Komisja Nadzoru Finansowego opublikowała nowy raport na temat sektora Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych (SKOK). Z raportu wynika, że w ubiegłym roku z kas przetransferowano 83 mln zł do spółki SKOK Holding w Luksemburgu. W tym roku wypłynie kolejne 70 mln zł.
Od dwóch lat SKOK-i znajdują się pod nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego. Analiza sytuacji finansowej przeprowadzona przez Komisję pokazała, że sektor nie jest w tak dobrej kondycji finansowej, jak utrzymywano do tej pory. W ubiegłym roku wynik SKOK był ujemny i wyniósł -128 mln zł, a fundusze własne na koniec czerwca tego roku wynosiły -70 mln zł. Blisko 1/3 kredytów jest przeterminowana lub spisana na straty.
W lipcu KNF podjęła bezprecedensową decyzję o zawieszeniu działalności jednego ze SKOK-ów – „Wspólnota”. W sierpniu Alior Bank dostał zgodę na przejęcie SKOK im. św. Jana z Kęt, a KNF szuka obecnie chętnych do restrukturyzacji SKOK Kopernik. KNF odmówiła też w ostatnich tygodniach zatwierdzenia prezesów kilku SKOK-ów, w tym prezesa Krajowej SKOK. Zarzuciła im brak rękojmi ostrożnego i stabilnego zarządzania kasą, czyli niespełnianie jednego z wymogów zapisanych w ustawie o SKOK-ach.
Pieniądze z kas płyną do Luksemburga
Wczoraj Komisja Nadzoru Finansowego opublikowała nowy raport na temat sektora SKOK. Tym razem nadzór przyjrzał się powiązaniom w grupie i przepływom środków pieniężnych. Z raportu wynika, że obecnie podmiotem dominującym w grupie SKOK jest spółka SKOK Holding S.a.r.l., z siedzibą w Luksemburgu. Jak podaje KNF, w 2013 roku z sektora SKOK przetransferowano do luksemburskiej spółki 83 mln zł, a SKOK Holding zakumulował łączny zysk w wysokości 141 mln zł. KNF prognozuje, że w tym roku kasy poniosą koszt na rzecz holdingu w wysokości kolejnych 70 mln zł.
Nadzór zwraca uwagę, że SKOK Holding akumuluje zyski, choć pieniądze tam płynące powinny zasilić Fundusz Stabilizacyjny SKOK, czyli wesprzeć kondycję kas działających w Polsce. Z analizy KNF wynika, że sam Holding nie zatrudnia żadnych pracowników, a jego działalność jest jedynie formalna. Dochody pochodzą głównie z otrzymywanych dywidend od spółek, których akcje lub udziały posiada. Jakie spółki wchodzą w skład holdingu? Obok spółek ubezpieczeniowych SKOK, są to m.in. ECCO Holiday, Apella, Polskie Sieci Cyfrowe, Awek czy eCard. Nad częścią tych podmiotów nie ma kontroli KNF. Kasa Krajowa broni Holdingu i uzasadnia jego powstanie koniecznością „racjonalizacji i optymalizacji kosztów oraz wyników grupy”.
Nadzór informuje, że przy rozbudowanej sieci podmiotów, krąg osób wchodzących w skład ich władz jest stosunkowo wąski. Na przykład Grzegorz Bierecki, do niedawna prezes KK SKOK, zasiada obecnie w zarządach 5 spółek: SKOK Holding, Arenda Bierecki, MP 59 Bierecki Sosnowski, SIN Bierecki i Fundacji Sanitas. Do tego jest członkiem 15 rad nadzorczych innych spółek oraz pełni funkcję przewodniczącego World Council of Credit Unions (WOCCU), międzynarodowej organizacji zrzeszającej kasy.
Powiększony wykres można obejrzeć w RAPORCIE.
KNF zwraca też uwagę, że obecny model działalności SKOK, powiązania kapitałowe i personalne mogą powodować konflikt interesów, którego następstwem może być np. ustalanie zbyt wysokich kosztów świadczonych usług. „Tendencja wyprowadzania do podmiotów zewnętrznych majątku kas (nieruchomości, aktywa trwałe, wartości niematerialne i prawne – co miało miejsce w 2009 roku) oraz obciążanie dodatkowymi kosztami poszczególnych skok (np. obowiązkowe wpłaty na fundusz promocyjno-reklamowy w Kasie Krajowej) mogą wpłynąć na wyniki kas i na bezpieczeństwo depozytów ulokowanych w kasach przez ich członków” – czytamy w raporcie.
Pieniądze powinny zostać przeznaczone na restrukturyzację
Na tle obecnej złej sytuacji sektora SKOK, transfer pieniędzy do Luksemburga wydaje się co najmniej wątpliwy z biznesowego punktu widzenia. Pieniądze płynące do SKOK Holding mogłyby wesprzeć restrukturyzację kas znajdujących się w trudnej sytuacji. Tymczasem ciężar restrukturyzacji spada na barki banków. To także z pieniędzy banków, wypłacono klientom upadającego SKOKu Wspólnota 800 mln zł. Tymczasem SKOK Holding zdecydował się w tym czasie udzielić wsparcia przy tworzeniu w Wielkiej Brytanii polskiej unii kredytowej, udzielając jej pożyczki podporządkowanej.