Przyczyn takiego stanu rzeczy jest kilka. Po pierwsze dojrzałe spółki cechują się mniejszym stopniem ryzyka, bowiem mają bardziej stabilną pozycję na rynku. Po drugie ich kapitalizacja jest z reguły znacznie wyższa. Wiadomo, że zarządzanie portfelem kilku dużych spółek jest prostsze niż kilkudziesięciu małych, które w dodatku bardzo ekspansywnie się rozwijają. Po trzecie może to skrócić cykl projektu inwestycyjnego, którego zwieńczeniem jest wprowadzenie spółki na giełdę lub sprzedaż inwestorowi branżowemu.
Jednym ze sposobów na zyskowne przejęcia takich spółek są tzw. wykupy lewarowane (LBO – Leveraged Buy Out). Idea LBO polega na tym, żeby nie finansować całości wykupu ze środków funduszu inwestycyjnego, tylko posiłkować się kredytem bankowym lub inną formą pożyczki. Transakcje dotyczą spółek o sporych przepływach finansowych, które mają zdolność generowania zysków. Dzięki temu spółka spłaca kredyt ze środków własnych, a nie robi tego fundusz.
Zaciąganie kredytów i pożyczek umożliwia zatem zwiększenie stopy zwrotu z realizowanych projektów inwestycyjnych oraz daje możliwość zwiększenia płynności i sprawnego zarządzania portfelem danego funduszu inwestycyjnego. Zdejmuje też znaczną część ryzyka inwestycyjnego z funduszu i przenosi na spółkę zaciągającą kredyt oraz bank, który kredytuje inwestycję.
Pierwszym projektem LBO w Polsce był wykup telewizji kablowej Aster City w 2003 roku przez konsorcjum pod przywództwem brytyjskiej firmy private equity Hicks Muse. Kredytu udzieliły wtedy zagraniczne banki, w tym Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju. Także w 2003 roku podobną operację przeprowadził fundusz Advent, kupując spółkę Bolix. Kredytu udzielił wtedy Bank BPH. W tym samym czasie wykupiona została spółka Nomi (sieć sklepów „Dom i Ogród”) przez Enterprise Investors we współpracy z BZ WBK. Czwartą transakcją był wykup spółki Ergis (materiały do wykończenia mieszkań) przez fundusz DBG we współpracy z BRE Bankiem.
Na początku 2006 roku telewizja Aster przeszła w ręce nowego właściciela, funduszu Mid Europe Partners już za kwotę 1,6 mld zł. Transakcja znowu była lewarowana.
Największy do tej pory wykup LBO w regionie Europy Centralnej został dokonany przez konsorcjum, któremu przewodziła Innova Capital. Był to wykup firmy MobilTel, bułgarskiego operatora komórkowego za 1.2 mld euro. Konsorcjum bankowe sfinansowało kredyt 650 mln euro.
Do tej pory Polacy nie korzystali z dobrodziejstw funduszy private equity, bowiem niespełna 1% kapitału zebranego przez fundusze działające na naszym rynku pochodzi z krajowych źródeł. Wszędzie na świecie mniejsze przedsięwzięcia będące domeną lokalnych funduszy zbierają kapitał głównie na lokalnych rynkach.
Dopiero w 2007 roku powstał w Polsce pierwszy fundusz inwestycyjny wyspecjalizowany w transakcjach LBO. Jest to INVESTOR LBO FIZ zarządzany przez INVESTORS Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych, lidera polskiego rynku funduszy alternatywnych. Jest to również pierwszy w Polsce fundusz, który daje na szeroką skalę dostęp do inwestycji w spółki niepubliczne inwestorom indywidualnym. Na pierwsze wykupy INVESTOR LBO FIZ chce przeznaczyć maksymalnie 200 mln zł środków własnych plus ewentualne kredyty. Jak się dowiedzieliśmy będą to wykupy zarówno w Polsce i w państwach ościennych, np. Czechy, Niemcy, ale także rozważane są projekty wykupu spółek zza oceanu. INVESTOR LBO FIZ ma działać oportunistycznie, czyli kierować się przewidywanym zyskiem z inwestycji, a nie sektorem lub krajem, w którym będzie działać wykupywana spółka. Partnerem większości transakcji, podobnie jak przy wcześniejszych inwestycjach funduszy INVESTORS w aktywa niepubliczne będzie FAS Polska. FAS specjalizuje się w wyszukiwaniu i wycenie spółek niepublicznych, ich zakupie, restrukturyzacji, sprzedaży oraz publicznych emisjach akcji. Na swoim koncie ma już m.in. transakcje Rohlig Poland, TOP-2000, Radpol, Koelner, Teta.
We wrześniu będzie można nabyć certyfikaty inwestycyjne INVESTOR LBO FIZ w publicznej ofercie. Oferta będzie przeprowadzona przy użyciu systemu GPW, a zapisy będą prowadzić wszystkie biura maklerskie będące członkami GPW w Warszawie. Certyfikaty INVESTOR LBO FIZ będą notowane prawdopodobnie od listopada na warszawskiej giełdzie. Oferta jest ograniczona do 200.000 certyfikatów po 1.000 zł każdy, maksymalna wartość emisji to zatem 200 mln zł.