Koniec z użytkowaniem wieczystym dla właścicieli mieszkań?

Od przyszłego roku zniesione ma zostać użytkowanie wieczyste gruntów pod budynkami wielorodzinnymi. Dzięki temu właściciele mieszkań w blokach i kamienicach mogą stać się z dnia na dzień właścicielami gruntu, na którym stoi budynek.

Brak jest dokładnych danych na temat liczby osób, których zmiany będą dotyczyć. Szacuje się jednak, że jest to ok. 1 milion mieszkańców. Całkowite i natychmiastowe zniesienie opłat za użytkowanie wieczyste oznaczałoby zatem likwidację dużego źródła dochodów dla samorządów. Stąd pomysł, aby właściciele mieszkań, które znajdują się na gruncie będącym w użytkowaniu wieczystym, uiszczali opłaty roczne aż do momentu wygaśnięcia obecnej umowy.

Celem ustawy jest zapobiegnięcie drastycznym podwyżkom opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste gruntu. Zazwyczaj były spowodowane one zbyt rzadkim aktualizowaniem wartości nieruchomości. Po zmianach w ustawie, opłata ma zostać na stałym poziomie z dnia wprowadzenia jej w życie, i być jedynie waloryzowana odpowiednim wskaźnikiem GUS aż do momentu wygaśnięcia umowy.

Wciąż nie ustalono czy za przekształcenie użytkowania we własność, właściciele mieszkań będą musieli zapłacić, a jeśli tak jaka będzie wysokość tej opłaty. Dotychczas ustalona w ustawie opłata była równa różnicy pomiędzy wartością prawa własności a wartością prawa użytkowania wieczystego. Z reguły jest to 30-40% wartości nieruchomości.  

Poniżej przedstawiamy zestawienie kilku wybranych ofert sprzedaży mieszkań, w budynkach znajdujących się zarówno na gruncie prywatnym, jak i należącym do Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Jak widać, opłaty za użytkowanie są bardzo zróżnicowane i zależą nie tylko od wartości gruntu, ale także od tego jak dużo mieszkań znajduje się w budynku (im więcej tym opłata jest mniejsza). Przedstawione mieszkania, które zostały wybudowane na prywatnym gruncie są droższe od tych pod którymi grunt znajduje się w użytkowaniu wieczystym. Nie zawsze jednak jest to regułą. Podczas zakupu warto jednak wziąć pod uwagę dodatkowy koszt, jakim jest opłata za użytkowanie wieczyste.

Lokalizacja

Liczba pokoi

Metraż

Cena całkowita

Cena
1 mkw.

Opis

Kraków – Podgórze

2

47 mkw.

439 000 zł

9 340 zł

do zamieszkania (rok budowy 2012), użytkowanie wieczyste – 150 zł/rok, w cenie miejsce w garażu podziemnym

2

44 mkw.

460 000 zł

10 455 zł

do zamieszkania (rok budowy 2014), w cenie miejsce postojowe w garażu podziemnym

Warszawa – Śródmieście

2

50 mkw.

440 000 zł

8 800 zł

do remontu (rok budowy 1950 r.), użytkowanie wieczyste – 714 zł/rok

1

43 mkw.

495 000 zł

11 512 zł

do remontu (rok budowy 1955 r.)

Poznań – Stare Miasto

3

63 mkw.

299 000 zł

4 746 zł

do zamieszkania (rok budowy 1980), użytkowanie wieczyste – 100 zł/rok

3

60 mkw.

309 000 zł

5 150 zł

do remontu (rok budowy 1989)

Źródło: Grupa Emmerson, Dział Badań i Analiz na podstawie ogłoszeń zamieszczonych w serwisie Otodom.pl

Obecnie przekształcenie użytkowania wieczystego we własność, w przypadku budynków wielorodzinnych jest bardzo trudne. Niezbędna jest zgoda co najmniej połowy właścicieli mieszkań w budynku, jednak sprzeciw już jednego z nich może spowodować zatrzymanie całej procedury. Taka procedura może trwać bardzo długo, jednak dzięki udzielanym bonifikatom (nawet do 90%) może także być bardzo opłacalna.

W kontekście wprowadzenia ustawy w życie toczy się jeszcze jedna dyskusja – czy projekt jest zgodny z konstytucją? Chodzi o ewentualne naruszenie zasady równości, ze względu na objęcie przepisami wyłącznie budynków wielorodzinnych, a pominięcie chociażby domów jednorodzinnych.

Bardzo możliwe, że ustawa zmieni jeszcze swój ostateczny kształt, warto jednak już teraz przygotować się na nadchodzące zmiany.

Aleksandra Kubicka, serwis Otodom.pl

Jarosław Mikołaj Skoczeń, Grupa Emmerson S.A.