Pojawiły się pierwsze oznaki ożywienia na rynku powierzchni biurowych. Według najnowszego raportu firmy Cushman & Wakefield w drugim kwartale tego roku wynajęto o 40 proc. więcej powierzchni biurowej niż na początku roku. Trend ten potwierdzają także deweloperzy segmentu biurowego. Inwestorzy i analitycy rynku zauważają, że to najlepszy moment na podpisywanie umów najmu: stawki czynszowe utrzymują się jeszcze na niższym poziomie, a firmy poszukujące biur mogą liczyć
na dodatkowe bonusy.
Najnowsze dane Cushman & Wakefield pokazują, że popyt w pierwszej połowie 2009 roku był aż o 55 proc. niższy niż w pierwszym półroczu minionego roku. W sumie w Warszawie wynajęto blisko 109.000 m2 biur. Ale już porównanie drugiego kwartału tego roku z okresem pierwszych trzech miesięcy pokazuje ożywienie i 40 proc wzrost popytu.
Firma Ghelamco działająca na rynku biurowym ocenia, że może to być pierwszy z sygnałów zapowiadających powolne wychodzenie tego segmentu z okresu stagnacji. „Rynek biurowy wyraźnie zareagował na recesję gospodarczą. Firmy wynajęły w ostatnim czasie dużo więcej powierzchni, niż na przełomie roku 2008/2009” – komentuje Jarosław Zagórski, Commercial and Business Development Director w Ghelamco Poland.
Firma zauważa ożywienie także w odniesieniu do własnych inwestycji. Obecnie inwestor realizuje budowę dwóch biurowców klasy A: w Warszawie na Woli powstaje biurowiec Crown Square (17.000 m2 powierzchni), a w Katowicach inwestycja Katowice Business Point (17.000 m2 powierzchni). „Rozmowy dotyczące wynajmu powierzchni trwają wprawdzie dłużej niż rok temu, ale zauważamy wzrost zapytań” – informuje Zagórski. „Takie zachowanie klientów potwierdza, że czas, gdy można było wynegocjować najkorzystniejsze od lat warunki najmu, powoli mija. Stawki czynszów są jeszcze na relatywnie niskim poziomie, ale w ciągu najbliższych miesięcy można spodziewać się ich powolnego odbicia” – dodaje.
Obecne stawki czynszów w biurowcach położonych poza ścisłym centrum Warszawy są na dużo niższym poziomie niż w 2008 roku. Za m2 najemcy płacą ok. 16 euro miesięcznie. Zmniejszony popyt zachęca także inwestorów do negocjowania z najemcami m.in. dodatkowych bonusów takich jak okresy zwolnienia z czynszu, bezpłatne miejsca parkingowe czy aranżacja biura „pod klucz”. Analitycy Cushman & Wakefield zauważają jednak, że trend ten może zostać odwrócony ze względu na fakt, że obiekty biurowe będące w budowie są już w dużej mierze wynajęte. W okresie poprawy koniunktury, może zacząć brakować dostępnej powierzchni.
„W związku z ogólnoświatową recesją i spowolnieniem na rynku nieruchomości w Polsce wielu deweloperów odłożyło w czasie lub zrezygnowało z realizacji planowanych inwestycji biurowych. Może to skutkować tym, że w perspektywie najbliższego roku czy dwóch lat powstanie „luka podażowa” na rynku biur. To z kolei przełoży się na wzrost stawek czynszowych” – potwierdza Jarosław Zagórski.
Ghelamco mimo spowolnienia na rynku realizuje zaplanowane inwestycje. Firma pozyskała także w ostatnim czasie finansowanie – 60 mln euro kredytu z banku Pekao SA. Firma prowadzi obecnie najem trzech budynków: oddanego do użytku z końcem maja biurowca Trinity Park III zlokalizowanego w parku biznesowym przy ul. Domaniewskiej na warszawskim Służewcu (budynek wynajęty w 85 proc.) oraz dwóch inwestycji będących w budowie, których oddanie przewidziane jest na I kwartał 2010 r.: biurowców Crown Square i Katowice Business Point.
Źródło: Partner of Promotion