Coraz większe zainteresowanie rynku innowacyjnymi sposobami inwestowania i przemodelowanie struktury portfela oszczędności Polaków to istotne przesłanki do dalszego dynamicznego rozwoju produktów w segmencie bancassurance, tworzenia nowych modeli biznesowych oraz silniejszej integracji instytucji bankowych i ubezpieczeniowych ze szczególnym uwzględnieniem zarządzania bazami danych, szacowania ryzyka i ochrony reputacji.
Kierunek EUROPA
W tegorocznym Europejskim Forum Bankowo-Ubezpieczeniowym udział wzięło ponad 100 uczestników – przedstawicieli praktyki biznesowej i środowiska naukowego oraz instytucji wspierających. Organizatorem konferencji była Grupa Kapitałowa EUROPA.
Siódma edycja spotkań ekspertów z branży finansowej dotyczyła kierunków rozwoju instytucji finansowych w Polsce oraz współpracy sektorów bankowego i ubezpieczeniowego. – Wciąż niestabilna sytuacja na międzynarodowych rynkach kapitałowych, wskazania Komisji Europejskiej dotyczące objęcia konsumentów hipotecznych pełniejszą ochroną, a w Polsce zmiany m.in. regulacji prawnych i wzrost awersji klientów do ponoszenia ryzyka inwestycyjnego skłaniają nas do wnikliwej analizy czynników sukcesu i perspektyw krajowego rynku bancassurance – mówi Jacek Podoba, prezes Zarządu TU EUROPA SA i TU na Życie EUROPA SA.
Konferencja obejmowała trzy celowe panele dyskusyjne: światowa globalizacja, cross-selling na rynkach finansowych i współpraca bankowo-ubezpieczeniowa – Polska, Europa, Świat. Dwudniowe obrady VII Europejskiego Forum Bankowo-Ubezpieczeniowego zainaugurował dr Leszek Czarnecki – Przewodniczący Rady Nadzorczej Getin Holding. Podkreślił, że Forum jest bardzo dobrym uzupełnieniem roli, jaką GK EUROPA pełni od wielu lat w krajowym sektorze bankowym. W Polsce przyszedł czas nowego spojrzenia na instytucje finansowe. Przykładem innowacyjnego podejścia biznesowego jest m.in. sama EUROPA – instytucja wyspecjalizowana, która dzięki skutecznej polityce szacowania ryzyka stała się liderem w segmencie ubezpieczeń kredytów hipotecznych i produktów strukturyzowanych oraz kreatorem wielu innowacji rynkowych.
Czas wielkich zmian
Uwzględniając czynniki demograficzne Indii i Chin, sposób inwestycji, poziom penetracji rynku, istnieje prawdopodobieństwo, że w najbliższych 20 latach będziemy przeżywali największe zmiany w siłach gospodarczych świata od początku XX wieku. – Spowolnienie w USA z pewnością wpłynie na osłabienie globalnego wzrostu gospodarczego. Agresywną jednak wydaje się być teza, że USA doprowadzi do globalnej recesji – uważa dr Mariusz Staniszewski, prezes Zarządu Noble Funds TFI SA. Zdaniem prof. Witolda M. Orłowskiego korzenie problemów w światowych finansach wciąż nie są rozwiązane, a obecna sytuacja jest dla nas kolejnym, ważnym „dzwonkiem alarmowym”. W krajach Europy Środkowo-Wschodniej wzrost utrzyma się jednak na dobrym poziomie – rynki finansowe nie odgrywają jeszcze znaczącej roli w gospodarkach Nowej Europy, a silna nadwyżka eksportu i inwestycji ma charakter strukturalny, a nie koniunkturalny.
Polski sektor bankowy, traktując jako oczywistość transgraniczną naturę kryzysów finansowych, dostosowuje swoje działania do zmieniających się warunków zewnętrznych. – Kryzys światowych finansów powinien stać się impulsem do weryfikacji roli polskiego regulatora oraz banku centralnego w stabilizowaniu rynku finansowego w Polsce – uważa Wojciech Kwaśniak, Doradca Prezesa Zarządu Narodowego Banku Polskiego. Polski system bankowy jest zdominowany przez międzynarodowe instytucje finansowe, a kryzys o charakterze globalnym może mieć wpływ na ich stosunek do polskich spółek zależnych. Ważna jest zatem rola nadzorcy rynku, który powinien szczególnie dbać, by były to relacje o wyłącznie rynkowym charakterze.
Andrzej Wolski, Dyrektor Generalny Związku Banku Polskich zwraca uwagę m.in. na konieczność tworzenia planów awaryjnych dotyczących sytuacji kryzysowych, badania jakości portfela nawet w sytuacji przenoszenia ryzyka kredytowego w systemie sekurytyzacji, zwiększania roli międzybankowych baz danych, analizy ryzyka utraty reputacji i kampanii informacyjnych na temat funkcjonowania i bezpieczeństwa rynków finansowych. Warunkiem rozwoju polskiego sektora bankowego jest ponadto przejrzystość procedur gwarantująca utrzymanie zaufania do instytucji i nabywanych papierów wartościowych. Jednak dalszy, bezpieczny rozwój powiązań np. na rynku bankowo-ubezpieczeniowym zależy także od uwarunkowań prawno-podatkowych. Aldona Wnęk, reprezentująca Kancelarię Lovells H. Seisler, wskazuje, że niektóre kwestie dotyczące bancassurance nadal nie są w Polsce prawnie uregulowane.
Struktury w portfelach
Zdaniem prelegentów VII Europejskiego Forum Bankowo-Ubezpieczeniowego, depozyty bankowe są głównym beneficjentem wzrostu awersji polskich inwestorów do ryzyka. – Zmiany w portfelu oszczędności Polaków są znaczne – mówi Tomasz Publicewicz z Analiz Online. – Jednak w porównaniu do innych krajów Europy trudno nazwać inwestycje polskich klientów zbyt ryzykownymi – uważa. Eksperci szacują, że w przyszłości nie należy spodziewać się istotnej dywersyfikacji w strukturze oszczędności Polaków. Jednak tempo ich wzrostu powinno być znacznie szybsze od wzrostu PKB. Rafał Lis, prezes Zarządu Caspian Capital TFI SA dodaje, że awersja do ryzyka rynkowego spowodowała rozwój rynku ofert strukturyzowanych i ich dostępność w prawie wszystkich kanałach dystrybucji.
Z doświadczeń Grupy Kapitałowej EUROPA wynika, że segment bancassurance w Polsce rozwija się bardzo dynamicznie, a jego perspektywy są wyjątkowo optymistyczne. Zdaniem dr Krzysztofa Rosińskiego, prezesa Zarządu Getin Holding SA, wiceprezesa Zarządu TU EUROPA SA i TU na Życie EUROPA SA zbliża się nowa generacja bankowości ubezpieczeniowej – przejście od modelu „annex sale” do modelu transakcyjnego i doradczego. Rynek będzie ewoluował od masowych, stosunkowo prostych produktów do zindywidualizowanej, coraz bardziej skomplikowanej oferty. Dynamicznie rosnący rynek produktów strukturyzowanych obrazują wyniki GK EUROPA, która jako pionier i lider tego rynku, od początku 2007 r. wprowadziła do sprzedaży ponad 100 tego typu produktów.
Polskie doświadczenia wskazują, że zawirowania na rynkach finansowych mogą stać się skutecznym katalizatorem innowacji produktowych. Z perspektywy klientów stwarza to realne korzyści, wynikające m.in. z dywersyfikacji aktywów finansowych i ograniczenia konsekwencji ryzyka inwestycyjnego. Prof. dr hab. Małgorzata Iwanicz-Drozdowska ze Szkoły Głównej Handlowej wśród innych szans dla klientów wymienia także możliwość sięgnięcia po zyski z innych rynków, potencjalną poprawę rentowności dzięki redukcji obciążenia podatkowego i gwarancję kapitału. Jednak przed wprowadzeniem nowych klas aktywów do portfeli klientów, niezbędne jest podniesienie poziomu edukacji finansowej potencjalnych inwestorów.
Wśród nowych trendów polskiego rynku bancassurance wymieniane są także transformacja modeli biznesowych i tworzenie innowacyjnych kanałów dystrybucji. Maciej Witucki, prezes Zarządu Grupy TP, wskazuje, że choć oferta ubezpieczeniowa operatorów telekomunikacyjnych koncentruje się dziś na ubezpieczeniu od utraty lub uszkodzenia bezprzewodowych terminali, to w przyszłości kanał dystrybucji wśród klientów abonamentowych (np. teleassurance) jest bardzo rozwojowy.
Ważna wymiana wiedzy
Uczestnicy Forum analizowali współpracę bankowo-ubezpieczeniową także w wymiarze międzynarodowym. Na spotkaniu omówiona została Ukraina, rynek bardzo perspektywiczny dla rozwoju bancassurance. Jacek Mejzner, prezes Zarządu TU Vesta (Grupa Alfa Bank) jako ograniczenia rozwoju tego segmentu wskazuje m.in. niski stopień integracji systemów operacyjnych banków i zakładów ubezpieczeń, ograniczoną ofertę produktową oraz niski wskaźnik penetracji ubezpieczeniowej. Rynki ubezpieczeniowe w krajach skandynawskich należą z kolei do najbardziej skoncentrowanych, ale jednocześnie najmniejszych w Europie. Włodzimierz Kiciński, prezes Zarządu Nordea Bank Polska SA, zwrócił uwagę na znaczny wzrost udziału sprzedaży produktów ubezpieczeniowych przez banki skandynawskie z ok. 50 proc. w roku 2002 do ponad 73 proc. w 2007 r. Średnio w Unii Europejskiej dystrybucja ubezpieczeń na życie w placówkach bankowych stanowi ok. 35 proc. portfela. W Polsce wskaźnik ten oscyluje wokół 25 proc.
Zdaniem uczestników Forum, istnieje realna potrzeba, by w obliczu dynamicznych zmian otoczenia makroekonomicznego i konieczności zapewnienia warunków bezpiecznego funkcjonowania na rynku finansowym korzystać z wiedzy ekspertów i wymieniać się własnymi doświadczeniami. Grono prelegentów VII Europejskiego Forum Bankowo-Ubezpieczeniowego tworzyli: dr Leszek Czarnecki – Przewodniczący Rady Nadzorczej Getin Holding, dr Agnieszka Drewicz-Tułodziecka – Prezes Zarządu Fundacji na Rzecz Kredytu Hipotecznego, Michał Dybuła – Ekonomista Strategiczny BNP Paribas, Jacek Furga – Wiceprezes Zarządu Centrum Prawa Bankowego i Informacji, prof. dr hab. Małgorzata Iwanicz-Drozdowska – Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Maciej Witucki – Prezes Zarządu Telekomunikacji Polskiej SA, Włodzimierz Kiciński – Prezes Zarządu Nordea Bank Polska SA, Wojciech Kwaśniak – Doradca Prezesa Zarządu Narodowego Banku Polskiego, Rafał Lis – Prezes Zarządu Caspian Capital TFI SA, Aleksandra Łukasiewicz – Członek Zarządu, Dyrektor ds. produktów bankowych Open Finance SA, Jacek Mejzner – Prezes Zarządu TU Vesta (Grupa Alfa Bank), prof. Witold M. Orłowski – Główny Doradca Ekonomiczny PricewaterhouseCoopers Polska, Krzysztof Pietraszkiewicz – Prezes Zarządu Związku Banków Polskich, Tomasz Publicewicz – Analizy Online, dr Krzysztof Rosiński – Prezes Zarządu Getin Holding SA oraz Wiceprezes Zarządu TU EUROPA SA i TU na Życie EUROPA SA, dr Mariusz Staniszewski – Prezes Zarządu Noble Funds TFI SA, Cezary Stypułkowski – Dyrektor Zarządzający ds. Bankowości Inwestycyjnej w Europie Środkowo-Wschodniej, JPMorgan Chase Bank, Aldona Wnęk – Kancelaria Lovells H. Seisler i Andrzej Wolski – Dyrektor Generalny Związku Banków Polskich.
Platforma konferencyjna Forum miała charakter niekomercyjny i ponadsektorowy. – Zaproponowana przez GK EUROPA formuła spotkania została bardzo dobrze i ciepło przyjęta, o czym świadczy wysoka frekwencja i wyjątkowe zaangażowanie prelegentów i uczestników. Europejskie Forum Bankowo-Ubezpieczeniowe to wydarzenie ważne i oczekiwane, które na trwałe wpisało się w kalendarz spotkań ekspertów z branży – podkreśla Jacek Podoba. Honorowy patronat nad tegorocznym Forum objął Związek Banków Polskich, Polska Izba Ubezpieczeń oraz Fundacja na Rzecz Kredytu Hipotecznego. Patronem medialnym spotkania były: Rzeczpospolita, Parkiet, Bankier.pl, Miesięcznik Finansowy Bank, Miesięcznik Ubezpieczeniowy, Dziennik Ubezpieczeniowy, businessman.pl i Gazeta Finansowa.
VII Europejskie Forum Bankowo-Ubezpieczeniowego odbyło się w dn. 6-8 maja 2008 r. w Kazimierzu Dolnym. Po raz siódmy organizatorem konferencji była Grupa Kapitałowa EUROPA, lider i ekspert bancassurance w Polsce.