Atrakcyjność produktów depozytowych systematycznie spada, a ostatnia decyzja Rady Polityki Pieniężnej o obniżeniu na początku października stopy referencyjnej o 50 punktów bazowych, dodatkowo skomplikuje sytuację. Obniżenie oprocentowania zgodnie ze skalą redukcji stóp raczej nie przyciągnie nowych klientów, będzie też problem z utrzymaniem dotychczasowych. Być może zachęci to duże banki do zmiany polityki, bo jak na razie są wyraźnie w tyle za małymi.
Ranking Jakości Oferty Oszczędnościowej Banków przygotowany przez Professional Benchmark Consulting weryfikuje rankingi lokat i kont oszczędnościowych, publikowane w prasie oraz Internecie. Uwzględnia także informacje i reklamy pochodzące z oddziałów banków i ich stron internetowych. Dzięki temu obiektywnie przedstawia ofertę produktów finansowych, dostępnych na bieżąco, ale również w ciągu ostatniego roku. Analitycy Professional Benchmark Consulting już po raz siódmy porównali oprocentowanie kilkuset lokat z ostatnich 12 miesięcy w 27 bankach (por. Tabela 5), w 3 ujęciach:
-
Atrakcyjność oferty mierzona oprocentowaniem efektywnym dla klientów lojalnych1 (lokujących aktywnie oszczędności cały czas w danym banku w ciągu ostatnich 12 miesięcy) – por. Tabela 2.
-
Atrakcyjność oferty mierzona oprocentowaniem efektywnym dla wszystkich klientów (korzystających incydentalnie w ostatnich 12 miesięcy) – por. Tabela 3.
-
Atrakcyjność oferty mierzona oprocentowaniem efektywnym oferty banku w ostatnim miesiącu – por. Tabela 4.
Wyniki porównania zawarte są w Tabeli 1. Im więcej gwiazdek w poszczególnych kategoriach, tj. dla klientów regularnie oszczędzających przez ostatnie 12 miesięcy, dla klientów korzystających z oferty w ciągu ostatniego rokui dla wszystkich klientów w sierpniu(skala od 1 do 5), tym wyższa ocena i pozycja w rankingu. Grupę banków przewodzących stawce tworzą: BIZ Bank, Idea Bank, Getin Noble Bank, Toyota Bank, Meritum Bank i Plus Bank. Na trzech ostatnich miejscach uplasowały się Bank Pocztowy, Nordea Bank Polska i Pekao SA – otrzymały po jednej gwiazdce w każdej z ocenianych kategorii. Jednogwiazdkowe w łącznym zestawieniu są także PKO Bank Polski, Deutsche Bank i BPS.
Tabela 1. Ranking najlepszych banków do lokowania oszczędności
5 gwiazdek oznacza bardzo dużą atrakcyjność oferty, 1 gwiazdka – bardzo małą atrakcyjność. Przyznana liczba gwiazdek zależy od liczby otrzymanych punktów w każdej kategorii, dlatego niekiedy łączna ocena nie musi wynikać z prostego uśrednienia oceny dla poszczególnych kategorii.
Jakość mierzona odsetkami
Najlepszym wyborem dla klientów regularnie oszczędzających w danym banku w ostatnich 12 miesiącach (wrzesień 2013-wrzesień 2014) okazały się BIZ Bank, Idea Bank i Getin Noble Bank. Powodów do narzekań dla wybierających lokatę 3-miesięczną nie dał Meritum Bank (odsetki przekraczające 300 zł, już po potrąceniu podatków), zaś 6-miesięczną – Idea Bank (285 zł).
Biorąc pod uwagę wyniki z sierpnia, nieco lepiej wypadły lokaty 12-miesięczne. O ile poprzednio najlepsza z nich zajęła miejsce w środku zestawienia (eurobank – 251 zł), tak teraz znalazła się na drugim miejscu (BIZ Bank – 300 zł). Wciąż jednak cztery z nich są w najgorszej piątce: Deutsche Bank (najgorzej spośród wszystkich – tylko 162 zł), Bank Pekao, Nordea i PKO BP. W depozytach bieżących pozycję lidera obronił Millenium Bank (284 zł).
Rozpoczynający oszczędzanie od najwyżej oprocentowanego produktu i w momencie jego zakończenia wybierający również najlepszą ofertę danego banku, nie mogli liczyć na równie atrakcyjne odsetki, co w sierpniu. Wówczas Meritum Bank z kwotą 336 zł wyraźnie zdystansował konkurentów. Teraz, przewodząca stawce Toyota, nie dość, że proponuje mniej (310 zł), to jej przewaga nad drugim BIZ Bankiem (300 zł) nie jest tak znacząca. Zauważalny jest spadek Meritum z 1. na 10. miejsce i – co się z tym wiąże – mniejsze odsetki (z 336 zł na 275 zł). Ostatnie miejsce dla Banku Pocztowego z bardzo słabym wynikiem 162 zł (bez zmian). Powodów do chluby nie mają także Pekao SA, Deutsche Bank, Nordea, PKO BP i BPS (Tabela 2).
Tabela 2. Oferta dla klienta lojalnego oszczędzającego przez ostatnie 12 miesięcy (kwota odsetek od depozytu w wysokości 10 tys. zł).
Powyższe wykresy ilustrują orientacyjną wysokość kwoty uzyskanych odsetek dla klienta, który rozpoczął oszczędzanie w danym banku 12 miesięcy temu, lokując kwotę 10 tys. zł, przy następujących założeniach:
-
klient rozpoczął oszczędzanie od najlepszej oferty w danym banku i w momencie zakończenia tej oferty również wybrał produkt
o najwyższym oprocentowaniu (spośród lokat 1-12 miesięcznych i dostępnych depozytów bieżących). Tak postępował w ciągu roku, wybierając najlepsze produkty niekoniecznie tak, by zakończyły się one przed upływem badanego roku; -
klient rozpoczął oszczędzanie, lokując środki cały czas na koncie oszczędnościowym lub na lokacie terminowej o tym samym okresie trwania lokaty (np. klient trzymał środki 12 miesięcy cały czas na lokatach 3-miesięcznych, otworzył wówczas 4 takie lokaty; klient decydując się na lokaty 6-miesięczne otworzył 2 takie lokaty w ciągu ostatnich 12 miesięcy).
Atrakcyjność oprocentowania zmierzono w przedziałach reprezentujących 20 proc. najgorszych, 20 proc. słabych, 20 proc. przeciętnych, 20 proc. dobrych i 20 proc. najlepszych ofert. Pod uwagę wzięto lokaty terminowe i konta oszczędnościowe, które umożliwiałyby ulokowanie co najmniej 50 tys. zł w ostatnich 12 miesiącach. Ocenie poddano wszystkie dostępne produkty oszczędnościowe (lokaty terminowe i konta oszczędnościowe, dla których maksymalna kwota nie była niższa niż 50 tys. zł) w ostatnich 12 miesiącach oraz obliczono, jaką kwotę odsetek otrzymałby klient poszukujący najlepszej oferty (wariant A) oraz klient odnawiający depozyt cały czas w określonym okresie oszczędzania (wariant B – poniżej zaprezentowano wariant minimalny, pośredni i maksymalny wraz z przypisaniem okresu lokowania).
Za średnie oprocentowanie lokat terminowych i kont oszczędnościowych najlepsze łączne noty zbierają: Idea, Toyota, Getin, Meritum, BIZ i Bank Ochrony Środowiska (BOŚ). W depozytach bieżących przewodzi Toyota (5,0 proc.), przed Getinem (4,7 proc.) i Ideą (4,0 proc.). Najgorzej wypadły Inteligo i Nordea (1,5 proc.), a także BZ WBK (1,6 proc.). W lokatach krótkoterminowych (1-4 miesiące) nie ma sobie równych Deutsche Bank (5,0 proc.), którego wyższość musiała uznać Idea (4,7 proc.) oraz Meritum (4,5 proc.) i Getin (4,4 proc.). Na końcu stawki Bank Pocztowy (1,5 proc.), Pekao i PKO (po 1,7 proc.) oraz Citi i ING (po 1,8 proc.). W lokatach średnioterminowych (5-8 miesięcy) z niewielką przewagą nad konkurencją jest BIZ (3,6 proc.). Tuż za nim Getin i Plus (po 3,5 proc.) oraz Idea, Meritum i BOŚ (po 3,4 proc.). Na przeciwległym biegunie Pekao, PKO BP i Deutsche Bank z wynikiem 1,8 proc. Długoterminowo (9-12 miesięcy) ponad 4 proc. wspięła się jedynie Toyota (4,1 proc.). Ta sztuka nie udała się BIZ Bankowi (3,7 proc.). Jeszcze większą stratę zanotowały: Idea (3,6 proc.) oraz Meritum i BZ WBK (3,5 proc.). Pośród najgorszych banków w tej kategorii utrzymuje się Getin. Z wynikiem 2,0 proc. (pogorszenie o 0,1 proc. w stosunku do sierpnia) zajął przedostatnie miejsce, dzieląc je z Citi i Bankiem Pocztowym. Zdołały wyprzedzić tylko Deutsche Bank (1,8 proc.) – Tabela 3.
Tabela 3. Średnie oprocentowanie w ostatnich 12 miesiącach, czyli atrakcyjność oferty dla klienta korzystającego przypadkowo z oferty banku w ciągu ostatnich 12 miesięcy (dla ofert dostępnych dla kwoty depozytu w wysokości 10 tys. zł).
Powyższe wykresy ilustrują atrakcyjność oprocentowania oferty w podziale na depozyty bieżące oraz lokaty krótkoterminowe (1-4 miesięczne w tabeli zaznaczone jako 1-4M), średnioterminowe (5-8 miesięczne zaznaczone jako 5-8M) i długoterminowe (9-12 miesięczne lokaty zaznaczone jako 9-12M) w danym banku w ciągu ostatnich 12 miesięcy temu dla klienta lokującego kwotę 10 tys. zł, przy założeniu, że w danym miesiącu wybierana jest najlepsza oferta bez względu na kanał dystrybucji i bez względu na konieczność spełnienia dodatkowych warunków.
Banki zostały posortowane wg średniego oprocentowania maksymalnych ofert ze wszystkich miesięcy w analizowanych 4 grupach produktowych (depozyty bieżące, lokaty krótko-, średnio- i długoterminowe). Atrakcyjność oprocentowania została zmierzona w przedziałach reprezentujących 20 proc. najgorszych, 20 proc. słabych, 20 proc. przeciętnych, 20 proc. dobrych i 20 proc. najlepszych ofert. Ocenie poddano wszystkie produkty oszczędnościowe oferowane w ciągu ostatnich 12 miesięcy i wyznaczono dla nich w miesiącu maksymalne oprocentowanie w podziale na poszczególne grupy produktów (lokaty terminowe i konta oszczędnościowe), biorąc pod uwagę okres lokowania. Warunkiem wzięcia pod uwagę produktu było saldo lub kwota lokaty w przedziale 10-50 tys. zł.
W przypadku produktów oszczędnościowych, Toyota Bank oraz Getin Noble Bank osiągnęły po raz piąty z rzędu najlepszy wynik w rachunkach oszczędnościowych dla salda 10 tys. zł: 5,0 proc. Następne w kolejności – BIZ, Idea, Millenium i Citi Handlowy to tzw. „grupa 4,0 proc.”. O tym, że są to dobre wyniki, świadczy 1,5 proc. Nordei – ostatniej w zestawieniu. Pozycję lidera w dziedzinie lokat terminowych 1-36 miesięcy w oddziałach ponownie obroniła Idea (5,0 proc na 3 miesiące). Najgorzej wypadł Citi, oferując 1,85 proc. na 24 miesiące. Porównywalnie źle należy ocenić Nordeę z 1,9 proc. na 12 miesięcy. Idea może także poszczycić się atrakcyjną ofertą 3-miesięcznych lokat w bankowości elektronicznej (5,0 proc.).
Tę pozycję dzieli z Meritum Bankiem i Deutsche Bankiem (po 5,0 proc. na 2 miesiące). Po 4,5 proc. można było uzyskać, decydując się na trzy banki: Toyotę (12 miesięcy), Getin (2 miesiące) i Millenium (3 miesiące). Najwięcej powodów do rozczarowań dały Citi (1,5 proc. na 24 miesiące) i Nordea (1,9 proc. na 12 miesięcy). Dobre wyniki z dwóch poprzednich badań potwierdził Bank Pocztowy, jeśli chodzi o lokaty progresywne do 36 miesięcy (4,0 proc., 36 miesięcy). Nieźle wypadły Idea (3,6 proc. na 9 miesięcy), Getin (3,5 proc. na 12 miesięcy), Toyota (3,4 proc. na 18 miesięcy) oraz BZ WBK (3,35 proc. na 3 miesiące). Po raz kolejny nie można tego powiedzieć ani o Pekao (1,86 proc. na 13 miesięcy), ani tym bardziej o PKO BP (1,6 proc. na 36 miesięcy) – Tabela 4.
– Analitycy PBC przewidują, że Rada Polityki Pieniężnej podejmie decyzję o kolejnej obniżce stopy referencyjnej o 25 punktów bazowych do poziomu 1,75 proc. Będzie to oznaczało, że klienci banków na długo pożegnają się z wysokimi oprocentowaniami. Te banki, które będą wprowadzać atrakcyjne marketingowo lokaty, mocniej zaostrzą warunki ich zakupu. O ile teraz atrakcyjne oprocentowanie lokat i kont oszczędnościowych w bankach wynosi 3 – 3,5 proc., to niebawem obniży się do 2,5 – 3 proc. Aby utrzymać nowe normy płynnościowe wchodzące od nowego roku, banki będą zmuszone pozyskiwać klientów i ich środki – dlatego w komunikacji marketingowej ciągle będziemy świadkami ofert na 3,5-4 proc. Towarzyszyć im jednak będą warunki takie jak: niska maksymalna kwota, konieczność wpłaty nowych środków czy zakup produktu przez bankowość mobilną lub założenie rachunku osobistego– podkreśla Piotr Matuszewski, Prezes Professional Benchmark Consulting.
Tabela 4. Oprocentowanie oferty banków w lipcu 2014 (dla ofert dostępnych dla kwoty depozytu
w wysokości 10 tys. zł).
Powyższe wykresy ilustrują atrakcyjność oprocentowania 3 najlepszych ofert, w podziale na lokaty terminowe dystrybuowane w oddziałach banków, lokaty terminowe internetowe, lokaty progresywne oraz depozyty bieżące w danym banku w ostatnim analizowanym miesiącu dla klienta lokującego kwotę 10 tys. zł bez względu na konieczność spełnienia dodatkowych warunków.
Banki zostały posortowane wg średniego oprocentowania najlepszych 3 ofert w analizowanych 4 grupach produktowych (lokaty w bankowości oddziałowej, internetowe, lokaty progresywne i depozyty bieżące). Atrakcyjność oprocentowania została zmierzona w przedziałach reprezentujących 20 proc. najgorszych, 20 proc. słabych, 20 proc. przeciętnych, 20 proc. dobrych i 20 proc. najlepszych ofert. Ocenie zostały poddane efektywne oprocentowania lokat terminowych w bankowości oddziałowej i internetowej, lokaty progresywne oraz konta oszczędnościowe w podziale na okresy lokowania i kwotę lub saldo depozytu. Poniższe wykresy reprezentują jedynie najlepsze oferty. Ocena w tej kategorii została przyznana w oparciu o wszystkie dostępne produkty w ofercie danego banku.
Tabela 5. Banki, których ofertę depozytową przeanalizowano w rankingu
/ Professional Benchmark Consulting