Obligacje przychodowe interesującą opcją finansowania spółek komunalnych

Obligacje przychodowe umożliwiają emitentom pozyskiwanie długoterminowego finansowania na okres 20 do 25 lat, podczas gdy przeciętnie obligacje korporacyjne na rynku krajowym emituje się na pięć – siedem lat. Ponadto, zadłużenie z tytułu emisji obligacji przychodowych emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego (jst) nie jest zaliczane do ogólnego zadłużenia tej jednostki, a więc nie zwiększa wskaźnika zadłużenia, określonego w ustawie o finansach publicznych mówiącego o tym, że zadłużenie jst nie może być wyższe niż 60% dochodów budżetowych ogółem. Tak, więc w sytuacji zwiększonego zapotrzebowania sektora samorządowego na finansowanie zewnętrzne, obligacje przychodowe mogą stanowić wygodne źródło finansowania zwiększających się inwestycji infrastrukturalnych, w tym współfinansowanych przez UE.

Agencja Fitch zauważa, iż usługi z zakresu użyteczności publicznej takie jak dostarczanie wody, odprowadzanie ścieków, czy transport publiczny charakteryzują się dużą przewidywalnością strumienia przychodów i niskim ryzykiem biznesowym. Spółki realizujące te usługi stanowią grupę potencjalnych emitentów obligacji przychodowych. Natomiast nabywcami obligacji przychodowych (obligatariuszami) będą najprawdopodobniej inwestorzy mający długookresowy horyzont inwestycyjny, np. fundusze emerytalne, tym bardziej, że krajowe fundusze emerytalne mają prawo do inwestowania w obligacje przychodowe do 20% swoich aktywów (podobnie jak w niepubliczne emisje obligacji komunalnych), a jedynie do 5% w niepubliczne obligacje korporacyjne.

Ustalając rating obligacji przychodowej Fitch analizuje kondycję emitenta, projekt inwestycyjny zarówno z punktu widzenia ryzyka realizacji przedsięwzięcia, jak i jego funkcjonowania w praktyce. Ponadto badany jest model finansowy przedsięwzięcia od emisji obligacji do ich ostatecznego wykupu oraz w jaki sposób zabezpieczono prawa nabywców obligacji przychodowych. W przypadku dwóch programów emisji obligacji przychodowych, ocenianych przez Fitch (Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Bydgoszczy Sp. z o.o. (MWiK) i Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne – Łódź Sp. z o.o. (MPK)), analiza dotyczyła również samego miasta i relacji między miastem – właścicielem a spółką – emitentem obligacji przychodowych, gdyż w przypadku obu emisji miasta posiadały 100-procentowe udziały w spółkach – emitentach. W obu ocenianych programach miasta odgrywają zasadniczą rolę tworząc warunki niezbędne do generowania przychodów przez spółki oraz zobowiązując się do podtrzymywania, w razie takiej konieczności, strumienia tych przychodów.

I chociaż podstawy prawne, na jakich opierają się obligacje przychodowe, zapewniają silne zabezpieczenie nabywców obligacji przychodowych w postaci pierwszeństwa zaspokojenia ich roszczeń przed innymi wierzycielami, to jednak zawierają one potencjalne słabości wynikające z konstrukcji prawnej oraz definicji obligacji przychodowych, a przyjęte rozwiązania nie zostały jeszcze do końca sprawdzone w praktyce. Raport odnosi się m.in. do potencjalnych „słabości”, takich jak postępowanie upadłościowe, czy ograniczeń wynikających z definicji „przedsięwzięcia”.

“Dla ratingu obligacji przychodowych duże znaczenie mają rodzaj działalności emitenta, jego kondycja finansowa oraz jakość zarządzania. Ta część analizy odpowiada przyjętej przez Fitch zasadzie zastosowania odpowiednich kryteriów do rodzaju emitenta. Jeśli emitentem jest spółka miejska, to do oceny emitenta stosuje się metodykę oceny dla przedsiębiorstw, gdy emitentem jest samorząd terytorialny, to stosujemy międzynarodową metodykę oceny podmiotów sektora finansów publicznych na świecie” mówi Elżbieta Kamińska, Senior Director w dziale Sektora Finansów Publicznych. Analizie podlega też ryzyko biznesowe właściwe obszarowi działania emitenta, przebieg prowadzonych już wcześniej przez emitenta projektów inwestycyjnych, jego politykę finansową oraz źródła finansowania.