieczności sporządzania aneksu). Wakacje są dostępne dla kredytów spłacanych regularnie od 12 miesięcy. | Klient może wnioskować o karencję jeśli jej łączna długość w okresie kredytowania nie przekracza 24 miesięcy. |
| Pekao | Wakacje kredytowe (od 1 m-ca do 6 m-cy) przysługują 2 razy w okresie kredytowania i nie częściej niż raz na 5 lat. Wakacje są dostępne tylko w kredycie „złotówkowym”. | Okres karencji nie może przekraczać 6 miesięcy. |
| PKO BP | Klient może zawiesić jedną ratę w roku (bez konieczności sporządzania aneksu). | Karencja jest stosowana w przypadku wypłaty transz. |
| Raiffeisen Polbank | Dla umów z opcją elastycznego kredytu hipotecznego: raz w roku można zawiesić spłatę jednej raty i zmniejszyć trzy kolejne o 50%. | – |
| Źródło: opracowanie własne na podstawie odpowiedzi banków oraz regulaminów kredytowania | ||
Wcześniej czy później klient spłaci zawieszone raty
Osoba, która wybrała przerwę w spłacie rat, na pewno nie uniknie wzrostu kosztów kredytu. Banki zwykle proponują pozostawienie dotychczasowego okresu spłaty po zakończeniu wakacji lub karencji. Taki wariant najczęściej nie wymaga podpisywania aneksu do umowy kredytowej (typowy koszt: 100 zł – 300 zł). Jeśli klient banku nie zdecydował się na proporcjonalne zwiększenie liczby rat, to po okresie karencji lub wakacji kredytowych, miesięczne płatności będą wyższe (patrz poniższy przykład).
Przykład:
Klient banku w styczniu 2007 r. zaciągnął kredyt mieszkaniowy o wartości 300 000 zł. Wspomniany kredyt ma marżę 1,30% i okres spłaty wynoszący 30 lat. Po terminowej wpłacie 103 równych rat, klient banku zdecydował się na miesięczne wakacje kredytowe (sierpień 2015 r.). Rata zapłacona w lipcu 2015 r. wynosiła 1256,74 zł. Jeżeli zostanie zachowany dotychczasowy okres kredytowania, a stopa referencyjna kredytu nadal będzie wynosiła 1,65%, to wrześniowa rata wzrośnie o 6,62 zł. W przypadku karencji analogiczna zmiana wyniosłaby jedynie 3,52 zł.
Karencja w spłacie kapitału zawsze będzie kosztowała mniej od wakacji kredytowych o tej samej długości. W przypadku kredytów o typowych parametrach, różnica na korzyść pierwszego rozwiązania jest mniej więcej dwukrotna lub trzykrotna. Warto o tym pamiętać, mimo że w skali miesiąca perspektywa zapłacenia dodatkowych kilku lub kilkunastu złotych nie budzi obaw. Po uwzględnieniu całego okresu kredytowania, koszt miesięcznych wakacji kredytowych może jednak wynieść np. 2000 zł – 3000 zł.
Andrzej Prajsnar
RynekPierwotny.pl