Jaki wpływ na rynek kredytowy będzie miała rekomendacja T? Czy pozytywny kierunek polityki kredytowej banków zostanie zahamowany? Czy sytuacja w bankach będzie rzutowała na ilość rozpoczynanych inwestycji?
Największy wpływ na popyt i wielkość sprzedaży nowych mieszkań ma niewątpliwie rynek kredytowy. Obecnie banki finansują już zakup mieszkań na znacznie bardziej liberalnych zasadach. Skończył się okres ostrożnej polityki kredytowej z pierwszej połowy 2009 roku. Większość potencjalnych nabywców nie ma dziś problemu z uzyskaniem kredytu, szczególnie na mniejsze i tańsze mieszkania.
Pozytywny kierunek rozwoju rynku kredytowego może zostać zahamowany przez wejście w życie pod koniec tego roku, rekomendacji T. Zapowiedź zmian, nie pozostaje bez wpływu na decyzje osób, które w najbliższym czasie planują zakup mieszkania. Zdają sobie sprawę z tego, że będzie im trudniej zaciągnąć pożyczkę, kiedy zalecenia rekomendacji zaczną obowiązywać. Potwierdzają to spostrzeżenia deweloperów. – W ostatnich dwóch miesiącach obserwujemy zwiększone zainteresowanie mieszkaniami w rozpoczynanym właśnie drugim etapie realizacji naszego osiedla Alpha. Prawie wszystkie mniejsze mieszkania już znalazły nabywców. Dostosowaliśmy ofertę do obecnych możliwości klientów. Proponujemy mniejsze powierzchnie w mieszkaniach dwu- i trzypokojowych, dlatego na mieszkania mogą pozwolić sobie młode osoby. Na swoje pierwsze lokum zwykle zaciągają preferencyjny kredyt z rządową dopłatą, bo wszystkie nasze lokale się do nich kwalifikują – twierdzi Teresa Witkowska, dyrektor sprzedaży w RED Real Estate Development.
Tańsze kredyty
Kredyty hipoteczne kosztują coraz mniej, w w opinii analityków z comperia.pl mogą być jeszcze tańsze. Stanie się tak, jeśli banki rok 2010 zechcą wykorzystać na maksymalizację sprzedaży przed wejściem rekomendacji T. Duże obniżki ceny kredytów nastąpiły już w ostatnich tygodniach. Przy czym tańsze kredyty nadal są dostępne w połączeniu z innymi produktami banku. W najbliższym czasie także największe banki, które też w niewielkim stopniu obniżyły marże, mogą zaproponować jeszcze lepsze warunki. Wciąż dominująca tendencja spadkowa, dotyczy także marż większości kredytów walutowych. Ostatnio wzrósł jedynie nieznacznie koszt kredytu w dolarach. Kredyty hipoteczne z miesiąca na miesiąc są tańsze, mimo że dynamika obniżek nie jest bardzo duża. Banki walczą o klientów i kuszą promocjami. Kolejne miesiące przyniosą pewnie jeszcze większe zaostrzenie konkurencji na tym rynku.
Rekomendacja T
Eksperci z firmy doradczej Deloitte twierdzą, że rekomendacja T uderzy w rynek kredytów hipotecznych. Wiele osób o niskich dochodach może stracić możliwość zaciągnięcia pożyczki, oceniają specjaliści. Rekomendacja T zakłada, że koszty obsługi długu w stosunku do dochodu gospodarstwa domowego nie będą mogły przekraczać 50 lub 65 proc. przychodów klienta w zależności od dochodów. W opinii analityków klienci będą musieli legitymować się dochodem wyższym nawet o 44 proc. niż dotychczas, aby uzyskać kredyt o oczekiwanej wartości. Jeszcze trudniej niż dotąd będzie uzyskać kredyt walutowy. Według raportu Deloitte klienci otrzymają kredyty niższe o ok. 10-13 proc.
Nowe inwestycje
Postępująca systematycznie liberalizacja polityki kredytowej banków ma również swój wpływ na decyzje inwestorów. Z obliczeń GUS wynika, że w pierwszym kwartale bieżącego roku w całej Polsce deweloperzy rozpoczęli budowę ponad 11,5 tys. mieszkań lub domów jednorodzinnych, czyli o ponad 53 proc. więcej niż w analogicznym kwartale ubiegłego roku. Widać ożywienie na rynku i wzrost liczby rozpoczynanych projektów.
Kupujący mają po raz pierwszy od dawna w czym wybierać. Według ostatniego raportu na temat rynku mieszkaniowego firmy Reas, na koniec marca w Warszawie było ok. 4,5 tys. gotowych oczekujących na klientów mieszkań. W sześciu największych aglomeracjach w kraju było ich dostępnych łącznie ponad 9 tysięcy. Tak dużej liczby gotowych lokali dawno na rynku nie było.
Na przełomie 2008 i 2009 roku na rynku dominowały mieszkania planowane do oddania, a udział mieszkań gotowych stanowił zaledwie 14 proc. oferty. Na koniec I kwartału 2010 lokali gotowych było już 27 proc. Od stycznia do końca marca br. w kraju oddano do użytku prawie 34 tys. mieszkań. Zalecenia rekomendacji T, które spowodują ograniczenie akcji kredytowej, prawdopodobnie wpłyną w przyszłości także na znaczne obniżenie ilości oddawanych mieszkań.
Źródło: RED Real Estate Development