Zgodnie z Ustawą o Systemie Ubezpieczeń Społecznych, obowiązek wyboru OFE dotyczy wszystkich urodzonych po 31 grudnia 1968 r., którzy rozpoczęli pierwszą pracę lub działalność, z tytułu której odprowadzane są składki ZUS na ubezpieczenie emerytalne. Dwukrotnie w ciągu roku, 31 stycznia oraz 31 lipca Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadza losowanie Funduszy Emerytalnych, któremu poddani są wszyscy, którzy podjęli pracę, a nie dokonali wyboru Funduszu indywidualnie. Obowiązek ten nie dotyczy studentów i uczniów do 26. roku życia, którzy podjęli pracę w ramach umowy zlecenia, umowy o dzieło lub rozpoczęli studia doktoranckie. Zatem, obowiązek ten dotyczy osób, które: są zatrudnione na umowę o pracę, umowę o dzieło czy umowę zlecenie dłuższą niż dwa tygodnie, są zarejestrowane jako bezrobotne, prowadzą działalność gospodarczą, przebywają na urlopie wychowawczym, pobierają zasiłek lub stypendium w związku z odbywaniem szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego (również staż absolwencki, praktyki zawodowe).
Każdej osobie, która nie dokonała wyboru OFE w ciągu 7 dni od podjęcia zatrudnienia, ZUS przypomina o konieczności zgłoszenia się do OFE – w grudniu zostaną wysłane 282 672 listy z takim przypomnieniem – czytamy w komunikacie ZUS. W przypadku gdy osoba podejmująca pracę nie dopełni tego obowiązku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wezwie ją na piśmie do zawarcia umowy z Otwartym Funduszem Emerytalnym w terminie do 10 stycznia, przy czym jeżeli od daty otrzymania wezwania do dnia losowania jest mniej niż 30 dni, termin ten mija 10 lipca.
Samodzielny wybór OFE niesie ze sobą wiele korzyści. Przede wszystkim pozwala dokonać wyboru ze względu na indywidualne oczekiwania i preferencje. W losowaniu nie biorą udziału Fundusze, które mają większy niż 10 % udział w rynku OFE pod względem wysokości zarządzanych aktywów. W losowaniu 31 stycznia 2008 r. uczestniczyć będą cztery otwarte fundusze emerytalne: AIG, Generali, Pekao i Polsat. Do każdego trafi równa liczba osób.
Według danych ZUS, 31 lipca 2007 roku losowanie objęło 131 600 tysięcy osób – tyle osób zdało się na przypadek w wyborze funduszu, który stanowi zabezpieczenie finansowe w przyszłości. W losowaniu uczestniczyło siedem otwartych funduszy emerytalnych: AIG, Axa, DOM, Generali, Pekao, Pocztylion, Polsat. Do każdego trafiło 18 800 osób.
Jedne fundusze lepiej, inne gorzej radzą sobie z inwestowaniem składek swoich klientów, wybór funduszu należy więc traktować bardzo poważnie, by był świadomy i przemyślany, najlepiej poprzedzony konsultacjami z doradcą. Ważne jest świadome dokonanie wyboru Otwartego Funduszu Emerytalnego, tym bardziej, że jeżeli zmiana Funduszu następuje przed upływem dwóch lat od momentu zapisania się do danego OFE, pobiera jest opłata.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze funduszu OFE
W początkowym okresie funkcjonowania reformy emerytalnej wyboru dokonywano intuicyjnie. Powodem był brak możliwości weryfikacji i porównania wyników poszczególnych funduszy (pierwsze OFE rozpoczęły swoją działalność w połowie 1999 roku) oraz niski poziom wiedzy na temat inwestowania czy sposobu działania funduszy. Obecnie decyzja ta podejmowana jest w sposób bardziej świadomy. Jak radzi portal Ubezpieczeniaonline.pl, przy wyborze odpowiedniego funduszu, należy wziąć pod uwagę:
1.Koszty ponoszone w związku z członkostwem w Funduszu Emerytalnym
2.Pozycję w rankingach według stopy zwrotu (wyniki inwestycyjne pokazują, jak skutecznie dany fundusz pomnaża oddawaną mu w zarządzanie składkę. W celu prawidłowej oceny możliwości funduszy w tym zakresie, należy przyjrzeć się stopom zwrotu poszczególnych OFE w różnych okresach)
3.Wysokość aktywów OFE (fundusze o małych aktywach (kilkaset milionów zł.) są w stanie szybciej zareagować na zmiany sytuacji na rynkach finansowych niż „wielkie” OFE (kilka miliardów zł.). Z racji niewielkich aktywów wejście lub wyjście z inwestycji w przypadku małych OFE jest znacznie prostsze. Wynika to z faktu niewielkiej płynności polskiego rynku finansowego. Z drugiej jednak strony „duże” OFE mogą realizować projekty inwestycyjne, wymagające dużych zasobów kapitałowych, charakteryzujących się wysokim poziomem zyskowności – np. uczestnictwo w prywatyzacji lub w przyszłości inwestycjach infrastrukturalnych – czytamy w artykule Pani Alicji Szakiel, na łamach portalu Ubezpieczeniaonline.pl, w dziale Wszystko o OFE.
4.Kanały obsługi klienta (Internet, oddziały)
Dodatkowo, przy wyborze OFE ważnym czynnikiem jest liczba członków, która wskazuje na wysokość zarządzanych przez fundusz aktywów. Decyzję należy poprzedzić także zapoznaniem się z udostępnianymi w prasie czy Internecie rankingami i poradami dotyczącymi OFE. Cenne będzie także zebranie informacji wśród znajomych, którzy wybór funduszu emerytalnego maja już za sobą.