Świetlana przyszłość UE?

Z badania obejmującego prawie 30 000 respondentów z 27 państw Unii Europejskiej, dwóch państw kandydujących i Republiki Cypru Północnego wynika również, że w każdym kraju, w którym przeprowadzono badanie, zdecydowana większość osób wyraża optymizm odnośnie przyszłości Unii Europejskiej.

Sytuacja taka występuje nawet w dwóch państwach, które jeszcze nie są członkami UE: 53% i 52% odpowiednio w Chorwacji i Turcji. Spośród państw członkowskich Austria jest krajem z najniższym poziomem optymizmu (53%).

Optymizm jest nieco bardziej powszechny w nowych państwach członkowskich gdzie przeciętny wynik to 74%, natomiast w państwach „starej 15” wynosi on 68%. Trzy spośród nowych państw członkowskich, w których odnotowuje się najwyższy poziom optymizmu to: Polska (82%), Słowenia (80%) i Estonia (77%). Poziom 77% został osiągnięty również w Danii.

Wyniki te są silnie powiązane z tym czy ktoś jest przychylny UE czy nie. Przykładowo spośród respondentów, którzy uważają, że członkostwo ich państwa w UE jest czymś dobrym prawie 9 na 10 osób (87%) wyraża optymizm odnośnie przyszłości Unii. Natomiast spośród tych, którzy uważają, że członkostwo jest czymś złym poziom optymizmu spada do jednej trzeciej (32%). Dlatego takie same są zmienne społeczno demograficzne dla osób przychylnych UE i wyrażających optymizm dla jej przyszłości: młodzi i najbardziej wykształceni.

Ogólny optymizm dotyczący przyszłości Unii jest związany z opiniami na temat tego jak UE będzie się rozwijać w poszczególnych obszarach. Respondenci zostali poproszeni o ocenę prawdopodobieństwa serii stwierdzeń.

Wyniki pokazują, że ponad 6 na 10 (61%) Europejczyków uważa, że UE będzie wiodącą siłą dyplomatyczną na świecie. Mniej niż jedna czwarta się z tym nie zgadza (22%), podczas gdy 17% wskazało odpowiedź „trudno powiedzieć”. Nie ma takich państw w których poziom akceptacji takiej opinii osiągnąłby szczególnie wysoki poziom. Aczkolwiek, ponad 7 na 10 Niemców (72%) i Greków (71%) przewiduje, że UE za 50 lat będzie wiodącą siłą dyplomatyczną. Jednak są też trzy państwa, w których taki pogląd podziela mniejszość: Finlandia (44% uważa, że UE będzie wiodącą siłą dyplomatyczną, a 47% że nie będzie), Słowenia (42% vs. 45%) i Chorwacja (37% vs. 46%). Na Łotwie z kolei odpowiedzi zgadzam się i nie zgadzam się otrzymały po 40%, natomiast „trudno powiedzieć” 20%.

Ponad połowa (56%) Europejczyków uważa, że UE będzie posiadała własną armię. Niewiele ponad jedna czwarta (26%) respondentów nie zgadza się z tym, a 18% nie ma zdania na ten temat. Pozytywne odpowiedzi są najbardziej powszechne na Cyprze (73%) i w Grecji (66%), w pozostałych badanych państwach bardziej powszechna jest przeciwna opinia. W wielu państwach mieszkańcy nie wiedzą jak ocenić pomysł posiadania przez UE własnej armii, bardzo wysokie odsetki odpowiedzi „trudno powiedzieć” wystąpiły w Bułgarii i na Malcie (po 42%), Rumunii (39%) i Irlandii (34%). Ogólnie taki typ odpowiedzi jest częstszy w 12 nowych państwach członkowskich (25%) niż w „starej 15” (16%). W Turcji natomiast wyniósł on 44%.

W obszarze polityki wewnętrznej Unii, 51% badanych przewiduje, że w przeciągu najbliższych 50 lat UE będzie miała swojego prezydenta wybieranego przez obywateli w wyborach bezpośrednich. Natomiast 30% badanych uważa, że nie jest to prawdopodobne, a 19% procent nie ma zdania na ten temat. Opinia, że tak się stanie jest najbardziej powszechna w Grecji (71%). Poziom sceptycyzmu jest szczególnie wysoki w krajach nordyckich i Niderlandach: 60% badanych w Holandii uważa, że UE nie będzie miała prezydenta, po 55% w Danii i Finlandii, 51% Szwecji.

W zakresie ekonomii, 49% badanych uważa, że za 50 lat Unia Europejska nie będzie drugorzędną siłą gospodarczą, 31% się z tym stwierdzeniem zgadza i 20% nie wie jak odpowiedzieć na to pytanie. Państwami wyrażającymi największy optymizm odnośnie przyszłości ekonomicznej UE są Holandia (69% odpowiedzi „raczej nie”), Niemcy (68%) i Szwecja (64%). Warto zauważyć, że są to państwa, w których obywatele dobrze oceniają gospodarkę narodową. Przeciwnie, najwyższy poziom sceptycyzmu występuje na Cyprze (56% odpowiedzi „raczej tak”), pomimo tego, że zdecydowana większość Cypryjczyków ocenia, że gospodarka ich kraju dobrze funkcjonuje. Wysokie odsetki odpowiedzi sceptycznych odnośnie ekonomicznej przyszłości UE występują również w Grecji (48%), Słowenii i Wielkiej Brytanii (po 45%), Finlandii (41%) i Danii (40%).

Pięćdziesiąt lat po ustanowieniu Traktatu Rzymskiego projekt europejski odniósł wielkie sukcesy i oczekuje się ich kontynuacji w przyszłości, co pokazuje poziom optymizmu odnotowany w badaniu Eurobarometr. Europejczycy wierzą, że w przeciągu kolejnych pięciu dekad Unia będzie łączyć swój postęp zarówno w sferze ekonomicznej, jak i politycznej – komentuje Urszula Krassowska, Lider Sektora Badań Społecznych i Politycznych TNS OBOP.