Do końca roku zamierzamy uruchomić system umożliwiający rozliczanie transakcji pomiędzy różnymi instytucjami w ramach jednego standardu płatności mobilnych. Ma to być kompleksowy schemat, odpowiednik systemu ELIXIR, w którym rozliczane są standardowe przelewy pomiędzy bankami – mówi w rozmowie z PRNews.pl Michał Szymański, wiceprezes KIR.
Wojciech Boczoń, PRNews.pl: Jaką popularnością cieszą się przelewy natychmiastowe?
Michał Szymański, wiceprezes KIR: Od momentu uruchomienia usługi w czerwcu 2012 roku obserwujemy rosnące zainteresowanie systemem Express ELIXIR tak po stronie banków, jak i klientów. Świadczyć może o tym chociażby stale rosnąca liczba rozliczanych transakcji. W ciągu roku funkcjonowania systemu liczba przetwarzanych płatności wzrosła aż 70-krotnie – z 300 w lipcu ubiegłego roku, do 22,5 tys. transakcji w maju 2013 r. Wpływ na wzrost popularności przelewów natychmiastowych ma również rosnąca liczba osób, które mogą skorzystać z tej usługi w swoich bankach – wraz z dołączaniem kolejnych banków do systemu, wolumen wykonywanych transakcji wzrasta skokowo . 30 kwietnia odnotowano najwyższą dzienną liczbę transakcji od uruchomienia Express ELIXIR – 1 323. W maju padł również rekord obrotów w systemie – 120 mln zł.
Przelewy natychmiastowe Express ELIXIR są dziś dostępne dla klientów 7 banków: Banku BPS S.A., Alior Banku, BZ WBK, BRE Banku, ING Banku, Meritum Banku oraz Banku Millennium. Udział Banku BPS S.A., który udostępnił natychmiastowe przelewy Express Elixir z początkiem czerwca oznacza, że docelowo system będzie dostępny także w 365 bankach spółdzielczych w całym kraju, zrzeszonych w Grupie BPS. Mamy podpisane umowy z 15 kolejnymi bankami, planującymi wdrożenie Express ELIXIR. Szacujemy, że jeszcze w tym roku usługa będzie dostępna dla większości klientów banków w Polsce.
Na czym polega przewaga rozwiązania KIR S.A. nad BlueCash?
Przelewy natychmiastowe Express ELIXIR realizowane są bezpośrednio między bankami. Komunikaty płatnicze przetwarzane są przez Krajową Izbę Rozliczeniową S.A. – czyli instytucję, która odpowiada za prawidłowość rozliczeń niemal wszystkich przelewów międzybankowych wykonywanych w Polsce. System jest powiązany bezpośrednio z odpowiednim rachunkiem rozliczeniowym w Narodowym Banku Polskim, co gwarantuje pełne bezpieczeństwo transakcji. Ponieważ wymiana informacji następuje bezpośrednio między bankami przekazywane środki nie opuszczają sektora bankowego. W przypadku usługi konkurencyjnej bezpośrednio wykonywane są przelewy tylko pomiędzy kilkoma bankami – uczestnikami. W pozostałych przypadkach pieniądze klienta de facto wędrują pomiędzy jego kontem, a rachunkiem dostawcy usługi w tym samym banki. Analogicznie odbiorca otrzymuje przelew z konta dostawcy w tym samym banku, w którym on ma rachunek. Natychmiastowość przelewu jest więc osiągana nie przez przekazanie pieniędzy pomiędzy kontami nadawcy i odbiorcy w różnych bankach, ale dzięki wykonywaniu przelewów wewnętrznych w jednym banku. Nie jest to więc rozwiązanie bezpośrednie, ale wymagające działań, w czasie których środki są w dyspozycji podmiotu komercyjnego.
Czemu banki pobierają wyższe opłaty za szybkie przelewy? Możemy spodziewać się niższych opłat?
KIR nie pobiera opłat bezpośrednio od klientów banków. Opłaty za wykonanie przelewu ponoszone przez klienta każdy bank określa indywidualnie w swojej Tabeli Opłat i Prowizji. Banki mają dowolność w kształtowaniu swojej polityki cenowej w tym zakresie. Trzeba pamiętać, że wdrożenie usługi Express ELIXIR jest każdorazowo związane z inwestycją po stronie banku, a bank jak każda komercyjna firma jest zainteresowany uzyskaniem zwrotu z takiej inwestycji.
Czy system OGNIVO jest już powszechnie wykorzystywany w pełnym zakresie przez banki?
Początkowo niektóre instytucje korzystały tylko z niektórych opcji. System OGNIVO funkcjonuje od 1 marca 2007 roku i obecnie korzystają z niego wszystkie banki komercyjne w Polsce, a także podmioty uprawnione do uzyskiwania wybranych informacji objętych tajemnicą bankową, takie jak ZUS, Poczta Polska, urzędy skarbowe, izby celne, administracyjne organy egzekucyjne i komornicy sądowi. Jest to aplikacja internetowa, która umożliwia bezpieczną i szybką wymianę informacji pomiędzy uczestnikami systemu. Dzięki niej między innymi znacznie usprawniono proces obsługi reklamacji klientów banków oraz przenoszenie rachunków klientów między bankami.
Które moduły są najczęściej wykorzystywane?
OGNIVO składa się z 9 modułów, z których każdy odpowiada na konkretne potrzeby użytkowników. Część z nich jest obowiązkowa, część opcjonalna. Bank sam decyduje o rozszerzeniu dostępu do kolejnych modułów OGNIVO. Najczęściej wykorzystywane są oczywiście moduły obowiązkowe – moduł reklamacji i zapytań oraz elektronizacji zgód poleceń zapłaty. Nie oznacza to oczywiście, że te opcjonalne nie są również aktywnie wykorzystywane w codziennej wymianie informacji między bankami i pozostałymi instytucjami uprawnionymi do udziału w OGNIVO, jak m.in. ZUS, urzędy skarbowe, urzędy miasta, czy organy sprawiedliwości.
Jaka jest skala wykorzystania Ogniva przy przenoszeniu ROR-ów między bankami? Ile osób zdecydowało się w ubiegłym roku skorzystać przeniesienia rachunku tym sposobem.
Rekomendacja Związku Banków Polskich, dotycząca dobrych praktyk w zakresie przenoszenia rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych dla klientów indywidualnych na polskim rynku bankowym, weszła w życie w styczniu 2010 roku. W ciągu pierwszych dwóch lat w ramach systemu OGNIVO, który jest kluczowym elementem tego procesu umożliwiającym jego sprawny przebieg, banki przesłały prawie 17,2 tys. zgłoszeń, które dotyczyły zamknięcia i otwarcia rachunków w dwóch różnych instytucjach. W większości przypadków klienci byli zainteresowani przeniesieniem całości dostępnego salda z banku do banku (96 proc. zgłoszeń) Obserwujemy, że w kolejnych latach obowiązywania rekomendacji rośnie liczba klientów przenoszących rachunki bankowe, w tempie mniej więcej 10 proc. rocznie. W 2013 roku odnotowywaliśmy średnio 1,5 tys. przeniesień sald rachunków w miesiącu. Od początku funkcjonowania Rekomendacji ZBP, czyli od stycznia 2010 roku, przeniesiono łącznie 46,6 tys. rachunków bankowych. Trzeba jednak zaznaczyć, że liczba przenoszonych rachunków bankowych jest znikoma – stanowi ok. 0,07 proc. ogólnej liczby ponad 26 mln rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych funkcjonujących na rynku polskim.
Czy w systemie OGNIVO pojawią się jeszcze jakieś nowe moduły?
Aplikacja OGNIVO jest stale rozbudowywana, nowe moduły powstają we współpracy z różnymi instytucjami, które także są uprawnione do dostępu do informacji bankowych. Ponad rok temu system udostępniono komornikom, a dziś korzysta z niego co druga osoba wykonująca w Polsce ten zawód. W ramach nowego modułu od czerwca 2013 roku do systemu mogą przyłączać się również prokuratury i sądy. Moduł do ich obsługi wchodzi właśnie w fazę pilotażu, realizowanego przez KIR S.A., Prokuraturę Apelacyjną w Krakowie i 10 wybranych banków. Będzie umożliwiał sądom i prokuraturom przesyłanie elektronicznych zapytań do banków, w celu pozyskania informacji o klientach, wobec których prowadzone jest postępowanie. Prokuratury i sądy dotychczas takie zapytania składały w wersji papierowej i przesyłały pocztą. Nowy moduł OGNIVO, dzięki możliwości wymiany tych samych informacji w trybie online, ma uprościć i znacząco przyspieszyć komunikację.
Czy KIR pracuje nad usługą płatności mobilnych i w jakim modelu ma ona działać?
Tak, do końca roku zamierzamy uruchomić system umożliwiający rozliczanie transakcji pomiędzy różnymi instytucjami, takimi jak banki i acquierzy, w ramach jednego standardu płatności mobilnych. Ma to być kompleksowy schemat, odpowiednik systemu ELIXIR, w którym rozliczane są standardowe przelewy pomiędzy bankami. Chcemy dostarczyć gotową platformę, do której mogłyby podłączyć własne aplikacje. Nasze rozwiązanie nie tylko umożliwi rozliczanie transakcji dokonywanych za pomocą urządzeń mobilnych, ale zapewni pełną obsługę poczynając od wsparcia autoryzacji, poprzez rozliczenie stron, naliczenie opłat, aż po wymianę informacji przeciwdziałającej wyłudzeniom.
Kluczową wartością dostarczonego przez Izbę schematu będzie zapewnienie interoperacyjności płatności mobilnych. Dla klienta oznacza to wygodną realizację płatności niezależnie od tego, w którym banku ma rachunek i kto obsługuje sprzedawcę w zakresie realizacji płatności. Dla banków, które są wystawcami aplikacji do płatności mobilnych, oznacza to zapewnienie szerokiej sieci akceptacji płatności mobilnych dla ich klientów bez potrzeby zawierania szeregu umów bilateralnych z agentami rozliczeniowymi. Z kolei dla agentów rozliczeniowych – możliwość akceptacji wdrażanego przez Izbę standardu bez konieczności zawierania umów bilateralnych z każdym z wydawców oraz bez konieczności utrzymywania skomplikowanej obsługi wielu niekompatybilnych standardów płatności.
Przystąpienie do naszego schematu płatności mobilnych pozwoli w pełni wydobyć potencjał tkwiący w bankowości mobilnej – w szczególności poprzez rozszerzenie jej funkcjonalności o łatwą płatność z użyciem telefonu lub akceptację płatności bez użycia dedykowanego sprzętu. Dodatkowo planujemy stworzenie bankowej bazy aliasów, konwertującej 26-cyfrowy NRB na łatwy do zapamiętania alias jako numer telefonu lub adres email , który zwiększy wygodę zlecania przelewów przez klientów banków, a to przełoży się na zwiększoną transakcyjność.
Dziękuję za rozmowę.